این تحقیق رهیافتی است به سیاست ورزیِ صحیح، در مبانی انسان شناسی علوی. پژوهش حاضر تلاش می کند، رفتارهای سیاسی امام علی (علیه السلام) از دیدگاه نهج البلاغه را، با بررسی متن و تحلیل محتوای روایات مرتبط کشف نماید. جهان بینی حاکم بر رفتار سیاسی امام علی (علیه السلام)، جهان بینی الهی ـ توحیدی است. در نگاه آن حضرت، حرکت جهان آفرینش به سمت خداست؛ جهانی که با همه چیز آن، برای انسان ـ این موجود فقیر بالذا...

نویسنده در این مقاله کوشیده است با توجه به تعاریفی که منطقدانان مسلمان از دانش منطق به عمل آورده اند، ضمن طبقه بندی آنها در دو گروه تعاریف نفسی و تعاریف قیاسی و همچنین با عنایت به غایاتی که آنان برای علم منطق برشمرده اند و تفکیک آنها به غایات معطوف به صورت و ماده و غایات معطوف به صرف صورت، از گفتار آنان چنین استنتاج کند که منطق بنا به تعریف و غایت خود، اولاً و بالذات ناظر به صورت اندیشه است نه م...

در فلسفه اسلامی ابتدا واجب­الوجود اثبات می گردد و پس از آن به یکی از احکام کلی آن پرداخته می­شود که واجب­الوجود بالذات واجب­الوجود من جمیع­الجهات است. لازمة این قاعده آن است که او هر کمالی را به نحو وجوبی داراست و بنابراین باید کامل مطلق باشد. عرفای مسلمان نیز مستقیماً از عنوان موجود مطلق یا موجود بما هو موجود استفاده نموده، موجودیت آن را مبرهن می کنند که لازمة موجود مطلق، بی کران بودن وجود آن و...

مسئلۀ وحدت وجود از مسائل کلان هستی شناختی است که در فضای عرفانی پدید آمده و آرام آرام در فضای فلسفی وارد شده است. قبول یا رد آن تمام مسائل فلسفی را تحت الشعاع قرار می دهد. با قبول وحدت وجود، عالَم رنگ دیگری به خود گرفته، در معنای غلیظ آن، علیت از میان موجودات رخت بر می بندد. نیز وحدت وجود تحلیل دیگری از وجود حضرت حق و شریعت خواهد داد. فیلسوفانی قبل از صدرالمتألهین در این باب بحث کرده اند، اما مل...

این پژوهش با تمسک به نظریة حرکت جوهری ملاصدرا، به سیر در لایه های معنایی متن، و بررسی چند معنایی و ابهام واژگانی، و ساختاری آن می پردازد و با تعریف جوهر و حقیقت متن، در جست وجوی پاسخ به این پرسش است که آیا در فرایند ترجمه، متن مبدأ، حقیقتی متکثر بالذات، در سیلان، نسبی، و دسترسی ناپذیر دارد یا علی رغم شخصی بودن فهم، حقیقتی واحد و جوهری چندلایه دارد. در این تحقیق با تمرکز بر نظریة حرکت جوهری، تفا...

از دیدگاه مکتب دائو طبیعت دارای قداست است و ارتباط بسیار تنگاتنگی با دائو و انسان دارد، دائو قانون حیات است که طبیعت جزیی از آن بشمار می آید، که انسان نیز به عنوان جزیی از این مجموعه می تواند با داشتن رفتار خودبخودی (زی- ژان) و بدون عمل (وو- وی) بطور طبیعی با طبیعت و دائو همنوا و هماهنگ عمل نماید. در کنار این سه، یعنی انسان، دائو و طبیعت که رئوس ارتباطی مثلث جهان هستی در دائو ده جینگ را تشکیل م...

مسئله علم و ادراک از مسائل بسیار مهم وپیچیده فلسفی است. ادراک در لغت به معنای وصول و رسیدن است و در اصطلاح به حضور مجردی نزد مجرد دیگر تعریف شده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه علم و ادراک با تجرد از نظر صدرالمتآلهین و علامه طباطبایی است. روش پژوهش ، توصیفی و تحلیلی و روش گردآوری اطلاعات، منابع کتابخانه ای می باشد. مهمترین پرسش هایی که در این پژوهش در پی پاسخ آنها هستیم به قرار ذیل است: آ...

«علم» یکی از موضوعات دیرینه فلسفی است که ابن سینا و ملاصدرا نیز در آثار مختلف خود بدان پرداخته اند. لکن نظرات ایشان درباره چیستی ادراک، کیفیت حصول و مراتب آن در مواردی با یکدیگر متفاوت است. همچنین «وجود ذهنی» اگرچه در زمان شیخ الرئیس به عنوان بحث مستقل فلسفی مطرح نبوده، مورد توجه وی قرار داشته و در ضمن طرح مسئله علم بدان اشاراتی دارد. صدرالمتالهین نیز بابی از کتب مختلف فلسفی خود را بدان اختصاص ...