در سوره قلم، آیات 42-43 یکی از ویژگ یهای قیامت با تعبیر "یوم یکشف عن ساق » به تصویرکشیده شده، که کنایه از رفع حجاب عزت است و در پی آن ذلت بندگان با فرمان عمومی برایسجده به نمایش گذاشته میشود. در این جستار با بهره گیری از مبانی عرفانی و تفاسیر روایی شیعهبه چهار پرسش مطرح شده دربارة این فراخوان پاسخ داده شده است: عمومی بودن این فراخوان،فایده و حکمت سجده در قیامت، عدم استطاعت مشرکان، و سجده در پیش...

نظریه نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی یکی از معروف‌ترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش‌های مختلف زبانی استفاده می‌شود. هلیدی معتقد است، که اصلی‌ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ به همین منظور گویشوران برای تبادل معنا، متن را می‌سازند. یعنی چیزی که در تعامل مهم است، انتقال معناست نه صورت‌های زبانی. بر اساس این رویکرد، ساختار زبان متأثر از نقش­هایی است که زبان در بافت ا...

راهنمای تئوریک این نوشتار نظریه میدان تولید ادبی پی‌یر بوردیو است. در پرتو این نظریه، سوالات پژوهشی ناظر بر ساختار زیرمیدان تولید شعر در ایران تدوین می‌شوند، به گونه‌ای که جهت‌گیری همه این پرسش‌ها به ساختار تقاطعی این زیرمیدان معطوف است. آغازگاه مقاله با مرور بسیار مختصر نظریه بوردیو همراه است که بازنمود کامل آن‌ را در خلال نوشتار می‌شود جست. به هر حال، سعی شده است ساختار دوقطبی تولید شعر پیش ا...

نظریه نقش‌گرای نظام‌مند هلیدی یکی از معروف‌ترین نظریات زبانی است که از آن در تحلیل انواع متن به ویژه با هدف بررسی نقش‌های مختلف زبانی استفاده می‌شود. هلیدی معتقد است، که اصلی‌ترین هدف زبان، انتقال معناست؛ به همین منظور گویشوران برای تبادل معنا، متن را می‌سازند. یعنی چیزی که در تعامل مهم است، انتقال معناست نه صورت‌های زبانی. بر اساس این رویکرد، ساختار زبان متأثر از نقش­هایی است که زبان در بافت ا...

راهنمای تئوریک این نوشتار نظریه میدان تولید ادبی پی یر بوردیو است. در پرتو این نظریه، سوالات پژوهشی ناظر بر ساختار زیرمیدان تولید شعر در ایران تدوین می شوند، به گونه ای که جهت گیری همه این پرسش ها به ساختار تقاطعی این زیرمیدان معطوف است. آغازگاه مقاله با مرور بسیار مختصر نظریه بوردیو همراه است که بازنمود کامل آن را در خلال نوشتار می شود جست. به هر حال، سعی شده است ساختار دوقطبی تولید شعر پیش از...

بینامتنی، نظریه ای است که به روابط بین متون می­پردازد. این نظریه را منتقد فرانسوی ژولیا کریستوا در آغاز دهه شصت قرن بیستم میلادی در مباحث خویش مطرح کرده است. امروزه این پدیده­ی هنری به عنوان یکی از موضوعات مهم نقد ادبی معاصر با نام «تناص» شناخته می­شود. طبق گفتمان شعر شیعی، تناص بخش گسترده ای از آن را تشکیل می­دهد و همین امر منجر به خوانش عمیق­تر شعر شیعه شده­است. بررسی شعر معاصر شیعه در جنبش ب...

نزول دفعی قرآن جزء مباحثی است که قرآن پژوهان از دیرباز به آن توجه کرده اند و در هر دوره ای، موافقان و مخالفانی داشته و دارد. علامه طباطبایی، یکی از طرفداران نزول دفعی قرآن، تلاش کرده است با تفسیر قرآن به قرآن این نظریه را تبیین کند؛ اما آیت الله معرفت این دیدگاه را نقد کرده است؛ ازاین رو، تلاش کرده ایم با تبیین آیت الله جوادی آملی از دیدگاه علامه، این نقدها را واکاوی کنیم. این نوشتار کوشیده است...

بر خلاف آنچه بسیاری از پژوهشگران در باب زیبائی و هنر در تفکر اسلامی می گویند نوعی تفکر و معرفت به زیبائی و هنر در اسلام وجود دارد که البته با آنچه در عالم غرب از قرن هیجدهم تحت عنوان aesthics رایج شد تفاوت اصولی دارد مبادی هنر و زیبائی در اسلامی کاملا عرفانی و تابع نگرش معنوی مسلمین به حقیت و هستی و آدم و عالم است از این رو فقط با ورود به عرفان اسلامی و انس با آن می توان درکش کرد مهم ترین این ا...