فقه سیاسی به مثابة شاخه‌ای از اندیشه و فهم سیاسی اسلام، با تکیه بر روش‌شناسی اجتهاد، مربوط به ادارة مسائل اجتماعی و سیاسی کشور و مشتمل بر دستورها، احکام و راهکارهایی در زمینة عرصه‌های گوناگون قدرت، نظام، سیاست و اجتماع است. این دانش فقهی دارای هویت جمعی است که رسالت سامان دادن به زندگی اجتماعی و سیاسی را برعهده دارد. یکی از مصادیق مهم فقه سیاسی «امر به معروف» و «نهی از منکر» است که برای تحقق اه...

با مطالعه کتب فقهی و ابواب آن، معلوم می شود که امر به معروف و نهی از منکر در کتب فقهی نه تنها به عنوان اثر مستقل بسط و گسترش نیافته بلکه در مقایسه با سایر ابواب فقهی، از نظر بررسی و پرداختن به شرایط، مراتب، مسائل و احکام مربوط به این باب بسیار ناچیز و گذرا است، و همین امر در مهجور و کمرنگ شدن این دو فریضه بسیار مهم الهی بی تأثیر نیست؛ و از لحاظ اجرایی، تئوری و عملی در حد مقبول مورد توجه نبوده ا...

  معروف­ها و منکرها می­توانند اخلاقی، فقهی و حقوقی (قانونی) باشند و هر یک با ملاکهای خاص خود، مورد شناسایی قرار گیرند. در باره منابع شناخت آنها نیز دیدگاه‌های مختلفی در میان صاحب­نظران وجود دارد. مساله اصلی در این مقاله این است که منابع شناسایی معروف­ها و منکرهای فقهی و حقوقی چیست. این مقاله با بررسی پنج نظریه، از نظریه­ای دفاع می­کند که معروف و منکر فقهی را از معروف و منکر قانونی تفکیک می­کند؛...

1ـ از مطالب نقل شده از کتاب های لغت می توان به این نتیجه رسید که؛ «معروف» به معنای کار خیر و نیک است. و به طور کلی، به معنای هر چیزی است که عقل سلیم آن را تشخیص داده و به آن مهر قبولی می زند و شرع مقدس هم، آن را موافق و تابع عقل بداند. «منکر» به معنای هر چیزی است که عقل سلیم آن را بد می داند و شرع مقدس نیز، به قبیح بودن آن حکم می کند. 2ـ معروف باید دارای شاخصه های زیر باشد: الف) معروف باید ...

این پژوهش با نگاهی قرآنی به نهضت عاشورا بر آن شده که پس از بیان اجمالی نقش اهل بیت در قرآن و بیان کوتاهی از شخصیت قرآنی امام حسین× به عنوان قافله سالارنهضت، با دو رویکرد کلی و جزئی نهضت عاشورا را در قرآن کریم پی جوئی کند. لذا ابتداءاَ با نگاهی کلی در قصه حضرت موسی× عاشورا را می جوید. در این بحث بین هجرت موسی× و هجرت حسین×، خوف معصومانه موسی× و حسین× و مدین موسی× و مکه حسین× نگاهی مقارن دارد، که ...

امروزه موضوع «حریم خصوصی و نظارت اجتماعی» از موضوعاتی است که ضرورت بحث وبررسی ازآن بر اندیشمندان پوشیده نیست. زیرا حفظ حریم خصوصی افراد وایجاد امنیت برای آن (ومانع شدن از تعرض و دخالت دیگران در این حریم)، از مطالبات بنیادی واصلی آنان بوده و امری است که حکومت اسلامی موظف به پاسداری از آن می‏باشد. از سویی، تحقق ارزش‏های دینی وانقلابی و مقابله با اشخاص و گروه‏های هنجار شکن نیز نیازمند نظارتی فراگی...

معروف و منکر از جمله اموری است که همواره مورد توجه شریعت قرار داشته و بر هیچ اندیشمندی جایگاه و نقش کلیدی آن ، به منظور تحقق احکام و فرامین الهی پنهان و پوشیده نمی باشد.در این میان ، آنچه بیش از پیش مورد توجه محققین و اهل قلم قرار گرفته است ، نگاه سنتی به مسئله امر به معروف و نهی از منکر و ذکر مصادیق مختلف و بررسی آثار و پیامدهای اجتماعی آن بوده است.و اما آنچه مغفولٌ عنه واقع شده ، تأویل معروف و...

جایگاه راهبردی معروف و منکر در کلام سیاسیِ معتزله به گونه‌ای که امامت ذیل آن قرار می‌گیرد و تأثیرات ژرفی بر تاریخ سیاسی این گروه گذاشته است. مقاله حاضر با بهره‌گیری از چارچوب نظری مبتنیِ بر گونه‌شناسی مبارزة مثبت، منفی و مشارکت در قدرت، این تأثیر را کاویده است و در پاسخ به این پرسش که جایگاه و سطوح تأثیرگذاری معروف و منکر در تاریخ معتزله چیست، فرضیه خود را مبنی بر ظرفیت و گستردگی اصل پنجم معت...