پایه و اساس سخن " کلمه " است و بررسی ساختار کلمه یکی از ابزارهای زیبایی شناسی متن است."ترکیب سازی"همواره مورد توجه شاعران بوده است و بسیاری از آنان برای بیان نگرشهای خلاقانۀ خود ، ترکیبهای بدیعی به واژه های زبان افزوده اند." بیدل دهلوی" شاعری است که توانایی بی نظیری در "رستاخیز کلمات" دارد.وی ترکیبهای خاصی  در شعر خود آفریده است که خصیصۀ زبانی او به شمار می آید . این ترکیبات از مهمترین عوامل "غ...

طالب آمُلی یکی از از بزرگ‌ترین گویندگان سده یازدهم هجری است که در جریان تحول و تغییر سبک هندی نقش قابل توجّهی داشته است. بیشترین توجه پژوهش‌گران بر روی جنبه‌ی خیال‌بندی و مضمون‌آفرینی شعر اوست. در این میان عنایت کمتری به روساخت و جنبه‌های زبانی شعر او، به ویژه هنر ترکیب‌‌سازیش شده است. در این جُستار به این وجه زبانی او پرداخته می‌شود. یکی از مهم ترین عناصری که در سبک شناسی شعر مطرح است، ساختار زبا...

در شماره 30 مجله مطالعات تفسیری مقاله ای با عنوان "گوینده و تناسب آیات"أَنِّی لَمْ أَخُنْهُ بِالْغَیْبِ ..... وَ ما أُبَرِّئُ نَفْسی‏ إِنَّ النَّفْسَ ..... "در تفاسیر امامیه" منتشر شده است. در این مقاله سعی شده است دو رویکرد از گوینده آیات 52 و 53 سوره یوسف ارائه گردد. در رویکرد اول حضرت یوسف(ع) گوینده است و در رویکرد دوم گوینده زلیخا است. نویسنده با ذکر دلایلی رویکرد اول را پذیرفته و رویکرد دوم را رد کرده است. با نقد دلای...

کینان و کامری (1977) پس از بررسی 50 زبان، نظریۀ سلسله‌مراتب دسترسیِ گروه اسمی را معرفی کردند. در این نظریه ادعاشده‌است که زبان‌ها به‌طور جهانی برای موصولی‌سازی از یک سلسله‌مراتب پیروی می‌کنند. بر این اساس، محققان فراگیری زبان فرضیه‌ای را مطرح کردند که بر پایۀ آن، می‌توان ترتیب دشواریِ فراگیریِ بندهای موصولی در زبان دوم را پیش‌بینی کرد. در این مقاله سعی بر آن است تا با بررسی زبانِ میانیِ فارسی آموزان...

بندهای متممی، چه از نوع فاعلی و چه از نوع مفعولی، در سابقۀ مطالعۀ این دو مفهوم، همواره به عنوان بند پیرو در نظر گرفته می‌شوند و افعالی که چنین بندهایی می‌پذیرند با عنوان فعل اصلی معرفی می‌شوند. در این پژوهش با رویکردی معنامدار و مشخصاً براساس مفاهیم مطرح در فرانقش تجربی در دستور نقش‌گرای نظام‌مند، به بازتعریف مفاهیم بند پایه و پیرو می‌پردازیم. با این نگاه و براساس چیستی پیام، مشخص می‌شود که بنده...

       در مقالة حاضر با گردآوری 745 واژة مرکب مفعولی به تحلیل معنایی این دسته از واژگان مرکب نحوی می‌پردازیم. در ارتباط با نقش بیرونی کلمات مرکب مفعولی می‌توان به تعمیمی‌ دست یافت؛ بدین ترتیب که به طور عمده در طبقة صفات قرار می‌گیرند، هر چند تعدادی اسم نیز در این میان مشاهده می‌شود. همچنین بررسی معنایی واژگان مرکب مفعولی حاکی از آن است که این دسته از واژگان از دلالت برون‌زبانی (مصداقی) برخوردار...

در ادبیات طراحی شهری مفهوم «وحدت» جایگاه ویژه ای دارد. این مفهوم به دلیل وسعت معنایی از ابعاد متنوعی بکار گرفته شده است. علی رغم این وسعت استعمال، به نظر می آید جایگاه مفهوم «وحدت» در طراحی شهری آنگونه که شایسته است مورد بررسی قرار نگرفته و ابعاد متعدد آن هریک در جایگاه خویش تبیین نشده اند. نکته دیگر آن که در پژوهش های موجود عمده تأکید بر منابع غربی بوده است در حالی که به نظر می آید تبیین موضوع...

گویش کردی کرمانجی یکی از گویش های زبان کردی است که در شمال خراسان بدان تکلم می شود . هدف پژوهش حاضر بررسی و توصیف ساخت دستور زبان کردی کرمانجی قوچان از دیدگاه رده شناسی زبان است. در این راستا به توصیف رده شناختی ساختمان جمله ، گروه های نحوی ، ساختواژه ی تصریفی و ساختواژه اشتقاقی پرداخته می شود تا مشخص گردد که آیا موارد مذکور در چارچوب رده شناختی قابل توصیف هستند یا خیر. این پژوهش از یک جامعه ی ...

این مقاله در چهارچوب نظری? نمود معنایی- واژگانی لیبر(2004) به بررسی نقش معنایی پسوندهای ـَ نده و ـ ار می پردازد. این نظریه با استفاده از شش مشخّص? معنایی: مادّه ، پویا ، مکان ، وضع یا جایگاههای رویدادی استنباطی (وجرا) ، مقیّد و ساختمند و یک اصل به نام اصل هم نمایگی ، نقش معنایی عناصر واژی از جمله وندها و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی می کند. در این نظریه هم? عناصر وا...

ارزش­گذاری مشخصه­های فای (شخص، شمار) و حالت یا به عبارت دیگر مطابقه در زبان فارسی و بازبینی این مشخصه­ها با تکیه بر رویکرد کمینه­گرا، یکی از موضوعات پیچیده است که به دلیل بی­نظمی­هایی که در ساختار گروه فعلی به خصوص هسته فعل در زبان فارسی مشاهده می­شود، گاهی فرآیند بازبینی را به طور کلی با مشکل مواجه می­سازد. نگارندگان جستار حاضر تلاش کرده­اند تا با در نظر گرفتن ساختار­های مختلف فعلی (ساده، مرکب...