جهانی شدن عبارت از روندی چند شکلی است که وابستگی متقابل میان منطقه های جهان و جنبه های گوناگون زندگی اجتماعی را به وجود می آورد. تعادل های درونی و گونه گونی تمام جامعه، اعم از بسیار پیشرفته و عقب مانده در این روند، عمیقا دگرگون می شود. برخلاف آن چه که تصور می شد جهانی شدن پدیده ای صرفا اقتصادی نیست بلکه تمام جنبه های فرهنگی، اجتماعی و سیاسی زندگی بشر را در بر می گیرد. مارتین آلبرو، جهانی شدن را...

اهلیت یکی از مفاهیم کلیدی در شناخت دقیق عصر پیش از اسلام و بازشناسی خاستگاه آن در عصر خلفا در تاریخ سیاسی اسلام است. نوشتار حاضر بعد از معناشناسی، جاهلیت، در قرآن و نهج البلاغه بر آن است تا مؤلفه های جاهلیت، درقرآن کریم و نهج البلاغه را ارائه نماید. اگرچه انگاره اندیشمندان در معناشناسی جاهلیت بر آن است که بر فرهنگ خاصی اطلاق می شود اما مؤلفه های جاهلیت در قبل از اسلام با بعد از آن می توا...

بخش قابل توجهی از آیات قرآن، آیاتی است که موضوعات اعتقادی و معارفی را دربرمی گیرد. پرداختن به این مهم در قرآن از آنجا نشئت می گیرد که عقیده، مبنای اخلاق و عمل آدمی است. واکاوی جلوه های مهم آیات قرآنیِ معطوفِ به عقید? انسانی، همواره مورد اهتمام مفسران قرآن بوده است. مجمع البیانِ فضل بن حسن طبرسی که تفسیری است جامع و اجتهادی و دارای اعتبار در میان عالمان و قرآن پژوهان مسلمان، از زمر? این کوشش ها به ...

در سلسله مراتب تئاتری کارگردان یک عنصر تازه وارد محسوب می شود که تنها حاصل یک قرن است.نیاز به کارگردان در بسیاری از جنبش های تئاتری اواسط قرن نونزدهم آغاز شد و فردی تنها برای کنترل کردن، هماهنگی و ترکیب عوامل صحنه پا به عرصه گذاشت. این در حالی است که با گذشت یک قرن، همسو با رشد روز افزون صنعت، تکنولوژی و رسانه، گرایشات نوین کارگردانی در پیوند زدن تئوری های نو با عمل به وجود آمد و اجرا به عنوان ...

بازنمایی مفهوم کودکی در ادبیات داستانی معاصر نوجوانان با به چالش کشیدن آرمانهایی نظیر معصومیت، معنویت، خیالپردازی، تجرید، درک و دریافت بلاواسطهی مفاهیم اخلاقی و الوهی، از الگوی رمانتیک فاصله گرفته است؛ با این حال هنوز واجد ویژگی هایی است که مانع گسست کامل آن از رمانتیسیسم شده، و به آن ماهیتی انگاره ای می بخشد. ریشه ی چنین ماهیت دوگانه ای را می توان در اختلاف دیدگاه های رمانتیسیسم سنّتی و جریان ه...

نوشتارحاضر با هدف بررسی انگار ه های هویت ایرانی درنگارش بناکتی در روضه اولی الباب انجام گرفته است. عرصه ی تاریخ نگاری محمل مناسبی برای اهل قلم ایرانی بوده تا روایت گر گفتمان دور ه ی خود باشند. تاریخ بناکتی روایت گر حلقه ی دوم هویتی ایران در دوره ی ایلخانان، یعنی عهد-مسلمانی آنان است. مقاله به دنبال پاسخ گویی به این سوال عمده است که انگار ه های هویت ایرانی در اندیشه تاریخ نگاری بناکتی چگونه بازت...

نظریة انگارة معنایی طنز، اولین نظریة کامل زبان شناسی در باب طنز است. این نظریه که در واقع حرکتی اساسی در مقابل رویکرد طبقه بندی سنتی جناس ها و طنز بود، در سال 1985 توسط ویکتور راسکین ارائه شد. راسکین اولین زبان شناسی بود که ساختار طنز را از لحاظ معنی شناسی تحلیل کرد و توانست ساختار دو قطبی لطیفه را شناسایی کند. به عقیدة راسکین، یک نظریة معنایی باید شامل دو مقولة انتزاعی باشد؛ مجموع های از همة ا...

«ایران اسلامی»، به معنیِ خاصی که در این مقاله آمده، می تواند بانی تحول در جامعه شناسی از «حیث موضوعی» و در علوم انسانی از «حیث معرفتی» باشد. تحولِ موضوعی در جامعه شناسی، ناظر به حوزه هایی نظیر جامعه شناسی انقلاب، جامعه شناسی دین، جامعه شناسی توسعه، جامعه شناسی سیاسی و مسائل و آسیب های اجتماعی است. اما تحولِ معرفتی در علوم انسانی به موضع و راه حلی برمی گردد که در قبال معضلِ «بی طرفی در معرفت» اتخاذ ...

این مقاله به دنبال بررسی نظام ساختواژی زبان فارسی در چارچوب انگارۀ صرف واژگانی- مطرح شده توسط کیپارسکی- است. هدف از انجام این پژوهش بررسی میزان کارایی این انگاره در تحلیل داده های زبان فارسی است. بدین منظور، پس از معرفی این انگاره در قالب سه پرسش به تحلیل داده هایی پرداخته می شود که در نگاه نخست انطباق چندانی با انگارۀ موردنظرِ این مقاله ندارند. در ادامه به کمک معیارهای مختلف نحوی، معنایی و شناخ...

انگاره پلورالیسم، در فرایند تحول پارادایمی معرفت مدرن، نضج و گسترش یافته است. تغییر در عناصر پارادایمی، موجب جابه جایی های پارادایمی شده است و در رهگذر این جابه جایی ها، از پارادایم های عینی گرا به پارادایم های نسبی گرا، انتقادی و ترکیبی، انگاره پلورالیسم تکوین یافته و در خوانش های متفاوت هر یک از مقوله کثرت، صورت بندی مختص به خود را پیدا کرده است. در دوره اثبات گرایی، مقدمات رویش پلورالیسم به ...