اساطیر روایاتی با رگه های واقعی هستند که بازگوکننده ‌ی تلاش انسان برای گذراز مراحل سخت زندگی است . خلاقیت، جهان بینی، آرزوها، تکاپوی انسان برای حفظ خود ، در اساطیر انعکاس یافته است .از این رو شناخت اساطیر دریچه ای به روی شناخت اقوام است . مردم ایران از جمله اقوامی هستند که دارای تاریخ اسطوره ای مکتوب می باشند. آفرینش انسان برروی زمین داستانی است نامکرر چه با شکل گیری زمین و آسمان باشد چه ...

فرهنگ و ادبیات آیینی ایران ریشه در اعتقادات دینی و پیوند عمیق عاطفی با معصومین، به خصوص امام رضا (ع)، دارد و از این آبشخور های ارزشمند و متعالی بهره مند شده است. تحلیل و تبیین آیین های نمادین و ادبیات آیینی رضوی عامه، علاوه بر تبیین پیوندهای آن با فرهنگ رضوی و شخصیت امام رضا (ع)، معتقدات و باورهای ما را نیز غنا و گسترش می دهد. آیین های نمادین و ادبیات عامۀ رضوی و کارکرد و برآیند آن، مانند توسل ...

نشانه شناسی رویکردی زبان شناسانه به متون است. رویکردی است که توجه به زبان متن را در اولویت دارد. اما آنچه مسلم است این است که برخورد خشک و صرفا زبانی، ممکن است بعضی از لایه های معنایی متن مانند زیرساخت های اصیل اساطیری، آیین ها و سنن فرهنگی نهفته در متن را نادیده بگیرد. به این دلیل در این پژوهش سعی بر این است تا با تکیه بر سطوح مختلف دلالت و توجه به معانی ضمنی و ناخودآگاه متن گوشه هایی از طرح ا...

از جلوه های بارز هنر ایرانی، مفرغ لرستان است که با ساختار تجسمی و کارکردهای اجتماعی خود که برگرفته از اندیشه و آیین اصیل ایرانی است که نه تنها برای مردمان آن زمان حائز اهمیت بوده بلکه پس از گذشت قرن ها از آن، هنوز هم در مرکز توجه مردمان در عصر حاضر است. این پژوهش با توجه به اهمیت این آثار باستانی، تلاش دارد با رویکرد نشانه¬شناسی فرهنگی به خوانشی از مفرغ های لرستان به عنوان بخشی مهم از تاریخ ایر...

اقوام مختلف ایرانی از نخستین سال­های ظهور صنعت فیلم­سازی در سینمای داستانی ایران حضور داشته‌اند، با این حال به نظر می­رسد که تا­کنون مطالعه نظام­مندی در مورد چگونگی بازتاب فرهنگ و زبان آن‌ها در سینمای ایران وجود نداشته است. این پژوهش با تمرکز بر فیلم‌های داستانی شاخص سینمای ایران که به آیین، رسوم و فرهنگ­های قوم ایرانی می‌پردازند، تلاش می­کند تا بازنمایی و تصویر‌سازی­ فرهنگ­ کردهای ایران را در ...

عناصر سپهری در اندیشه‌ اقوام ایرانی، جایگاهی ویژه‌ داشته‌اند و این عناصر در آیین‌های پیشین ایرانی از جمله آیین مهر، مقدّس شمرده می‌شده‌اند. مهری‌دینان بر آن بوده‌اند که ارواح از جایگاه آسمانی به زمین فرود آمده¬اند و در کالبدها جای گرفته‌اند. این ارواح برای پاک شدن و بازگشتن به آسمان باید از هفت مرحله‌ بگذرند. در اسرار مهری از نردبان آیینی هفت‌پله‌ای یاد شده است که نماد طبقات آسمان است و راه‌های ...

مقاله حاضر گزارشی از جشن های نوروزی ایرانیان مهاجر در بریتانیا است که بهطرح «دیدگاه نظری»تازهای برای فهم نوروز در دنیای مادران می پردازد. در بخشی نخست مقاله، این دیدگاه نظری، بررسی و تشریح گردیده است. در بخش های دیگر، متناسب با دیدگاه ارایه شده، به بررسی گستره جهانی نوروز در دو دوره باستان و معاصر پرداخته شده است. بعد از آن گزارشی از جشن های نوروزی در بریتانیا ارایه می کنیم. دو بخش پایانی، به ت...

در مناسبت های عمومی شهری، بخشی از عمیق ترین خاطره های جمعی مردمان از شهر شکل می گیرد. در زمان صفویه آیین های جشن وعزا که یا بزرگداشت سنت های کهن ایرانی بودند و یا پاس داشت مناسبت های شیعی، به یادماندنی ترین عرصه های حیات شهری را شکل داده اند. این عرصه ها به مرور کالبد مناسب خود را پیدا کردند و اگر در اصفهان، پایتخت صفوی با طراحی اندیشیده، اقتدار حاکم و توانمندی دولت، عرصة مناسب واحدی برای برگزا...

بسیاری از مکتوبات حوزه خلقیات ایرانیان با تأکید بر تلازم میان ساختار استبدادی و ویژگیهای خلقی جامعه ایرانی، معتقد است حاکمیت‏های استبدادی در طول تاریخ این سرزمین، موجبات حاکمیت ارزش‌های خودمدار و عدم شکل­گیری ویژگی‏های مقوم توسعه از قبیل مسئولیت پذیری، مشارکت و روحیه جمعی و دیگرخواهی را سبب شده ‏است. آیا ریشه بسیاری از مشکلات امروز را باید در ریشه‌های تاریخی و خلقیات ایرانیان در گذشته جست؟ پاسخ...