در این مقاله کوشیده شده، نقش و جایگاه باستان شناسی دوران اسلامی در بازشناسی فرهنگ و تمدن اسلامی مورد ارزیابی قرار گیرد. به همین منظور، ابتدا به تعریف و خاستگاه باستان شناسی اسلامی پرداخته شده است. در ادامه با بررسی دو دوره شاخص فرهنگی در تاریخ ایرانِ دوران اسلامی (حکومت آل بویه و عصر صفوی) عوامل بالندگی و شکوفایی حیات اجتماعی و نیز عوامل رکود در ادوار تاریخی دیگر مورد مطالعه قرار گرفته است. در پ...

با فروپاشی سلسلة ساسانیان جامعه ایران در ابعاد مختلف دچار تحول و دگرگونی شد، هویت ایرانی نیز از این تحولات بی بهره نماند. با توجه به تغییر در عناصر هویتی، ایرانیان دچار بحران هویت شده و تلاش برای برون رفت از این بحران را آغاز نمودند. با توجه به اهمیت موضوع هویت و ضرورت پژوهش درمورد آن در این مجال در پی آنیم که «هویت ایرانی» را در دو قرن اول اسلامی مورد بررسی قراردهیم و به اجزا و عناصر هویتی ازب...

بر نهاد اصلی این مقاله بررسی زمینه ها و عوامل  سیاسی موثر بر ساخت یابی هویت ایرانی - اسلامی  به روش کیفی و توصیفی است. پیدایش واحدهای سیاسی جدید تحت عنوان «دولت - ملت»، موجب شکل­گیری مفهوم جدیدی از هویت جمعی، تحت عنوان هویت ملی شد. هویت ملی ایران نیز یک برساخته اجتماعی و محصول مهندسی سیاسی -اجتماعی است، اما این مهندسی نه محصول دوره کنونی بلکه پیامد جریانات سیاسی- اجتماعی و فرهنگی دوره­های تاریخ...

          در جهان امروز برخورداری از هویت‌های چندگانه ملی، محلی، بین‌المللی، دینی، شغلی، جنسیتی، حرفه‌ای، گروهی، قومی، زبانی و ... جزئی از اقتضائات زندگی اجتماعی است. این هویت‌های چندگانه و پیچیدگی آنها ما را متوجه این سؤال می‌کند که هویت اسلامی ایرانی در دوره حاضر تحت تأثیر چه عناصری قرار می‌گیرد و این عناصر چگونه به شکل‌گیری، شکوفایی و زوال این هویت منجر می‌شود. ما برای پاسخگویی به این پرسش، ...

انقلاب اسلامی ایران ارزش های جدیدی را به بشریت عرضه کرد و هویت ما را بازسازی نمود. تحول در زاویه دید ما نسبت به غرب و وضعیت جهان معاصر از نتایج این دگرگونی است. بر همین مبنا ضرورت اتخاذ موضعی متناسب با ارزش های انقلاب اسلامی و هویت ایرانی ـ اسلامی در برابر غرب و نظام فرهنگی ـ ارزشی آن به وضوح آشکار می گردد. امام خمینی به عنوان رهبر انقلاب اسلامی و بنیانگذار جمهوری اسلامی، رویکردی را نسبت به غرب...

چکیده: هدف اصلی این پژوهش، بررسی تاثیر هویت دینی بر امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران با تاکید بر گفتمان امام خمینی(ره) است. پرسش اصلی این پژوهش این گونه مطرح می‏شود که چگونه هویت دینی و اصول فقهی بر درک و برداشت امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تاثیر گذاشته است؟استدلال این نوشتار این‏گونه است که به طور اساسی دین ، اخلاق و فقه سیاسی به معنی اخص آن در گفتمان امنیت ملی امام خمینی(ره) جایگاه محوری داشت...

این پژوهش از منظر جامعه‌شناسی عواطف، جهت‌گیری عاطفی ایرانیان نسبت به مهاجرین افغانستانی را به صورت علمی سنجیده است. بر این اساس هدف اصلی این تحقیق بررسی عواطف اجتماعی منفی ایرانیان نسبت به افغانستانی‌های مقیم شهر شیراز بوده است. در این مسیر بر اساس چارچوب نظری، قضایا و فرضیه‌های تحقیق شکل گرفت و 390 نفر از شهروندان شهر شیراز با استفاده از روش پیمایش، به شیوه­ی نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای چند مرحل...

شهرهای کشور ایران از لحاظ زمانی و مکانی و شاخص های فرهنگی اجتماعی ، در زمره شهرهای اسلامی قرار میگیرند و شهرها تنها از لحاظ ابعاد کالبدی و وجوه و مولفه های هویت ساز شهرهای اسلامی ( کاربریها، مظاهر معماری و ساختمانی، فعالیتهای شهری، خصوصیات تحرکی ، سیما و منظر شهر و از این قبیل ) در رده های مختلف قرار گرفته و حتی درون هر شهر ، شاهد بافتها و محلات متفاوت از لحاظ دارابودن هویت شهر اسلامی می باشد ....

تا چندی پیش تحولات گسترده در سیستم سیاسی واجتماعی منطقه خاورمیانه برای بسیاری از مردم منطقه و ناظران خارجی قابل تصور نبود و یا بسیار دوردست به نظر میرسید، اما با وجود تحولات اخیر منطقه ای بسیاری از تصورات پیشین فروریخت. در این راستا سوالات متعددی نیز مطرح میشود، با این حال نخستین پرسشی که در خصوص این تحولات به ذهن میرسد با توجه به اینکه هویت محور اصلی جنبش های مردمی خاورمیانه است، به هویت خیزش ...

شناخت چیستی و هویت دین در دین پژوهی معاصر اهمیتی شگرف دارد زیرا بسیاری از نزاع های پژوهشگران این عرصه با نوع تعریف آنها از دین پیوندی وثیق دارد و بدون ابهام زدایی از هویت دین ورود به بسیاری از چالش های دین شناسی نزاعی بی حاصل و عقیم است . این امر در جای جای عناوین دین پژوهی معاصر چون زبان دین ، عقل و دین ، کثرت گرایی دینی ، رابطه دین و آزادی ، دین و هنر ، دین و توسعه و سایر مباحث چالش زای موجود...