در میان مؤلفه های چندلایه و ترکیبی هویتی ایران دوره ساسانی، آگاهی و تعلق تاریخی یکی از مهم ترین آنهاست که کمتر در پژوهش های مربوط به این عصر بدان توجه شده است. این عنصر هویتی در دوران پیشا ساسانی نیز وجود داشت، اما در این دوره با توجه به نگرش و ایدئولوژی سیاسی ـ دینی ساسانیان و دادن رنگ و لعاب عامدانه به آن و حرکت در جهت مشخص و تعریف شده، اهمیت بیشتری یافت؛ زیرا از نظر مؤسسین سلسله، با اهتمام ب...

با وجود آنکه مجلات علمی – پژوهشی نقش عمده‌ای در ارتباطات علمی میان محققان و پژوهشگران ایفا می‌کنند، ظهور و گسترش اینترنت و ارزش‌های افزوده‌ای که شبکه جهانی وب در اختیار می‌گذارد، این نقش را به چالش کشیده است. آرشیوهای الکترونیکی مقالات در دست انتشار از جمله ابزارهایی هستند که با وجود برخی نقاط ضعف و قوت، به‌تدریج جایگاه خود را در این فرایند تثبیت می‌کنند. در این مقاله ضمن آشنایی مفهومی با این‌گ...

هدف: این پژوهش فرایند ایجاد مخزن آرشیو الکترونیکی در دانشگاه‌ها را به منظور غلبه بر مشکلات ناشی از نگهداری آرشیوهای فیزیکی گوناگون نشان می‌دهد. روش: در این پژوهش از روش کیفی و مصاحبه با صاحب‌نظران آرشیو ملی ایران و ذی‌‌نفعان ایجاد آرشیو الکترونیکی در دانشگاه تهران استفاده شده است. یافته‌ها: به منظور ایجادآرشیو رقمی، لازم است ابتدا دلایل و نیز اهداف تشکیل آن مشخص شود تا بتوان توجیهی پذیرفتنی د...

شناخت رویدادها و تحوّلات تاریخی ایران عصر سلجوقی، در قیاس با دیگر ادوار تاریخی ایران دوره اسلامی، به جهت ویژگی های خاص حاکم بر تاریخ نگاری و منابع تاریخی این دوره، دچار برخی محدودیت ها و کاستی های اساسی است. فقدان سیاست رسمی دولت سلجوقی در حمایت از تاریخ نگاری و دوری غالب مورّخین این دوره از مراکز سیاسی و تصمیم گیری های حکومتی و به تبع آن، عدم دسترسی آنان به اسناد، اخبار و رویدادهای مرتبط با سیاس...

تاریخ گنج شایگان تجربه بشری است و مکتب تاریخی یکی از مکتبهای دگراندیش اقتصادی است که با انتقاد از آموزه های مکتب کلاسیک، تاریخ و بررسی عینی را وسیله تجدید بنای تمام دانش اقتصاد قرار داد. مهمترین نقدهای مکتب تاریخی به مکتب کلاسیک عبارتستاز: جهان روایی، روانشناسی ناقص مبتنی بر خودخواهی و افراط در روش قیاسی. روش  تاریخی از یک سو در جدال با روش مکتب اتریشی قرار دارد و از سوی دیگر زمینه ساز ظهور مکت...

با نگاهی به برنامه کشورهای توسعه یافته در دهه های اخیر می توان دریافت، جهت حفظ و ارتقای بافت های تاریخی شهرهایشان از رویکرد بازآفرینی فرهنگی و ایجاد مسیرهای پیاده برای حضور گردشگر در درون این بافت ها بهره جسته اند. کشور ایران با داشتن تاریخ و فرهنگ غنی، بافت های تاریخی فراوانی در خود جای داده است، که می توانند مقصد مناسبی برای حضور گردشگران باشند. بافت تاریخی شهرری نیز با وجود پتانسیل های فراوا...

وجه مقوم و جوهر اصلی معرفت تاریخی نقد است و اجرای دقیق آن بازسازی گذشته را بر مبنای روایات معتبر تضمین می کند. درواقع دست یابی به فواید تاریخ، به مثابۀ منبعی معرفتی، وابسته به وثاقت داده ها و اعتبار رویدادهای آن است و مورخ، برای اعتبارسنجی مدارک و شواهد تاریخی، به نقدافزارهایی نیاز دارد تا معیارهای شناسایی و تشخیص صحیح و سقیم را در اختیار او قرار دهد. مقالۀ حاضر، ضمن درنظرداشتن اهمیت مبحث نقد ت...

0

واژگان تاریخی همانند تاریخ بشر سرگذشت پرفرازونشیبی را پشت سر می گذارند و سرانجام، در هر حوزه تخصصی معانی و اطلاقات ویژه خود را می یابند. بسیاری از واژگان در حوزه تاریخ سیاسی ـ اجتماعی، بار معنایی و اجتماعی خاص خود را یافته، مجموعه آنها اصطلاحات دیوانی و اداری دوره های مختلف تاریخ ایران را پدید می آورد.   در این مقاله، لزوم گردآوری و شرح اصطلاحات دیوانی و اداری و تغییر معنایی این دسته از اصطلاحا...