شناسایی تحولات، تغییرات و یا تداوم ها در فرهنگ فراغتی شاخص مهمی در درک فرهنگ و تغییرات اجتماعی بشمار می آید. فراغت تجربه ای برای باز نمایی و اشاعه ارزش های فرهنگی است که فارغ از جهت گیری های نخبه گرایانه فرهنگی، تصویری از تجارب و متن زندگی روزمره فراهم می سازد. این مقاله در سنت مطالعات فرهنگی فراغت و با اتکا به برخی منابع ثانویه مربوط به فرهنگ و زندگی روزمره ایرانیان (در سفرنامه های مسافران غرب...

چکیده مقاله حاضر می کوشد «فرهنگ یک جلدی فارسی به ژاپنی و ژاپنی به فارسی معاصر» تألیف تسونه ئو کورویاناگی (tsuneo kuroyanagi) را معرفی و توصیف نماید و شکل و محتوای آن را با معیارهای فرهنگ نگاری نوین بسنجد و محاسن و معایب آن را آشکار سازد. این فرهنگ، چکیده کلیه آثار پیشین مؤلف در حوزه فرهنگ نگاری است و در هر دو کشور ایران و ژاپن در غیاب فرهنگ لغت دوزبانه قابل اعتنای دیگری، مورد استفاده گسترده دان...

نظریه «وحدت وجود» که از جانب عرفا مطرح شده به علت دور از عقل بودن و نیز مخالفت با بعضی از ظواهر متون مقدس، مورد انتقادهای فراوان قرار گرفته است. جمعی از طرفداران این نظریه برای کاستن چنین انتقادی آن را به «وحدت شهود» تأویل کرده اند و آن را بیشتر مقوله ای «معرفت شناختی» دانسته اند تا «وجود شناختی». مقاله حاضر بر آنست تا این بحث را از دیدگاه دو عارف بزرگ مسلمان و مسیحی، یعنی ابن عربی و اکهارت مور...

اندیشه وحدت وجود، از اندیشه های اساسی عرفان نظری اسلامی بوده و ابن عربی و مولانا از قلل رفیع آن هستند. موضوع این مقاله ربط و نسبت میان این سه است. این نوشتار از دو بخش تشکیل شده است: در بخش اول که در این شماره عرضه می گردد و قسمت اعظم مقاله را تشکیل می دهد،  چیتیک (نویسنده مقاله) پس از اشاره به معنا و ساختار لغوی وحدت وجود، اجمالی از تاریخچه آن را در میان صوفیه از قرن دوم تا زمان ابن عربی ذکر م...

یکی از اساسی ترین مباحث و شاخص های توسعه به معنای عام و توسعه اقتصادی در معنای خاص، میزان و سطح موقعیت ترمودینامیک جامعه است. جامعه انرژی را از طبیعت استخراج و به محصولات مادی، کار، نظام های سیاسی، بسط عقاید و آراءو رسوم اجتماعی تبدیل می کند. بنابراین کل انرژی از طبیعت آزاد و به وضعیت فرهنگی تبدیل می شود. در هر نظام اقتصادی تولید و مصرف به عنوان دو رکن اساسی محسوب می گردند. سوال اساسی این پژوهش...

مباحث مربوط به خلقت و ترتیب بندی موجودات، اصل خیر را در رأس هرم هستی شناسی خود می نهد و سعی در توجیه ارجاع کثرات به وحدت متعالی دارد. از سوی دیگر ملاصدرا نیز بر مبنای اصول فلسفی و دینی خود با نگاهی وحدت محور با طرح نظریة بدوی خود یعنی (وحدت تشکیکی وجود) و نظریة نهایی خویش (وحدت شخصی وجود) به نحوی خاص می کوشد تا چگونگی ارجاع این کثرات به وحدت متعالی را مبین سازد. با وجود تفاوت هایی که در این زمی...

جغرافیای انتخابات به عنوان گرایشی از جغرافیای سیاسی به مطالعه الگوهای فضایی توزیع قدرت در قالب روابط متقابل جغرافیا (فضا)، انتخابات و قدرت می­پردازد. بر این پایه، پژوهش و خوانش عوامل مؤثر بر پراکَنش فضایی مشارکت و انتخابات از دیرباز در حوزه این گرایش قرار داشته­است. داده ها و یافته­های مرتبط با برگزاری انتخابات نشان می دهند طیف گسترده­ای از عوامل در ترجیحات مؤثر بر پراکَنش فضایی مشارکت در انتخابا...

آموزش و پرورش فرزندان، نخست در خانه و خانواده به صورتهای تقلیدی و تلقینی از کهنترین روزگار وجود داشته و به دلیل داشتن بار فرهنگی و ارزشی، نوزادان را برای زندگی در جامعه گسترده پرورش داده و بی تردید چگونگی اوضاع اجتماعی، در کیفیت و تحقق آن دخالت تام داشته است. تکالیف آموزش و پرورش، در مسیر تحولات تاریخی اندک اندک جنبه نهادی یافته و بسیاری از وظایف آن از نهاد خانواده به نهاد آموزش انتقال پیدا کرد...

باستان شناسی در راه شناخت فرهنگ و تمدنهای جوامع گذشته در طی یک قرن و نیم اخیر قدمهای بسیار بزرگی برداشته و روح تازه ای را در کالبد علوم اجتماعی و هنر دمیده است. اما تا چند دهه قبل بعد کاربردی آن کمتر مورد توجه قرار گرفته بود و اهداف باستان شناسی را شناخت فرهنگ و تمدن های باستان تشکیل می داد. ولی با کمی تامل می توان دریافت که باستان شناسی می تواند نقش بسیار سازنده ای در زندگی مردمان امروزی داشته...