فرضیّه ی اصلی این جستار، اثبات تمایز و تفاوت موجود میان گونه ی عشق حماسی و غنایی بوده، موضوعی که تا کنون نه در ایران پژوهشی پیرامون آن انجام یافته و نه حتّی پژوهندگان چنین تمایزی را در تحقیقات خود مدّ نظر داشته اند. اکثر قریب به اتّفاق تحقیقات هم، پیوسته با دریافتی که از گونه ی عشق مطرح در متون غنایی داشته، بنمایه ی عشق و پیوند را در متون حماسی بررسیده اند. به دلیل فقر پژوهشی موجود در همین بستر، گا...

پیروزی انقلاب اسلامی و وقوع جنگ تحمیلی در تمام زمینه ها، از جمله در عرصه فرهنگ و هنر به طور اعم و ادبیات به طور اخص ، تاثیری ژرف و بنیادین داشت . با توجه به این تاثیر عمیق، باید دید که آیا در شعر جنگ از نظر انواع ادبی (genre) تحولاتی ایجاد شده است ؟ برای اثبات یا رد چنین مساله ای آثار چاپی برجسته جنگ مورد بررسی قرار گرفت . مطالعه و تحقیق در آثار فوق نشان داد که در دوران معاصر-با توجه به افول مک...

ادبیات، زیبایی‌آفرینی در زبان است و ادبیات تعلیمی، آن دسته از آثار ادبی را شامل می‌شود که با زبانی ادبی و هنرمندانه به تعلیم و هدایت انسان‌ها بپردازند. ادب تعلیمی در ایران یکی از پردامنه‌ترین انواع ادبی است؛ به‌طوری که اگر یک اثر ادبی کاملاً از نوع تعلیمی نباشد و در انواع حماسی، غنایی و یا نمایشی قرار گیرد، باز تعلیماتی در آن نهفته یا آشکار است. این مقاله پس از تحلیل ادبیات تعلیمی در قلمرو زبانی...

مطالعه در ساختار روایت های عاشقانه در ادبیات فارسی نشان می دهد که در سازه های ساختار این نوع ادبی یک دستور زبان روایی متشکل از سه عنصر: عشق، معشوق و عاشق وجود دارد. بر همین اساس یکی از عناصر ابراز عشق در متون غنایی«تمسک به توصیف و تصویر» است. اما تعمق در متون غنایی ادب پارسی نشان می دهد که تصویر سازی و توصیف بسته به روایی یا غیر روایی بودن اثر و همچنین دیدگاه و نگرش شاعر متمایز است. مقایسۀ توصی...

مولوی « حج زیارت کردن خانه ب קֱو קְد حج رب  البیت مردانه ب קֱو קְد »مدح و ستایش به عنوان یکی از اغراض اصلی شعر در نوع ادب غنایی حجم عظیمی ازآثار منظوم شعرای فارسی گو را در تمام ادوار شعر فارسی در برگرفته است . اوج هنرنماییشاعران، در زمانی است که زبان به ستایش معصومین ( ع ) و اماکن مذهبی می گشایند . دراین میان، کعبه ستایی در شعر فارسی، جایگاهی ویژه دارد . این تحقیق، نقد، بررسی، تحلیلو سیر  تطور ا...

در علّت روی آوردن نظامی به سرودن مثنویهای غنایی، اته وریپکا دلائلی ذکر کرده اند که برای منتقد تیزبین امروزی چندان قانع کننده نیست. چنانکه ریپکا علّت را در فرو مردن آرمانهای شهسواری یافته و اته بی آنکه شاهد و مثالی بیاورد، متذکّر شده است که در آثار نظامی ملال و افکار تاری وجود دارد. در این مقاله سعی شده است ضمن تحلیل دو نظر فوق الذّکر، دلایل قانع کننده تر دیگری پیشنهاد شود. شاید این نگاه جدید بتواند...

رساله هوسنامه، نسخه خطی ارزشمند و در خور توجه در عرصه ادبیات غنایی است که از خمول و گمنامی به در آمد. این اثر توانسته است گوشه ای از گستره ادب غنایی پیش از خود را نشان دهد. و همچنین یکی از نمونه های غنایی زیبا در قرن 9 محسوب می شود. نکته مهم دیگر این است که هوسنامه دارای اطلاعاتی از شعرایی است که ناشناخته یا کمتر شناخته شده اند. و مجموعه ای از شعر این شاعران بی دیوان را شامل می شود. نسخه های...

اصلی ترین موضوع شعرغنایی عشق و یکی ازمهم ترین ارکان مضامین عاشقانه،عاشق است. عاشقی که درادوار مختلف شعر فارسی تحول یافته است. این تغییر وتحول زاییده ی شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه ی عصرشاعراست. باید توجه داشت که در هیچ دوره ای یک نوع عاشق خاص درتوصیفات شاعران مدنظرنبوده است. ازاین رو چگونگی توصیف و روانشناسی عاشق باتوجه به روحیه ی عاطفی او،ارتباط تنگاتنگی بانگاه به شخصیت عاشق به نوع عالم...