از داستانهای مشهور در بارۀ خاستگاه بشر و سرآغاز زندگی انسان بر زمین، حکایت خلقت و هبوط آدم و حوا و گسترش نسل آنها ست. هم در عهد عتیق و دیگر آثار کهن دین یهود، و هم در قرآن کریم تحریرهای مختلف این داستان دیده می شود. به تناسب ذکر آن در قرآن، بحثهای مفصلی در بارۀ جزئیات حکایت را می توان در تفاسیر اسلامی نیز بازجست؛ جزئیاتی که هر یک برخوردار از خاستگاهی متفاوتند. پیشینۀ این داستان در ادبیات کتاب م...

اساطیر، بیانگر نگاه ملت های کهن به زندگی بوده وهمچون وسیله ای برای تعبیر حیات و هستی و میل جستجوگری انسان قلمداد می شود. منابع اسطوره همچون"سرزمین سوخته" اثر تی. اس.الیوت، همراه با اولین عوامل موثر در کاربرد آن از غرب وارد دنیای عرب شده است وپس از رستاخیز ادبی و برقراری ارتباط با فرهنگ و تمدن مغرب زمین بهره گیری از اسطوره ها در شاعران عربی شکلی تازه به خود گرفت. از جمله این شاعران عربی، شاعر سو...

داستان آفرینش آدم (ص) از جمله قص ههای قرآنی است که آیات بسیاری به آاختصاص دارد. در این داستان به جنب ههای مختلف آفرینش تا هبوط آدم از بهشت الهی به زمین خاکی اشاره شده است. سجده فرشتگان در برابر آدم از جمله مواردی است که در آیاتی از قرآن آمده و مفسران درباره آن از چش ماندازهای مختلف بحث و بررسی کرد هاند. ادب فارسی که نیز سرشار از مفاهیم قرآنی است از این داستان و بن مای ههای آن بی بهره نیست. در ا...

موضوع ختم ولایت از مباحث مهم در عرفان اسلامی است که از دیرباز موضوع توجه برخی از عارفان مسلمان، از جمله حکیم ترمذی (سده 3ق) بود که نخستین بار به شکلی منسجم در کتاب ختم الاولیاء خود به آن پرداخت. از دیدگاه ابن عربی، ولایت همان معرفت باطنی و شهودی به خداوند است و خاتم ولایت کسی است که در بالاترین مرتبة ولایت قرار گرفته باشد. عبارات ابن عربی در زمینۀ ختم ولایت مبهم، متضاد و متشتّت است. او گاه خود، ...

قصص و داستان های قرآن یکی از موضوعات مهم علوم قرآن بوده و بی شک آگاهی از آن در تفسیر آیات بسیار موثر خواهد بود. قصص قرآن از زندگی پیامبران و امت های آنان سخن می گوید . داستان حضرت آدم (ع) یکی از مهمترین آنها ست که در سوره های مختلف بیان شده است. قصه آدم ویژگی هایی دارد که طبیعتا بیش از دیگر قصص قرآن جلب نظر می کند و حجم قابل ملاحظه ای از نگاه های تأویل گرا را به خود جذب کرده است . نخستین کسانی ...

هدف از تحقیق حاضر بررسی شباهت ها و تفاوت های میان قرآن کریم و تورات موجود است؛ چرا که بسیاری از مردم عادی و حتی پژوهشگران از مطالبی که در تورات موجود آمده است و با اعتقادات و مذهب و گاهی با عقل نیز سازگار نیست، بی اطلاع هستند. تحقیق حاضر داستان های قرآن کریم و تورات را از حضرت آدم (ع) تا حضرت موسی (ع) مورد بررسی قرار می دهد و وجوه اشتراک دو کتاب را که البته کم است از یک سو و وجوه اختلاف آن را ک...

موضوع ختم ولایت از مباحث مهم در عرفان اسلامی است که از دیرباز موضوع توجه برخی از عارفان مسلمان، از جمله حکیم ترمذی (سده 3ق) بود که نخستین بار به شکلی منسجم در کتاب ختم الاولیاء خود به آن پرداخت. از دیدگاه ابن عربی، ولایت همان معرفت باطنی و شهودی به خداوند است و خاتم ولایت کسی است که در بالاترین مرتبة ولایت قرار گرفته باشد. عبارات ابن عربی در زمینۀ ختم ولایت مبهم، متضاد و متشتّت است. او گاه خود، ...

چکیده امروزه در بسیاری از مناطق شیعه‌نشین، بپاخاستن و دست بر سر نهادن در برابر شنیدن نام امام قائم(عج) در شمار آداب و رسوم عصر غیبت شمرده می‌شود و گاه از آن به عنوان سنتی شرعی و رایج در سیره شیعیان یاد می‌گردد. سیره‌ای که گفته‌ می شود پیوستگی خود را تا عصر معصومان(ع) حفظ کرده است و ریشه در فرمان و سبک زندگی امامان معصوم(ع) دارد. این مطالعه با بررسی اسناد مربوط به این عملکرد در سبک زندگی اهل‌بیت...

چکیده امروزه در بسیاری از مناطق شیعه‌نشین، بپاخاستن و دست بر سر نهادن در برابر شنیدن نام امام قائم(عج) در شمار آداب و رسوم عصر غیبت شمرده می‌شود و گاه از آن به عنوان سنتی شرعی و رایج در سیره شیعیان یاد می‌گردد. سیره‌ای که گفته‌ می شود پیوستگی خود را تا عصر معصومان(ع) حفظ کرده است و ریشه در فرمان و سبک زندگی امامان معصوم(ع) دارد. این مطالعه با بررسی اسناد مربوط به این عملکرد در سبک زندگی اهل‌ب...