سنّت حسنة داستان‌نویسی در شکل «داستان حیوانات» از دیرباز در میان انسان‌ها توانسته‌است به عنوان «میراث اندیشة بشری» درخشش خاصی در میان انواع ادبی داشته باشد. فابل (Fable) و شکل متعالی آن الگوری (Allegory) یا همان داستان‌های تمثیلی از کلیله و دمنه، منطق‌الطیرها، موش وگربه تا ماهی سیاه کوچولو بر روی یک زنجیره، ادامة این نوع ادبی ارزشمند بوده‌اند. این مقاله سعی بر این دارد...

دو واقعۀ تاریخی متعلّق به روزگار فرمانروایی داریوش اوّل هخامنشی در تاریخ هردوت بیان شده است که شباهت بسیاری با دو داستان در کلیله و دمنه و مرزبان نامه دارد؛ یکی ماجرای تسخیر بایل توسط داریوش که با حیله و تدبیر زوپیر یکی از مشاوران برجستۀ وی به پیروزی ایرانیان و فتح بابل منجر شد که چندین ماجرا در تاریخ شبیه این واقعه تکرار شده است؛ امّا شبیه ترین داستان ها به واقعۀ مزبور، داستان نمادین «بومان و زاغ...

لیبرالیزم (آزادی‌گرایی) مکتبی سیاسی است که آزادی فردی را اصیل می‌شمرد. در این مقاله ابتدا به اجمال ساختار زیربنایی لیبرالیزم عنوان می‌شود و سپس به این‌ موضوع که مکتبِ موردنظر ریشه در عقاید رواقیون و حتی پیش از آن در آراء افلاطون و ارسطو دارد، پرداخته می‌شود. پس از آن نیز آرای نظریه‌پردازان بزرگ لیبرالیزم بررسی خواهد شد.لیبرالیزم به دو شاخة دینی و سیاسی تقسیم می‌شود که نتایج آن در حوزة اجتماعی هم...

اگر نظرى گذرا به درون‏مایه آثار کهن ادب فارسى، به‏ویژه کتاب "کلیله و دمنه بهرامشاهى" بیفکنیم، ملاحظه خواهیم‏کرد که على‏رغم توجّهى که اسلام به زن مبذول داشته و با عقاید و اندیشه‏هاى خرافى عصر جاهلیت مبارزه کرده‏است، متأسّفانه پس از گذشت قرن‏ها از نزول "قرآن"، در این متون، نوعى بدبینى افراطى و غیر منصفانه نسبت به زنان مشاهده مى‏شود. ولى گاه على‏رغم این بدبینى، درونمایه برخى حکایات، گویاى نگرشى مثبت...

هدف: این پژوهش با هدف تاثیر قصه گویی و داستان گویی به سبک ادبی (داستانهای کلیله و دمنه) بر پرورش خلاقیت و کاهش خشم کودکان انجام گرفت. روش: جامعه پژوهش شامل کلیه دانش‌آموزان پسر پایه‌ی دوم و سوم ابتدایی شهرستان قروه در سال تحصیلی 92-91 بود. حجم نمونه ابتدا تعداد 60 نفر از دانش‌آموزان بر اساس نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شد، سپس بر اساس نمرات پرسشنامه تعداد 22 نفر از این افراد که در پرسشنامه خلا...

در دوره ی معاصر، نقد ادبی در کانون توجه قرار گرفته است و آثار ادبی از دیدگاه های مختلف بررسی شده اند. در میان شاخه های متعدد نقد ادبی، یکی از رویکردهایی که از آغاز سده ی بیستم، به آن توجه شد، روش بررسی ساختارگرایانه است که به سبب تلاش برای کشف الگو و نظامی از روابط و پیوندها امکان ارزیابی مفاهیم را ممکن می سازد؛ بدین ترتیب ساختارگرایی با حرکت از زبان به ادبیات و تحلیل ژرف ساخت آثار ادبی الگوهای...

کاربردشناسی شاخه ای نسبتاً جدید در علم زبان شناسی است که قدمت آن تقریباً به نیم قرن اخیر می رسد و موضوع آن مطالعۀ معنا و نحوۀ انتقال پیام از گوینده یا نویسنده به مخاطب (شنونده یا خواننده) بر اساس بافت و موقعیت گفتاری است. به عبارت دیگر در کاربردشناسی آن چه مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد تنها صورت های زبانی و نحوی ایجادشده در زنجیرۀ گفتاری و متن نوشتاری نیست، بلکه قسمت اعظم پیامی که گوینده یا نوی...

کلیله و دمنه کتابی است که در قرن ششم نوشته شده و اصول و قوانین حکومتی و اخلاقی را توأمان در قالب حکایت تبیین کرده­است. این اثر علاوه بر جنبه­های ادبی، آموزه­های اخلاقی و مدیریتی بی­شماری دارد. نصرالله منشی به بسیاری از اصول اخلاق مدیریتی اشاره کرده است که با بررسی و به کارگیری آن می­توان بسیار استفاده­کرد. از میان این اصول اخلاقی- مدیریتی، ده اصل بسیار چشم­نواز است. این اصول به این قرارند: برقر...

در این مقاله، سعی شده است که عناصر داستانی قصّه­ی شیر و نخچیران در دفتر اول مثنوی بررسی شود. همچنین، مقایسه ای بین این داستان در مثنوی با اصل آن در کلیله و دمنه انجام بگیرد. این تحقیق نشان می دهد که هر چند مولانا قصّه را از منبع دیگری در مثنوی آورده است، اما او یک مقلّد صرف نیست؛ بلکه عناصری به این قصّه افزوده است که نه تنها آن را زیباتر کرده، بلکه با به کار بردن این عناصر در قصّه، آن را به داستان ه...

کلیله و دمنه ازجمله آثار ادبی- سیاسی است که محققان عمدتاً برای اثبات جنبۀ سیاسی داستان ها و تعیین نوع اندیشۀ سیاسی یا نوع روابط قدرت در آنها، به محتوای داستان ها پرداخته و از تأمل در ساختار حکایات بازمانده اند؛ درحالی که مشهودترین دلالت برای درک موارد مذکور، ساختار این داستان هاست که با تعامل گفت و شنودی دو کارگزار روایی، یعنی رای و برهمن، به مثابه پیوند دولت و دین، در تمام حکایات تداوم می یابد....