پرسوناژهای (personages) اساطیری ای که در مقالة حاضر مورد بررسی است، شامل سه دستة پهلوانان، پریان و خدایان است. در این مقاله تلاش شده است تا این سه گونه پرسوناژ در اساطیر ایران و روسیه مقایسه شود. در این مقایسه و تطبیق وجوه تشابه افسانه های سیاگالش و لش، حماسه های رستم و ایلیامورامتس، و اسطوره های میترا و داژبُگ، ضحاک و تری گلاوا، اهورامزدا و بیل بگ، اهریمن و چُرن بگ نشان داده شده اند. برخی از این...

رجز نوعی گفتگو در میدان جنگ است در قالب دو تا هفت بیت که در آن ها رجزخوان به شکل سؤال و جواب به مفاخره، تحقیر دشمن،حدیث نفس و....می پردازد. بن مایه اصلی رجزها یا نازش به اصالت گوهر و نژاد است یا به هنر، یعنی کسب تجربه در زمینه های گوناگون مانند جنگاوری،دشمن شکنی، کاربرد فنون و حیله های رزمی و استفاده از ابزارهای جنگی. در حقیقت رجز یکی از ترفندهای مهم روانی غلبه بر دشمن به حساب می آید. نگارندگان...

رستم یکی از پرآوازه ترین پهلوانان شاهنامه است. در شاهنامه، پدر او دستان، پدربزرگ او، سام و جدّ او نریمان است و اصل و نسب او از سوی مادر به ضحاک فرزند مرداس می رسد. با این اوصاف، روشن می شود که اسطورۀ رستم در شاهنامه به کلی دگرگون شده است؛ به این ترتیب که نه دستان پدر اوست و نه سام و نریمان، پدربزرگ و جد او هستند. از سوی دیگر، در اصل و نسب مادری او نیز، خلافِ آنچه در شاهنامه آمده است، ضحاک پسر مرد...

یکی از قدیمی ترین رسم ها و آیین های دلپذیر شادی بخش بر پایه جشن عروسی و پیوندهای اجتماعی است . از آن میان شاهنامه فردوسی، که همه ی روایت ها و حکایت های آن مکتوب و غیر مکتوب است، شرح و تفصیل ازدواج های گوناگونی را از دوره های اسطوره ای و تاریخی ایران پیش از اسلام یعنی از پیشدادیان تا ساسانیان به دست می دهد. سیستان به عنوان یکی از کهن ترین مناطق ایران، جایگاه ویژه ای در شاهنامه فردوسی دارد و اکثر...

چکیده جهانگیرنامه سروده ی قاسم مادح دارای شش هزار و بیست و شش بیت است. در مورد سراینده ی منظومه هیچ اطلاعی در دست نیست. در ادب فارسی، حماسه یکی از مهم ترین و جذاب ترین انواع ادبی محسوب می شود. جهانگیرنامه نیز هم چون سایر آثار حماسی دیگر توصیفی از رشادت ها و دلآورمردی های پهلوانان ملّی و مردمی است. با این تفاوت که پهلوانان این منظومه به عنوان افرادی موحّد برای ترویج یکتاپرستی مبارزه می کنند. بر ...

تغییر و تحول زبانی، مانند همه پدیده های اجتماعی دیگر، امری اجتناب ناپذیر سات . زبان فارسی امروز، شکل تحول یافته ای از زبانهای کهن ایران باستان است و زبان فارسی باستان و اوستایی متعلق به دوره باستان از تحول تاریخی زبان فارسی هستند. اوستا، کتاب مقدس زردشتیان، تنها مکتوبی است که بیانگر سیر تحول صرفی و نحوی زبان فارسی است . اهیمت بررسی اوستا، تنها به مطالعه اشتقاق واژگان زبان فارسی محدود نمی گردد ب...

چکیده: داراب نامه سروده ی ابوطاهرمحمدبن حسن بن علی بن موسی الطرسوسی از آثار حماسی منثور است. در مورد نویسنده ی این اثر حماسی اطلاعات کافی در دست نیست. فقط می توان گفت که متعلق به قرن ششم بوده است. در ادب فارسی? حماسه یکی از مهم ترین و جذاب ترین انواع ادبی محسوب می شود. هدف از این پژوهش معرفی داراب نامه و بررسی جایگاه آن در میان حماسه های منثور است. این پژوهش از آن روی درخور توجه است که ضمن مع...

این پایان نامه به بررسی جنبه های نمایشی جنگ دوازده رخ در شاهنامه فردوسی می پردازد . در ابتدا تعریف جنگ از دیدگاههای مختلف و نگاه فردوسی به مقوله جنگ آورده شده است و در ادامه انواع ادوات جنگی ، ساخت آنها و مزایایی که جهت پیشبرد اهداف و پیروزی در جنگ بررسی و تحلیل می شود . سپس خصوصیات جنگ در شاهنامه و ایران باستان ، شیوه های جنگیدن و عناصر نمایشی جنگ در داستان دوازده رخ و شاهنامه و همچنین چگونگی ...

چکیده شاهنام? حکیم ابوالقاسم فردوسی از داستان های بسیاری تشکیل یافته است . در عین حال هر یک از داستان‏های این اثر حماسی عظیم دارای شخصیّت های فراوانی است که مطالع? تک تک حوادث زندگی این شخصیت‏ها به صرف زمان بسیاری نیازمند است و این احتمال وجود دارد که همین حجم انبوه در عدم رغبت به خوانش این متن ارزشمند موثر افتد .پژوهش حاضر جهت تسهیل در امر دستیابی به اطلاعات موجود در شاهنامه با صرف زمان کمتر، ...

زرین قبانامهمنظومۀ بلندی در 23,133 بیت است که احتمالاً در عصر صفویه سروده شده است. سرایندة اثر گمنام است و موضوع آن با آمدن فرستادۀ حضرت سلیمان(ع) به نام زرین قبا به دربار کیخسرو و رویارویی او با ایرانیان آغاز می شود. پس از آن، حوادث متعددی به شیوۀ داستان در داستان پیش می آید و نقش ورزان اصلی آن ها نیز پهلوانان سیستان (رستم و فرزندان و فرزندزادگان او) هستند. ساختار، محتوا و زبان این منظومه به طو...