یکی از بزرگترین دستاوردهای بشری درحوزه تمدن، فرهنگ و مدنیت، ابداع، تدوین حقوق و تصویب قانون است­که ضرورت وجود و رعایت آن درطول تاریخ به طرق مختلف توجیه شده و مردم نیز با پذیرش آمریت آن­که ناشی از جلب منفعت و دفع ضرر است خود را به رعایت و اجرای آن ملتزم نموده­اند. علمای حقوق بین­الملل و جامعه هر یک خاستگاه وی‍ژه­ای را برای تبیین مبانی فلسفی حقوق معرفی کرده و با پی­ریزی مکاتب­گوناگون فلسفی به تثب...

مفهوم انسان و چیستی آن همواره از مهم‌ترین دغدغه‌های متفکران مسلمان بوده است. در این میان، حوزۀ معرفتی تصوف بر ارزش جایگاه هستی‌شناسانه انسان تأکید ویژه‌ای دارد. فضیلت انسان تا اواخر قرن پنجم منحصراً بر مبنای باطن یا بُعد روحانی او تعریف می‌شد. بااین‌حال، از قرن ششم، کالبد خاکی انسان کانون توجه صوفیان قرار می‎گیرد و به تبع آن تحول عمده‌ای در انگارۀ خاک حادث می‌شود. در ابتدا، هدف از برجسته‌سازی فضا...

پدیداری که با عنوان "ترویج علم در حیطه عمومی" از آن یاد می‌شود، از دهه 1980 به صورت یک فعالیت گسترده و نظام‌مند در دستور کار نهاد‌های آموزشی و سیاست‌گذار در کشور‌های غربی قرار گرفت و پس از آن با اندکی تأخیر، در شماری دیگر از به اصطلاح "کشور‌های در حال رشد"، در برنامه‌های دولت‌ها و نهاد‌های غیر دولتی بدان توجه شد. در این مقاله به اجمال به سیر تحول پدیدار "ترویج علم در حیطه عمومی" از قرن هفدهم به...

زیرساخت‌های انرژی از منظر اقتصادی و اجتماعی اهمیت بسزایی برای کشورها دارد. وقوع مخاصمات مسلحانۀ بین‌المللی، این زیرساخت‌ها را در معرض تخریب و یا اختلال قرار می‌دهد. با توسعۀ فناوری، این زیرساخت‌ها با تهدیدات نوین سایبری نیز روبه‌رو شده است. بنابراین، حمایت‌های حقوقی بین‌المللی و حقوق بشردوستانه از این تأسیسات ضرورت بیشتری پیدا می‌کند. این حمایت‌های حقوقی به موجب حقوق بین‌الملل بشر و حقوق بشردوس...

اخلاق از آغاز یکی از پایه‌ای‎ترین موضوعات فلسفه بوده و در شناخت آدمی و جهان همواره نقشی بنیادین داشته است. در روزگار نو که با چیرگی فناوری بر همة حوزه‎های زندگی انسان‎ها همراه است نیز پرسش از اخلاق ناگزیر است. اخلاق نیز مانند هر پدیدة انسانی دیگری در زبان رد خود را به‌جا می‎گذارد و در فهم آن بایستی به جنبه‎های زبانی هم پرداخت. نوشتار پیش‌رو در پی بررسی انتقادی اخلاق در قلمرو حکومت الکترونیکی اس...

در این مقاله،طنز در ادب عرب قرن چهارم هجری که به تعبیر بسیاری از مورخان،دوره شکوفایی تمدن اسلامی به شمار می آید،مورد بررسی قرار گرفته است .نگارنده سعی نموده تابا نگاهی به طنز در دوران جاهلیت،به شکل گیری و تحول طنز در دوره عباسی (قرن چهارم هجری)بپردازد.در این باره،اوضاع سیاسی-اجتماعی عباسیان از جمله وجود طبقات گوناگون اجتماعی،پدیداری طبقه ظریفان ، تجمل حاکم بر دربار خلفا ، قدرت گیری درباریان و ب...

امروزه با ظهور تفکر جهانی شدن و دولت های فراتنظیمی که موجب گسترش روابط اجتماعی و ارتباطات در سطح ملی و فراملی شده است، قدرتهای سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعیِ متعددی ظهور یافته اند که موجبات پدیداری نوعی حاکمیت متکثر را پدید آوردهاند. مبانی فکری و فلسفی این مهم، به خوبی در دستگاه فکری فوکو مشهود است. لذا با بررسی مفهوم حاکمیت در عرصه حاکمیت جهانی و دولتهای فراتنظیمی و تبیین ریشۀ فلسفی مفهوم پس...

موضوع این مطالعه، روش پدیدارشناسی مارتین هایدگر، فیلسوف آلمانی قرن بیستم و تأثیرپذیری برخی معماران پست مدرن از نظریه او در ارائه نظریات جدید معماری، در دهه 60 همان قرن است. هایدگر که ناقد سوبژکتیویسم در تفکّر مدرن بود، با روی آوری به شعر شاعران بزرگ آلمان، شعر را بهترین نحو اندیشیدن خواند. دو تن از پیشگامان معماری پست مدرن، کریستین نوربرگ شولتس و کریستوفر الکساندر، با پیروی از روش پدیدارشناسی و ...

تاریخ پزشکی مسلمانان چه در غرب و چه در کشورهای مسلمان از زوایای مختلف مورد بررسی قرار گرفته است. یک نگاه گذرا به دستاوردهای حاصل از این تحقیقات نشانگر آن است که رویکرد پژوهش‌گران در اغلب این پروژه‌ها وامدار یک نگاه سنتی و محدود به پزشکی و تعریفی است که صرفا جنبه‌های تکنیکی و دانشی آن را در بر می‌گیرد. در سالیان اخیر نگاه‌های نو به عرصه تاریخ پزشکی در معنای عمومی آن راه یافته است که می‌خواهد به ...

اصل جهت کافی یکی از اصول بسیار مهم فلسفی است. آرتور شوپنهاور فیلسوف مشهور آلمانی، بر این اصل بسیار تأکید کرد و آن را مدخلی برای ورود به نظام فلسفی خویش قرار داد. وی بر آن است تا حدود و شرایط اطلاق این اصل را به نحو دقیق مشخص کند و از کاربرد ناروای آن در ساحت ماورای واقعیت پدیداری بپرهیزد. این اصل در نظام فلسفی وی حاکم بر روابط و نسب میان پدیدارها و اعیان است. به علاوه، اصل مذکور در نظام فلسفی و...