روایت شناسی یکی از حوزه های مطالعاتی است که به دنبال بررسی نظام حاکم بر روایتها و کشف و دریافت مناسبات و پیوندهای درونیِ اجزای سازندۀ روایت است. ساختارگرایانی نظیر گرماس، تودوروف، ژنت و برمون در مطالعۀ روایت بیشتر به کشف الگوها و بن مایههای زنجیرهای داستانها توجه کرده اند. گرماس کار خود را براساس زبان شناسی سوسور و یاکوبسن آغاز کرد و تحت تأثیر تفکر آنها، هستۀ پدید آمدن قصه ها را در تقابل کنشگرها...

کلیله و دمنه از جنبه‌های مختلف در تاریخ تمدن هند، ایران و جوامع اسلامی اهمیت داشته است. این کتاب بخوبی نگرش به انسان و اجتماع را در جامعة سنّتی (پیش از عصر بیداری) منعکس می‌کند. این کتاب به علّت امتزاج با فرهنگ‌های مختلف شرقی از لایه‌های متعدد برخوردار است. به طوری که حداقل نقش، سه تمدن بزرگ شرق؛ هند، ایران و عرب در آن قابل مشاهده و بررسی است.بیشتر داستان‌های کلیله و دمنه تمثیلی و به زبان حیوانات...

تحقیق حاضر تلاشی در جهت بررسی و مقایسه‌ی انسجام متنی، در سبک‌های خراسانی و عراقی است، بدین منظور داستان‌های حسنک وزیر و افشین و بودلف از تاریخ بیهقی به عنوان نمونه‌ای از نثر سبک خراسانی و داستان‌های شیر و گاو و بوف و زاغ از کلیله و دمنه به عنوان نمونه‌هایی از نثر سبک عراقی، بر اساس الگوی انسجام متنی هلیدی و حسن (1976) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. عوامل انسجامی در این الگو، عوامل دستور...

لیبرالیزم (آزادی گرایی) مکتبی سیاسی است که آزادی فردی را اصیل می شمرد. در این مقاله ابتدا به اجمال ساختار زیربنایی لیبرالیزم عنوان می شود و سپس به این موضوع که مکتب موردنظر ریشه در عقاید رواقیون و حتی پیش از آن در آراء افلاطون و ارسطو دارد، پرداخته می شود. پس از آن نیز آرای نظریه پردازان بزرگ لیبرالیزم بررسی خواهد شد.لیبرالیزم به دو شاخة دینی و سیاسی تقسیم می شود که نتایج آن در حوزة اجتماعی همچ...

در میان مراکز مختلف تولید نُسَخ نفیس و مصور در طول تاریخ کتاب آرایی ایران، شیراز به واسطه حضور دائمی هنرمندان و هنرپروران، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است. از سوی دیگر از میان آثار ادبی برجسته ، " کلیله ودمنه" به سبب حکایات ارزشمندش، در کانون توجه هنرمندان این عرصه قرار داشته است. با بررسی مطالعات پیشین در ارتباط با نگارگری مکتب شیراز، مشخص می شود که در چند دهه اخیر، مقوله کتاب آرایی در این حوز...

پراگماتیسم مکتبی فلسفی است که ضمن اینکه اصالت را به عمل می‌دهد، به امور واقع توجّه کرده، سعی می‌کند که مصلحت را در نظر بگیرد و نیز به هیچ‌ گونه مطلق‌گرایی در باب نظریّه‌ها معتقد نیست و حقیقت را امری نسبی می‌داند. عقاید و نظریّه‌ها را ابزاری برای رسیدن به هدف می‌داند که کارآیی آنها در جریان تجربه مشخّص می‌شود. از بنیان‌گذاراناین مکتب، پیرس، جیمز و دیویی را می‌توان نام برد. در این پژوهش، ابتدا پیشینه...

چکیده: قرن پنج تا هفت در تاریخ ادب فارسی یکی از پربارترین دوران در زمینۀ نگارش آثاری با زمینه یا صبغۀ غالب عرفانی است. میانه همین دوران، یعنی قرن ششم نیز سرآغاز پیدایش نثر مزیّن و متکلّف فارسی یا همان نثر مصنوع است که با فعّالیّت نصرالله منشی و با نگارش کلیله و دمنه، صورت رسمی به خود گرفت. نکته ای که ذهن خواننده را به خود معطوف می­سازد این است که با توجّه به رواج روحیه عرفان­گرایی در این دوره و با د...

از اوایل قرن بیستم گروهی از دانشمندان علوم انسانی روسیه، شروع به تحلیل ساختارمتن های ادبی کردند و خود را فرمالیست نامیدند. آن ها کمتر به درون مایه و موضوع آثارتوجّه داشتند، مشهورترین این افراد ولادیمیر پراپ نام داشت، که بر روی مجموعه قصه های پریان روسی که آفاناسیف گردآوری کرده بود تحلیل ساختاری را انجام داد. او شیوه و اسلوب کار خویش را ریخت شناسی نامید، به معنای مطالعه اجزای تشکیل دهنده ی قصّه و ...

سنّت حسنة داستان‌نویسی در شکل «داستان حیوانات» از دیرباز در میان انسان‌ها توانسته‌است به عنوان «میراث اندیشة بشری» درخشش خاصی در میان انواع ادبی داشته باشد. فابل (Fable) و شکل متعالی آن الگوری (Allegory) یا همان داستان‌های تمثیلی از کلیله و دمنه، منطق‌الطیرها، موش وگربه تا ماهی سیاه کوچولو بر روی یک زنجیره، ادامة این نوع ادبی ارزشمند بوده‌اند. این مقاله سعی بر این دارد...