هر نوع تحقیق پیرامون ارتباط علم و دین مشروط و مسبوق به تعیین موضوع و محل نزاع و ابهامزدایی از واژگان به کار رفته در این بحث است. معمولاً گفته می شود مراد از علم، علوم تجربی و مراد از دین، الهیات کلیسایی است و دو حوزه کیهانشناختی و انسانشناختی، نمونههای تاریخی میدان سنجۀ علم و دین است. بسندگی به این مقدار از توضیح چندان کمکی به حل این نزاع نمیکند. محل نزاع در مسأله علم و دین، بازگشت به فهمهای روش...

یکی از دل مشغولی های ویتگنشتاین در سراسر دوران زندگی اش مساله دین بود او بیشتر به زبان باور دینی می پرداخت. اما فریزر با نگارش شاخه زرین ویتگنشتاین را برانگیخت تا علاوه بر باور دینی از عمل دینی نیز سخن بگوید. فریزر با محور قرار دادن چگونگی سلطه انسان بر طبیعت، ادوار زندگی انسان را به سه دوره جادو، دین و علم تقسیم می کند. وی دو دوره اول را دوران کودکی و دوره سوم را دوره بلوغ انسان برای غلبه بر ط...

دین همواره به مثابه یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعه دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد...

یکی از مباحث مهم در عرصه دین­پژوهی، نسبت میان «علم و دین» و تبیین حوزه‌های آموزه‌های دینی و یافته‌های علمی است. با تحولات فکری و فرهنگی پس از رنسانس، تعارض‌های علم و دین در مسیحیت نمایان شد ؛ «فردریک شلایر ماخر» و «کارل بارت» از شاخص‌ترین چهره‌هایی بودند که در جهت سازگاری دین با اقتضائات دوران مدرن تلاش کردند. این دو هر چند در جریان نواندیشی دینی، رویکردی جدید و بازسازی کننده داشتند و در پی اث...

دین همواره به مثابة یکی از ارکان زندگی انسان، از چشم اندازهای گوناگون مورد ارزیابی و تحلیلقرار گرفته است. مطالعة دین از منظر جامعه شناختی و انسانشناختی از جمله چشم اندازهایی بهشمار میآید که در عصر حاضر با اقبال فراوانی روبه رو شده است. در این میان، از یک سو آراء واندیشه های بزرگان جامعه شناسی کلاسیک مانند آگوست کنت 3، کارل مارکس 4، امیل دورکیم 5 واسپنسر 6، و از دیگر سو افکار کسانی مانند کلیفورد...

امروزه بررسی مناسبات میان علم و دین در گرو تعیین موضع در قبال مسئله پیدایش انسان است. نسبت میان آموزه های قرآنی و یافته های تجربی در این مسئله، پرسشی است که علامه طباطبایی و رشید رضا در تفسیر آیات مربوط به انسان و پیدایش او درصدد پاسخ به آن برآمده اند. در این میان مؤلف المنار در تلاش هرچه بیشتر برای برقراری و اعلام هم نوایی کامل میان این دو است. در مقابل المیزان به صورت جدی سعی در به چالش کشیدن...

چکیده پیوستگی دین و دولت در حکومت صفویه (1135- 907 ق.)، سبب شده است تعامل دو نهاد دینی و سیاسی و چگونگی آن از مسائل مهم پژوهش در دوره صفویه باشد. هر مقطع از دوره صفویه به دلیل تغییرات سیاسی و اجتماعی و چگونگی عملکرد شاهان، این تعامل از ویژگی خاصی برخوردار است. دوره شاه صفی که از نظر سیاسی آغاز دوره افول صفویه است، مساله تعامل دین و سیاست در آن وضع خاصی دارد. در این بررسی با تامل در آثار به جا م...

در این عصر ما با انواع ادیان آسمانی و زمینی روبرو هستیم و ناچاریم در خصوص این کثر ت ها دیدگاه و تفسیری داشته باشیم. سه رویکرد مختلف نسبت به مسئله ی تنوّع ادیان وجود دارد: انحصارگرایی: که نجات انسان ها را منحصر به سنّت دینی خاص می داند و دیگران را از آن محروم می کند. شمول گرایی: حقیقت نهایی را، تنها در یک دین خاص می داند اما سایر ادیان نیز بهره ای از حقیقت و نجات را دارند. کثرت گرایی: عبار...

این مقاله بر آن است تا یکی از مسائل مهم در حوزه دین پژوهی و فلسفه دین ،یعنی مسأله شر را مورد بررسی قرار دهد. برخی از منتقدان ،وجود شر در جهان را با خداباوری منافی میدانند. در مقابل متفکران و متکلمان دینی تلاش کرده اند برای این معضل ، راه حل هایی بیابند . این مقاله می کوشد که مهم ترین این راه حل ها را به صورت مختصر مورد بررسی قرار دهد . ابتدا برای روشنی هرچه بیش تر به توصیف مفهومی و مصداقی شر اش...

کلید فهم اندیشه های دینی گیدنز در نظریة « مدرنیته متأخر »انتقاد او از سنت جامعه شناسی کلاسیک است. از دید گیدنز، مدرنیته دارای دو مرحلة اولیه و متاخر است و در هر یک از این دومرحله تعامل دین و مدرنیته یکسان نبوده است. درک و تفسیر نادرست از ماهیت مدرنیته در مرحلهنخست آن، باعث شکل گیری این اندیشه شد که نفوذ و جایگاه اجتماعی دین در جامعة مدرن،کاهش یافته است و سرانجام ناپدید خواهد شد. اما در مرحلة دو...