در دهه های اخیر موضوع هویت ملی و قومی به یکی از مسایل مهم ـ خصوصاً در کشورهای دارای تنوع قومی و فرهنگی ـ تبدیل شده است. در برجسته شدن این موضوع عوامل گوناگونی مؤثر بوده اند که در این میان بر روند جهانی شدن اتفاق نظر زیادی هست. گروهی بر این باورند که گسترش و تعمیق فرآیند جهانی شدن باعث تشدید و برجسته شدن وفاداری های قومی و محلی و در نتیجه تضعیف هویت و انسجام ملی گردیده است. در مقابل، گروهی دیگر م...

آنچه امروزه بیش از پیش در تمامی عرصه های هنر ، نفوذی غیر قابل انکار یافته است فرآیند جهانی شدن و به تبع آن ، تاثیر دوگانه ای است که این روند بر هنر تمامی ملل ، از جمله ایران گذاشته است. آنچه اندیشمندان تحت عنوان فرهنگ جهانی (به معنای فهم مشترکی که مرزهای ملی را در می نوردد) مطرح نموده اند ، بر هنر-صنعت گرافیک که محمل ارتباطات بصری در عرصه ی ملی و بین المللی است نیز تاثیرگذار می باشد. نگارنده در...

هویت از زمانی شکل می گیرد که فرد ازخود می پرسد "کیستم ؟". در حقیقت با پرسش از"کیستی" امور به دنبال پی بردن به معنای آن هستیم. فارغ از جامعه ای خاص چون ایران، "حماسه ها واسطوره های ملی" یکی از عناصر مهم هویتی و متمایز کننده جوامع به شمار می آیند. شاهنامه فردوسی دربردارنده بخش عمده ای از اسطوره ها، حماسه ها و تاریخ جامعه ایران است که با روایت گذشته ایرانیان و چگونگی تداوم یافتن سرزمین ایران در بر...

مقدمه و هدف پژوهش: بر اساس نظریه رشد هویت‌ها و جنبش‌های قومی و زوال هویت ملی نظریات افرادی چون «فدراتسون» و «گیدنز»، جهانی شدن باعث گسترش آگاهی و فشرده شدن زمان و مکان در آن به خاص گرایی فرهنگی و ظهور هویت‌های خاص قومی و تضعیف هویت‌های ملی شده است و رسانه‌ها نیز در این عرصه دخیل داشته و به رشد هویت‌های خاص قومی و در بعضی اوقات هویت‌های ملی کمک شایانی کرده است، بنابراین هدف از مقاله حاضر، مطالعه...

هویت از مهم‌ترین مفاهیم علوم اجتماعی است. برخلاف نگاه ذات‌گرا به هویت، هویت‌ها در حال تحول و دگرگونی هستند. مولّفه‌های اساسی هویت در طی زمان و تحت تأثیر برخی حوادث و اندیشه‌ها دچار تغییر و دگرگونی می‌شوند. نژاد آریایی به‌عنوان یک مولّفه هویت‌بخش از سال‌های جنگ جهانی اول به بعد، به‌عنوان یکی از مولّفه‌های هویت‌بخش اضافه گردید. این مقاله دلایل و چگونگی برسازی هویت ایرانی بر اساس مولّفه نژاد را با است...

توسعه­ی علوم انسانی و به­طور اخص توسعه­ی علوم اجتماعی پروژه‌ای است که اولین قدم آن پرداختن به مفاهیم بنیادی و تعاریف و تعابیر موجود از آن­هاست. ما در این مقاله با مطالعه­ی دقیق و مقایسه‌ای تعاریف و تعابیر مختلف از مفهوم «هویت ملی» میان متفکران و اندیشمندان متأخّر ایرانی، به یک دسته‌بندی جامعه‌شناختی از این تعاریف می‌رسیم که می‌توان از آن در تحقیقات آتی مرتبط با مفهوم «هویت ملی» بهره برد. در...

ارزش ها از مهم ترین وجوه زندگی روزمره به شمار می آیند و جنبه های اساسی تنوع در رفتارهای انسانی را نمایان می کنند. تفاوت در ابعاد و حوزه های مختلف زندگی جمعی (سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و غیره) در انتخاب و ترجیح گونه ای ارزش بر نوع های دیگر ریشه دارد. هویت های جمعی نه تنها از تنوع انتخابی ارزش ها متأثرند، بلکه در دور ه های مختلف آثار متفاوتی بر ترجیح های ارزشی افراد برجای گذاشته اند. ازاین منظر و ب...

چکیده وجود اقوام مختلف در درون جامعه کهن ایران، موجبات داد و ستد فرهنگی و اجتماعی را در طول تاریخ فراهم آورده است چرا که ایران کشوری چند قومی است. دوام و استمرار هویت فرهنگ ایرانی در طول تاریخ، مدیون گروه های مختلف قومی نظیر کردها، آذری ها، لرها، بلوچ ها، ترکمن ها، عرب ها و فارس ها بوده است. با توجه به پویایی فرهنگ ایرانی و تحولات اجتماعی فرهنگی در ایران در دهه های اخیر، مردم ایران درک جامع تری...

هویت گرایی در نقاشی معاصر ایران دارای اهمیت و سابقه ای پرفراز و نشیب است اما در سال های اخیر موج جدیدی از تمایل نقاشان ایرانی به ارائه ی هویت در آثارشان به وجود آمده است که فضای نقاشی ایران را نسبت به دهه های گذشته دگرگون ساخته است. بررسی تأثیرپذیری این موج هویت گرا از تحولات هنری، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی جهان؛ و نیز شناسایی عناصر و راهکارهای نقاشی ایرانی در نشان دادن هویت از جمله مسائلی است ک...

در سال های پس از انقلاب اسلامی، هویت ملی ایرانی از فرهنگ سیاسی نخبگان جمهوری اسلامی ایران تاثیر گرفته است. این تاثیر را می توان از لحاظ ایدئولوژی انقلاب بر تحکیم و تداوم هویت سرزمینی ایران در چارچوب گفتمان انقلاب اسلامی، تحول این ایدئولوژی از گفتمان انقلاب به گفتمان اصلاحات، وتوسعه اقتصادی و شناخت بسترهای تکوینی گفتمان مردم سالاری دینی او نیز از لحاظ تاثیر بر مشارکت توده ای و بسیج سیاسی در چارچ...