سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به نوعی حاصل تاریخ معاصر ایران و به عبارت دیگر، برسازنده آن است که مهم ترین حلقه واسط و رابط انقلاب اسلامی با جهان پیرامونی است که در نوشتار حاضر، مطالعه تحلیلی آن با دو ملاحظه عمده انجام شده است: اولاً، این مقاله ضمن توجه به گفتمان های متفاوت دولت های پس از انقلاب اسلامی، ناظر به گفتمان اصلی و شاخص های معرّف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می باشد. ثانیاً، با احتج...

هیچ گفتمانی فاقد مکان نیست. مکان ها به طور مستقیم یا غیرمسقیم در شک لگیری گفتمان و تولید معنا نقش دارند. مکان صورت بیان و صورت محتوا را در تعامل با یکدیگر قرار می دهد. در بعضی موارد مکان به شکل کاملا فیزیکی و عینی در گفتمان ها تجلی می یابد و درموارد دیگر، این کارکرد عینی تضعیف شده است و جای خود را به کارکرد انتزاعی می دهد. مکان های عینی مکان هایی با ویژگی کنشی و مکان های انتزاعی مکان هایی ب...

مغز کلام ادوارد سعید این است که بازنمایی غرب از شرق و گفتمان دوگانه‌سازی، عامل تسلط غرب بر شرق و عقب‌ماندگی مشرق زمین است. شرق‌شناسی سعید یک خوانش تبارشناسانه از گفتمان غرب/شرق با تاکید بر واکاوی این مسئله است که «دیگری» (شرق) چگونه توسط گفتمان غرب برساخته می‌شود. سعید شرق‌شناسی را یک گفتمان تمایزگذار می‌داند که سبب خلق دوگانه‌هایی شده است (غرب/شرق، تمدن/بربر و غیره). او معتقد است شرق‌شناسی یک ...

تحلیل گفتمان انتقادی، به عنوان رویکردی بین رشته‌ای علوم اجتماعی، فراتر از صورت‌های زبانی، به بررسی ایدئولوژی ادیب که بازتاب دهنده شرایط اجتماعی و فرهنگی فضای حاکم بر جامعه اوست، می‌پردازد. از آن­جا که قدرت حاکم بر هرجامعه­ای، گفتمان آن جامعه را سامان می‌بخشد؛ این رویکرد، چگونگی پیوند آثار ادبی با قدرت مسلّط بر جامعه را در سه لایه‌ی: توصیف، تفسیر و تبیین مورد بررسی قرار می­دهد. بی­شکّ، خطبه‌های نه...

گفتمان خاورمیانه ای جمهوری اسلامی ایران دکتر حسن بشیر تاریخ دریافت: 13/08/1387 تاریخ پذیرش: 11/10/1387 چکیده ایران پس از انقلاب اسلامی، گفتمان ویژه ای را در سطح جهان و به ویژه، در خاورمیانه به وجود آورده است که نه تنها اختلاف اساسی با قبل از انقلاب داشته بلکه ماهیت آن نیز متفاوت است. این تفاوت بر سه محور «اسلام گرایی»، «استقلال گرایی» و «وحدت گرایی» متکی است. اسلام گرایی پایۀ اصل...

رویکرد هر نظریه‏پرداز به مسأله کارگزار – ساختار یا نحوه تعامل کارگزار – ساختار، یکی از عوامل کلیدی جهت‏دهنده به برداشت و تحلیل وی در مورد محیط اجتماعی تحت مطالعه‏اش می‏باشد. این مقوله، به طور اخص، در رشته روابط بین‏الملل و سیاست خارجی بسیار مورد توجه است. به طور کلی، در این رشته، سه رویکرد ساختارمحور، کارگزارمحور و ساخت‏یابی‏گرا، قابل بازشناسی است. در حوزه نظریه‏های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ای...

هویت کاوی یکی از عمده مسایل جامعه شناسی سیاسی بالاخص در جوامع در حال گذار است. امروزه عمده متفکران سیاسی در جهان در سایه تحولات سریع و پرشتاب عصر جدید، از مساله و مشکله هویت سخن گفته­اند. هویت­ملی، به عنوان مخرج مشترکی از مولفه­ها، می­تواند منطقه­ایی همگن را از بعد فکری و عملی در یک کشور فراهم سسازد؛ بر همین اساس از جاشدگی انقلاب­اسلامی را می­توان عدم تفاهم بر این منطقه همگن نامید که موجب بازسا...

کلیله و دمنه ازجمله آثار ادبی- سیاسی است که محققان عمدتاً برای اثبات جنبۀ سیاسی داستان ها و تعیین نوع اندیشۀ سیاسی یا نوع روابط قدرت در آنها، به محتوای داستان ها پرداخته و از تأمل در ساختار حکایات بازمانده اند؛ درحالی که مشهودترین دلالت برای درک موارد مذکور، ساختار این داستان هاست که با تعامل گفت و شنودی دو کارگزار روایی، یعنی رای و برهمن، به مثابه پیوند دولت و دین، در تمام حکایات تداوم می یابد....

تعامل نحو و زبان‌شناسی اجتماعی: تحلیلی جامعه‌شناختی بر کاربرد چند ساخت نحوی فارسی بر اساس نظریة تنوعات زبانی لباو   ابراهیم رضاپور[1]                                                  تاریخ دریافت: 21/4/93 تاریخ تصویب: 24/12/93     چکیده جامعه‌شناسان زبان تنوع زبانی را یکی از ویژگی‌های ذاتی زبان‌ها در نظر می‌گیرند.آنها معتقدند که عوامل اجتماعی نظیر جنسیت، طبقة اجتماعی، تحصیلات، سن و قو...