تمثیل عرفانی چون حماسه‌ای است روحانی که از عشق‌ورزی به معشوق ازلی حکایت می‌کند و حکایات صوفیه در قالب حکایات و تمثیل‌ها، بخش مهمی از ادبیات عرفانی را تشکیل می‌دهند. این حکایات با اهداف گوناگونی در کتب صوفیه به کار گرفته می‌شوند که عمده‌ترین آنها تعلیم و ترغیب صوفیه در سیر و سلوک است. مجموعه‌ای از این حکایات تمثیلی به ادبیات مانوی، به‌ویژه تمثیل‌های عرفانی این متون، بازمی‌گردد. با وجود اینکه هیچ...

منظومۀ ویس و رامین نخستین مثنوی عاشقانه در قلمرو ادبیات فارسی است. هم‌چنین، از لحاظ آرایه‌های ادبی خلق‌شده در آن، اثری پیشگام در ادبیات فارسی به شمار می‌رود. شاعر با استفاده از عناصر گوناگون مؤفق به آفرینش تصاویر بدیع شده که اصطلاحات نجومی از آن جمله است. به این اعتبار، در پژوهش حاضر، موضوعاتی مانند عناصر و احکام نجومی، اسطوره‌ها و باورهای عامیانه و تأثیر اجرام در سرنوشت انسان‌ها و اسامی صور فل...

یکی از اقوام ایرانی در کنار پارس ها ،مادها ،سکاها ،.. بلوچ هاهستند . قوم بلوچ مانند سایر اقوام ایرانی دارای زبان و فرهنگ خاص خود است . دیرینگی قوم بلوچ و حوادثی را که در طول تاریخ با آن مواجه بوده است ، این قوم را صاحب یک فرهنگ عامه ی قوی کرده است که در جای جای بلوچستان با تنوع فراوان می توان این فرهنگ را مورد مطالعه قرار داد . از طریق ادبیات عامیانه ی بلوچی می توان بخشی از فرهنگ بلوچ ها را مور...

چکیده یکی از شاخه های فرهنگ عامیانه یا فولکلور،ادبیات عامه یا ادبیات شفاهی است که شامل قصه ها ،افسانه ها ،اسطوره ها،ترانه ها ،تصنیف ها ،بازی های منظوم ،ضرب المثل ها،حکمت ها ،متل ها و چیستان ها یی است که شفاهاً از فردی به دیگر یا از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود .این مجموعه از مشترکات فرهنگی یک ملت وعامل پیوند آنهاست . خور مرکز بخش جندق و بیابانک که فرهنگی گرانبار دارد و در گویش آن واژه های او...

بیش از ١٢٠٠ سال از ظهور و پیدائی تصوف و عرفان و ادبیات آن گذرد . در این مدت ، سوالی که همیثه مطرح بوده و در این مقاله نیز نویسنده در جست و جوی پاسخ آنست اینکه ، آیا این مقوله آسمانی است، نورانی، ربانی، وحیانی و در یک جمله حقیقی و ماندگار است یا آنکه برای دستیابی به پاسخ این سوال ابتدا نظر بزرگان اهل عرفان بعد  علما، اهل سنت و تشیع و سرانجام محققان معاصر طرح و مورد ارزیابی واقع شده ، آنگاه نویسن...

 بخش گسترده و مهمّی از فرهنگ و ادبیات عامّه هر ملّت، ادبیات شفاهی یا فولکلور است. این نوع ادبی شامل عادات، سنن، افسانه‌ها، قصه‌ها، باورها، آیین‌ها، ترانه‌ها، آداب و رسوم و ضرب‌المثل‌ها و بخش بسیار گسترده‌ای است که عمدتاً در عصر حاضر به‌ویژه پس از آشنایی ایرانیان با نوشتار و ادبیات غرب، مورد توجه قرار گرفت. این کاربردها در نثر فارسی و به‌خصوص در نوع ادبی داستان و رمان بیشتر از شعر بود. در این میان، ...

ترانه ها یکی از رشته های مهم فرهنگ عامیانه و ادبیات شفاهی به شمار می روند که نویسندگانی ناشناس آن ها را با مضامینی متنوع با هدف بیان احساسات فردی یا اجتماعی، سروده اند. اما متأسفانه، امروزه کارکردهای اجتماعی و فرهنگی خود را تاحد زیادی، از دست داده اند و شاید تنها راه حل اساسی برای حفظ این گونه از ادبیات شفاهی، تبدیل آنها به متن های جذاب برای کودکان و نوجوانان با زبان معاصر است. این ترانه های ...

سرزمین ایران متشکل از اقوام مختلف با قدمتی دیرین و سرشار از باورهای عامیانه و نابی است که بازتاب آنها را می‌توان در ادبیات عامیانه یا فولکلور ایرانی مشاهده کرد. این نوع ادبی در درون خود دردها، آرزوها، جشن‌ها، آداب اجتماعی و مذهبی را پرورانده است؛ مجموعۀ بزرگ فرهنگی که بخش قابل‌ توجه‌ای از آن را داستان‌های عامیانۀ شفاهی تشکیل می‌دهد که با گذر زمان به ادبیات رسمی و سنتی راه ‌یافته‌اند و دست‌مایۀ ...

ادبیات عامیانه هر قوم و ملّتی بخش عظیمی از فرهنگ معنوی آن ملت است که سینه به سینه از نسل های قدیم تا به امروز نقل شده و در گذر زمان حافظ هویت فرهنگی ملّت ها بوده است؛ این نوع ادبی شامل عادات، سنن، افسانه ها، قصه ها، باورها، آیین ها، ترانه ها، آداب و رسوم و ... می شود. بخش قابل توجهی از اصطلاحات عامیانه ایران، ضرب المثل هایی است که بر زبان عوام جاری است؛ این کاربردها در نثر فارسی و به خصوص در نوع ...

تأثیر اندیشه‌های عرفانی و صوفیانه بر فرهنگ و ادبیات ما چنان ژرف و گسترده بوده‌است که با وجود بحثها و مجادلات بسیار، و انتشار آثار و پژوهشهای ارجمند، هنوز هم باب پژوهش در مورد جنبه‌ها و جلوه‌های مختلف آن گشوده است، و گوشه‌های تاریک و ناکویده آن همچنان نیازمند افشاندن پرتو جستجوهای دیگر است. مقاله حاضر عهده‌دار بحث درباره یکی از این گوشه‌های کمتر کاویده شده تصوف است، و می‌کوشد-تا لگر بتواند-تحول ...