آنچه بیش از پیش در عرصة سیاسی روسیه مشهود است، افزایش روزافزون نقش انرژی در سیاست خارجی- امنیتی این کشور در سال های اخیر است. تا آنجا که براساس «راهبرد انرژی فدراسیون روسیه 2020»، انرژی به بزرگ ترین ابزار هدایت سیاست داخلی و خارجی این کشور تبدیل خواهد شد. این نوشتار می خواهد با استفاده از رهیافت نوواقع گرایی تدافعی به این سؤال پاسخ دهد که چرا روسیه سیاست خارجی- امنیتی خود را به انرژی پیوند زده ...

روسیه را باید میراث دار شوروی سابق ذکر کرد                و همین امر از جایگاه مهم و حساس روسیه در منطقه                    حکایت دارد که نه جمهوری اسلامی ایران و نه هیچ                       کشور دیگری نمی تواند آن را نادیده بگیرد. مؤلف دراین                    نوشتار ضمن اشاره ای گذرا به مناسبات تاریخی ایران و                   شوروی سابق، به موقعیت روسیه در عصر حاضر پرداخته                  ...

نیکلای بردیایف، فیلسوف مذهبی و سیاسی روسیه که در دورۀ حیات خود شاهد رخدادهای مهم سه انقلاب روسیه و دو جنگ جهانی بود. پس از انقلاب 1917 روسیه برای مدت کوتاهی استاد ممتاز فلسفه در دانشگاه دولتی مسکو بود، اما انتقاد وی از بلشویک ها در نهایت موجب شد در 1922 از روسیه به خارج تبعید شود. او به گروهی از متفکران تعلق دارد که می کوشند به بسط یک جهان بینی مسیحی بپردازند. بردیایف به عنوان یک فیلسوف اجتماعی...

وقوع قیام های مردمی در شمال آفریقا و خاورمیانه، نه تنها جهان عرب را به لرزه درآورد، بلکه سایر کشورها را نیز در خصوص پیامدهای آن بیمناک کرد. این جنبش که به تغییر و تحول جدی در کشورهای تونس، مصر، لیبی و یمن منجر شد و آبستن تغییرات جدی در سایر کشورها نظیر بحرین، کویت، اردن، سوریه، عربستان سعودی گردید برای روسیه نیز با بیم و امیدهایی همراه شد. در واقع، تحولات موسوم به بهار عربی برای روسیه نیز همانن...

اتحادیه اروپا برای استمرار رشد اقتصادی، نیاز فراوانی به انرژی دارد. از آنجا که اتحادیه اروپا منطقه ای فقیر ازلحاظ منابع انرژی است و صنایع اروپایی بر نفت و گاز تکیه دارد؛ با نیاز روز افزون به واردات انرژی مواجه است. مهم ترین تأمین کننده این منابع، روسیه با 5/12 درصد ذخایر نفت و 9/19 ذخایر گاز طبیعی دنیاست. روسیه به وسیله شبکه گسترده خطوط انتقال انرژی توانسته است نیاز روز افزون کشورهای اروپایی را...

چرا جزایر کوریل به عنوان منطقه‌ای ژئواستراتژیک برای روسیه شناخته می‌شود؟ ضرورت پرداختن به این موضوع به واسطه مناقشه چند دهه‌ای است که میان ژاپن و اتحاد شوروری و پس از آن میان ژاپن و روسیه در جریان بوده است. پیامدهای این مناقشه می‌تواند جابجایی مرزهای استراتژیک جهانی و تغییر در ساختار قدرت نظام بین‌الملل باشد. رئالیسم تهاجمی، دیدگاهی است که این نوشتار از زاویه آن موضوع را بررسی کرده است. برپایه ...

با پایان جنگ سرد، ملاحظات جغرافیایی و ژئوپلیتیکی که در طول تاریخ در ایجاد امپراتوری روسیه و سپس بر سیاست‌های شوروی سایه افکنده بود، بر سیاست‌های فدراسیون روسیه نیز تأثیرگذار است؛ سیاست‌هایی که با از دست دادن پهنة قابل‌توجهی از سرزمین‌های خود و موقعیت ابرقدرتی در ساختار نظام دوقطبی همچنان به‌عنوان یک قدرت منطقه‌ای بازیگری می‌کند. به‌دنبال فروپاشی شوروی که پوتین رئیس‌جمهور روسیه آن را «فاجعة ژئوپ...

هدف نوشتار پیش رو، بررسی دلیل‌های مداخلۀ روسیه در بحران سوریه است. پرسش نوشتار این است که چرا روسیه در بحران سوریه به‌نفع دولت این کشور مداخله کرد؟ فرضیه این است که نگرانی از تحدید قلمرو نفوذ در خاورمیانه موجب شد که روسیه در بحران سوریه به‌نفع دولت این کشور مداخله کند. برای تبیین، نوشتار از قلمروسازی ژئوپلیتیکی به‌عنوان چارچوب مفهومی بهره برده است. از سال 1991 تاکنون تحول‌های مناطق ژئوپلیتیکی، ...

روابط سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) و جمهوری فدراتیو روسیه بعنوان دو بازیگر عمده ی صحنه ی روابط بین الملل از اهمیت زیادی برخوردار است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی ناتو به عنوان بزرگترین و مهم ترین پیمان سیاسی و نظامی روابط خود را با جمهوری فدراتیو روسیه -وارث ابر قدرت شوروی سابق - در قالب شورای ناتو روسیه آغاز کرد. روسیه ضمن داشتن نگرانی های جدی از ادامه ی بقای ناتو و گسترش آن به شرق ...

به دنبال فروپاشی اتّحاد جماهیر شوروی، کشور روسیه به دلیل مشکلات داخلی برای مدت کوتاهی از توجه جدی به مسایل آسیای مرکزی و قفقاز بازماند. این امر که سبب خلاء ژئوپولتیکی در این منطقه شد، فعالیت گسترده بازیگران منطقه ای مانند ایران، ترکیه، پاکستان و اسرائیل و نیز بازیگران جهانی مانند ناتو را به دنبال داشت. اما تعریف رهبران روسیه از آسیای مرکزی و قفقاز به عنوان «خارج نزدیک» و نیز پیوندهای سیاسی، اقتص...