نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر، رونق و روایی یافته است. شاهنامه نیز با زیر ساخت اساطیری ویژه ی خود روایت گر داستان  ها و شخصیت هایی است که از ریشه و پیشینه ی ژرف اسطوره ای برخوردارند. این اثر  از جمله آثاری است که در آن کهن الگوهای  (آرکه تایپ ) یونگ نمودی برجسته یافته است. کهن الگو به نشانه ها و نمادهای یکسان در فرهنگ ...

دریا یکی از پدیده هایی است که در اسطوره‏های ملل مختلف جایگاه ویژه ای دارد. دریاهای اساطیری گاه به‏لحاظ نام، با دریاهای امروزی قابل مقایسه هستند، اما به‏لحاظ جغرافیایی، موقعیتی کاملاً متفاوت دارند. بندهش ایرانی یکی از بزرگ ترین آثار به زبان فارسی میانه است که دربردارنده شمار فراوانی از نام های جغرافیایی اسطوره ای است. هدف ما در این پژوهش بررسی دریاهای اساطیری در این اثر است. بدین منظور، با روش تو...

یکی از روش های مدرن نقد ادبی هرمنوتیک یا علم تفسیر و تأویل متن است . این روش دارای دو دوره کاملأ مجزا از هم است: 1. هرمنوتیک سنتی که درآن از اصل قطعیت معنی سخن گفته می شود.معروفترین فرداین دسته ‘شلایر ماخر است. 2. هرمنوتیک جدیدکه معنارا همان چیزی میداند که خواننده درک می کند . از این گروه نیز گادامر و آیزر معروف هستند. هر چند می توان شعرهای حافظ را از دید مکاتب مختلف نقد ادبی مثل نقد فرمالیس...

 اسطوره‌ها که زمانی شالودة تفکر و اخلاق را تشکیل می‌دادند، کجا رفته‌اند؟ امروز کجا می‌توان آن‌ها را بازجست؟ در پی پاسخ به این پرسش‌ها صرف نظر از تعاریف کلی و رایج در مورد اسطوره، به بررسی دیدگاه­هایی می‌پردازیم که دربارة شکل‌ها و کارکردهای امروزین اسطوره نظریه‌پردازی کرده‌اند. سپس با نقد نظریه­هایی که شکل نوین اسطوره را در جوامع صنعتی و در مفاهیمی چون قدرت، مد، همسان‌گرایی و اساطیر رسانه‌ای جست...

این مقاله به دنبال نشان دادن کاربرد اسطوره سازی در تبلیغات انتخاباتی است و بدین منظور پوسترهای تبلیغاتی انتخابات مجلس هشتم در حوزه ی انتخابیه ی تهران را مورد تحلیل نشانه شناختی قرار داده است. برای پرداختن به این مسئله، اسطوره از دیدگاه رولان بارت تعریف شده و نقش اسطوره در سیاست و تبلیغات سیاسی مورد مطالعه قرار گرفته است. در تحلیل پوسترهای تبلیغاتی با کمک دو محور هم نشینی و جانشینی، معنای پنهان ...

در مقاله حاضر به پاسخ این سؤال بنیادین پرداخته می‌شود: آیا اسطوره به قصص قرآن راه یافته است؟ ضرورت پرداختن به این سؤال این است که اگر وجود اسطوره در قصص قرآن پذیرفته شود، بخشی از ادّعای واقع‌نمایی قرآن با چالش جدّی مواجه می‌شود و همین، راه را بر ادّعاهای دیگر در باب واقع‌نمایی گزاره‌های قرآنی باز می‌کند. اسطوره در معنای مورد نظر این مقاله، عبارت است از: افسانه‌ای که اساسی ندارد، اما آن‏‏چنان...

پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه کارکردی یا پدیدار شناختی ارنست کاسیرر درباره آگاهی اسطوره ای و تمایز آن از دیدگاه های روان شناختی و متافیزیکی در پرتو تأثیر پذیری این فیلسوف نوکانتی از کانت، می پردازد. از آن جا که دیدگاه کاسیرر نسبت به اسطوره با توجه به دیدگاه های مسلط و رایج روان شناختی و متافیزیکی مطرح شده است؛در این پژوهش سعی می شود با روش مطالعه مقایسه ای قبل از بیان ویژگی ها و مولفه های خاص نگاه...

سرزمین های عربی در دوره­ی ­انحطاط، زیر سلطه­ی حاکمان تاتاری و ترک بوده و ویژگی بارز این حکومت­ها در ستم و بیداد،آزار و اذیت، دسیسه و آشوب خلاصه می شده است. جامعه درچنین اوضاعی، پیوستگی و استواری خود را از دست داده بود و هر لحظه رو به فروپاشی پیش می رفته است. افزون بر این، عصبیّت های قومی و رقابت های سیاسی - دینی بار دیگر اوج گرفته بود و نوشته­های ادیبان، رو به سستی نهاده و سروده های شاعران سست و...

عنوان این پایان نامه "بررسی تحلیلی داستان رستم و سهراب بر اساس ژرف ساخت های اسطوره ای و روانکاوی" است. هدف از انجام این پایان نامه آشنایی با نقد و تحلیل اسطوره ای و روانکاوی است. در این داستان مفاهیم عمیق اسطوره ای و روانکاوانه ذکر شده است و تحلیل این داستان بر اساس دیدگاه های یاد شده دارای اهمیت فراوان است. فصل های این پایان نامه که در برگیرنده ی نتایج حاصله از این پژوهش هستند، عبارتند از : فص...