در بیشتر باورها و اسطوره هایی که دربارۀ آفرینش انسان در میان اقوام گوناگون شکل گرفته، برای همۀ انسان ها وجود پدر و مادر مشترکی قائل شده­اند. ظاهراً در این اندیشه اقوام گوناگون اتفاق نظر داردند. تفاوت وقتی بروز می کند که سخن از خاستگاه این پدر و مادر مشترک و توالی خلق آن دو از نظر جنسیت به میان می آید و نیز وقتی که فلسفه ای برای خلق انسان تعریف می شود. به­منظور دستیابی به برخی از این بنیان های فک...

هدف از جستار حاضر بررسی ویژگی‌های نحوی و سبکی، نوآوری و تصویرآفرینی ادبی آثار فروغ فرخزاد و احمد شاملو می‌باشد. فروغ از تواناترین شعرای معاصر ایران است. شعر وی برخاسته از احساس و اندیشه انسانی است؛ چه در لفظ و چه در محتوا پر از نوآوری و مملو از صنایع ادبی است. مضمون اشعارش مبتنی بر احساسات و تجربیات شخصی وی می‌باشد. شهامت شاملو در شکستن عرف ...

غزل از شورانگیزترین قالب‌های شعری است و عشق، لطیفه‌ای است که از عهد الست و بدو آفرینش در وجود انسان نهاده شده است. مفهوم عشق و تکرار آن در کلام و آثار شاعران و نویسندگان از آغاز حیات بشری، جاذبه‌ای وصف‌ناپذیر ایجاد کرده که جلوه‌های آن، تحت تأثیر رخدادهای فرهنگی و اجتماعی و شرایط روانی، فکری و اجتماعی فرد در زمان‌ها و مکان‌های مختلف متفاوت بوده است. سیدیعقوب ماهیدشتی، یکی از شاعران توانمند کردی‌...

مفوضه از گروه‌های غالی شیعی بودند که اگرچه اعتراف به مخلوق و حادث بودن پیامبر اکرم| و امامان^ داشتند، اما معتقد بودند که خداوند آنان را در آغاز آفرینش آفرید؛ سپس کار خلق و رزق و تدبیر جهان را به آنان تفویض نمود. ازسوی دیگر حکمای شیعی پیرو ابن‌عربی با طرح نظریه «حقیقت محمدیه» چنین عنوان می‌کردند که خداوند برای جلوه‌گر ساختن خود و برای آنکه خود را در هستی متجلی سازد، ابتدا موجودی را آفرید و سپس ا...

بهترین نام برای قلب زنده اثر هنری ـ ادبی چیزی نیست جز زیبایی­شناسی. حس و اندیشه زیبایی­شناسی همان هرمنوتیک هنری است. در زنجیره هنر هرمنوتیک، پایان هر اثر، آغاز اثری جدیدتر است و هر اثر هنری الهام­بخش آفرینشی تازه می­گردد. هنر گاهی شکل زیباشناسانه خود را تغییر می­دهد؛ که این تغییر شکل می­تواند از راه بازسازی زبان، فهم و دریافت صورت گیرد و در زیبایی­شناسی هنر، جهت معرفت­بخشی، تأثیرگذاری، کارکرد و...

ما در اساطیر ایران با دو آفرینش مواجهیم: یکی آفرینش اهورامزدا که از گوهر نور است و دوم آفرینش اهریمن که از گوهر تاریکی است. ایزد وای (ایزد فضا، مکان، و باد) ایزدی دو چهره است که هر دو گوهر روشنی و تاریکی را در خود دارد و از هر دو آفرینش خرد مقدس و خرد خبیث برتر است. در این مقاله، ایزد باد به اجمال بررسی می شود؛ سپس، برپایة مندرجات شاهنامه نشان داده می شود که پهلوانان از گوهر ایزد وای و حاصل آمی...

در این جُستار خواننده نخست با کلیاتی دربارۀ مانویت و اسطورۀ آفرینش در کیش مانی آشنا می شود. آن گاه نگارنده، با تعریف نوع ادبی تمثیل و داستان تمثیلی، اسطورۀ آفرینش مانویت را به مثابۀ داستانی تمثیلی در نظر می گیرد و بر نقش تمثیل، در جایگاه یکی از ابزار های فن بلاغت در آسان فهم کردن اصول دینی، فلسفی و اخلاقی برای تودة مردم، تأکید می کند. با این مقدمات، تمثیلی مانوی به زبان پارسی میانه بر اساس الگوی...

نقطة اوج کارکردهای فیض در مباحث بنیادین الهیاتی مانند ایمان مسیحی، کلیسا، نجات، کسب معرفت، و آیین های فیض بخش است. شبیه این آموزه در کلام شیعه، از حیث هدف، قاعده لطف است که کارکردی هدایت گرانه در ارسال کتب الهی و رسولان و امامان دارد. خداوند دانا نیازهای انسان را طبق حکمت، سنجیده و سراسر آفرینش و ازجمله زندگی بشر را از آغاز تا فرجام، تدبیر کرده است. قاعده لطف به ویژه در اثبات نبوت و امامت و اجم...