هویت انسان محصول عوامل متفاوتی است که به شناخت از خود و جایگاهش در محیط اجتماعی باز‌ می‌گردد. کیستی، مقوله‌ای است که از ابتدای خلقت با انسان همراه بوده است. ادبیات، بویژه شعر به عنوان یکی ‌از اثر‌گذارترین عناصر در شناسایی عنصر هویت شعرا و نویسندگان، نقش اساسی را ایفا کرده است. این مقاله در حوزه ادبیات تطبیقی به مقایسه دو قصیده"سجل انا عربی" از محمود درویش و"اهل کاشانم" از سهراب سپهری می‌پردازد ...

محمد غنیمی هلال در زمینه ادبیات تطبیقی و نقد ادبی به نوشتن آثار متعددی پرداخته است. وی آثاری را از زبان های مختلف همجون فرانسه، فارسی و... به عربی ترجمه کرده است. می توان گفت که ترجمه، رابطه ای تنگاتنگ با ادبیات تطبیقی دارد. کتاب "فی النقدالتطبیقی والمقارن" از این نویسنده فقط به ادبیات تطبیقی مکتب فرانسه نپرداخته است، بلکه بهمکتب آمریکا هم نظر داشته است. غنیمی هلال علاوه بر بررسی ارتباط ادبیات ...

احمد شاملو در ادبیّات فارسی و بدر شاکر السّیاب در ادبیّات عربی، از شاعرانی هستند که مضمون­های گوناگونی را در قالب شعر روایی، ارائه نموده­اند؛ تا به وسیله آن، مفاهیم ژرف­تر و گسترده­تری را به مخاطب خود عرضه نمایند. این پژوهش، کوششی در بررسی تطبیقی عناصر مشابه روایت، بر اساس رویکرد نقدی ادبیّات تطبیقی (مکتب آمریکایی)، در قصیدۀ «مرد مصلوب» اثر احمد شاملو و قصیدۀ «المسیح بعد الصّلب» سروده سیاب، به هدف د...

جوانمردی و عیاری که آن را «فتوت» نیز ترجمه کرده­اند، از پدیده­های بسیار مهم تاریخ اجتماعی ایران و سپس کشورهای اطراف آن بوده است و شیوه­ای از حیات روحی است که به نظر می­رسد ریشه های آن در ایران پیش از اسلام پایه گذاری شده است. آن ها به دسته های مختلفی تقسیم می شوند که در ادب فارسی «عیاران» و در ادب عربی «صعالیک» نامیده می شوند. عیاران، گروهی از جوانمردان بودند که اصول اخلاقی و مبارزاتی ویژه ای ر...

فریدون مشیری و محمود درویش، از شاعران متعهد معاصر فارسی و عربی هستند. عشق و دوستی،بیان رنج ها و مصائب انسان،جنگ ستیزی و دوری از خشونت و حق خواهی و ظلم ستیزی،ادب پایداری و مقاومت از بارزترین مضامین شعری این دو شاعر است. اما شاید بتوان گفت ستایش صلح و نکوهش جنگ و نفی خشونت و ریا و هم نوایی با انسان دربند، از عناصر غالب اشعار این دو شاعر باشد. در این رساله بر اساس مکتب ادبیات تطبیقی آمریکایی، که ش...

با توجه به مکتب آمریکایی و مکتب اروپای شرقی در ادبیات تطبیقی، که بنیان¬گذاران آن¬ها اعتقاد دارند شرایط و مسایل یک¬سان در دو کشور باعث پیدایش آثار مشابه می¬شود؛ دو کشور ایران و سوریه در قرن بیستم، تقریباً دارای شرایط یک¬سان بوده¬اند، مسایل مشابهی چون شعر نو، شکستن قالب¬های سنتی و وارد نمودن مضامین جدید اجتماعی و فرهنگی در شعر، انعکاس دردهای و نابسامانی¬ها اجتماع در شعر، از جمله موضوعات شعر در این...

موضوع عشق یکی از مضامین مکتب رمانتیسم است؛ از جمله اصول مکتب رمانتیسم، دوری از وطن، دوری از معشوق و یادآوری دوران کودکی ونوجوانی می باشد که عبدالوهاب البیاتی و منوچهر آتشی، دو شاعر معاصر عربی و فارسی از جمله شعرایی هستند که تحت تاثیر مکتب رمانتیسم قرار گرفته اند و مضامین بدیعی از عشق را در شعر خود نمودار می‏سازند؛ شعر این دو شاعر سترگ از زوایای گوناگون، قابلیت بررسی تطبیقی را داراست از جمله نمو...

آلمانی ها قبل از کشورهای دیگر اروپایی با حافظ آشنا شدند. آدام اولئاریوس مترجم اولین هیأتی بود که از آلمان به ایران آمد. او در سفرنامه اش، اطلاعاتی از ادبیات ایران به دست داد، که سبب آشنایی شارل رویچکی با حافظ و ترجمه چند غزل از او به زبان لاتین و آلمانی گردید. اولین ترجمه کامل دیوان حافظ توسط فون هامر در سال 1812 به انجام رسید. گوته از این ترجمه بهره برد و دیوان غربی شرقی خود را سرود.  پس از او...

احمد شاملو در ادبیّات فارسی و بدر شاکر السّیاب در ادبیّات عربی، از شاعرانی هستند که مضمون­های گوناگونی را در قالب شعر روایی، ارائه نموده­اند؛ تا به وسیلة آن، مفاهیم ژرف­تر و گسترده­تری را به مخاطب خود عرضه نمایند. این پژوهش، کوششی در بررسی تطبیقی عناصر مشابه روایت، بر اساس رویکرد نقدی ادبیّات تطبیقی (مکتب آمریکایی)، در قصیدۀ «مرد مصلوب» اثر احمد شاملو و قصیدۀ «المسیح بعد الصّلب» سرودة سیاب، به هدف د...

در سال های اخیر توجّهی خاص به ادبیات تطبیقی شده است. این امر باعث می گردد تا اندیشه های دو شاعر یا نویسنده بررسی و مقایسه شود. این پژوهش با تکیه بر مکتب آمریکایی ادبیات تطبیقی که تنها به زمینه های تأثیر و تأثّر اکتفا نمی کند، بلکه به وجود تشابه و تفاوت های میان دو ادیب توجّه دارد، بر آن است که غم و شادی در اشعار احمد شاملو و محمّد ماغوط را بررسی کند. احمد شاملو شاعر مشهور فارسی و محمّد ماغوط شاعر مع...