میرسیدعلی همدانی یکی از عرفای بزرگ جهان اسلام است که در آثارش به اندیشه های اولیاء الله و نمایندگان تصوف اشاره داشته و در تبیین و تفسیر مسائل گوناگون، به آثار و افکار این بزرگان توجه بسیار کرده است. در این مقاله کوشیده ایم با مبنا قرار دادن برخی از آثار میرسیدعلی، ازجمله رسالۀ «فتوتیه» و «عقلیه»، ذخیره الملوک، مثنوی هفت وادی و... نمونه هایی از این اثرپذیری را ذکر کنیم. این اشارات در موارد گوناگ...

یحمل عبدالکریم الکرمی الملقب بأبی سلمی من تاریخ الشعر الفلسطینی المقاوم مکانة بارزة، فقد عاصر عدة أجیال قبل النکبة الفلسطینیة وبعدها وکان فی طلیعة الشعراء الواقفین مع الشعب الفلسطینی فی نضاله، فی زمن کان فیه الشعراء یدبجون القصائد الطوال فی مدح الملوک والأمراء. وکان شعر عبدالکریم الکرمی صوت شعبه ولسان أمته، وکان له دور فاعل فی مقاومة الاستعمار والصهیونیة منذ نکبة بلاده بالانتداب البریطانی، فک...

یکی از مظاهر تمدن نزد هر ملتی، جشن هاست. ایرانیان در دوران باستان، جشن های دینی متعددی داشتند. با فراگیری اسلام در میان ایرانیان، برخی از جشن های گذشته فراموش شد و بعضی به حیات خود ادامه داد. عباسیان که به شدت متأثر از فرهنگ ایرانی بودند در کنار اعیاد اسلامی به جشن های گذشتة ایرانیان مانند مهرگان و نوروز نیز توجه داشتند. تأثیر خلافت عباسی از آداب الملوک ایرانی و نفوذ خاندان های معروف ایرانی چون...

تاریخ­طبری از متقدم­ترین تواریخ عمومی است که به شیوه حدیثی- خبری تدوین شده­است. بدین معنی که نویسنده در نقلِ گزارشهای تاریخی، سلسله اسناد و راویان اخبار را ذکر کرده­است. عدم توجه طبری به روایات موثق و گزارش­های تاریخی معتبر و مستند، عاملی بوده که برخی از روایات این اثر از اعتبار یکسانی برخوردار نباشد؛ چنانکه گاهی روایات متضاد و متناقض در کنار هم نقل شده­است. پژوهش حاضر واکاوی تعیین وثاقت و عدم و...

از ویژگی‌های تاریخنگاری دوره سلجوقی، جمع میان کلام اشعری و حکمت عملی ایرانیان پیش از اسلام است. از سویی احیای اندیشه سیاسی ایرانشهری و تبیین آن به عنوان الگوی عملی سلاطین در دوره سلجوقی در کتاب‌های سیر الملوک و متون تاریخی تجلی یافت. از سوی دیگر نفوذ کلام اشعری در ایران با آغاز وزارت نظام الملک، به اوج رسید و نوشته اغلب مورخان این دوره را متأثر نمود. مقاله حاضر در صدد پاسخگویی به این مسائل است ...

شاهنامۀ فردوسی را به سبب تنوع مقولاتِ تعلیم‌بخشی، قدرت و غنای مباحث تعلیمی و اشکالِ گوناگونِ تعلیمِ گسترده در لایه‌های پیدا و پنهانِ متن، اگر در زمرۀ ادبیات تعلیمی به شمار آوریم، راه اغراق نپیموده‌ایم. شاهنامه پرحجم‌ترین و قدیمی‌ترین میراث‌بَرِ اندرزنامه‌های ایران باستان در بابِ سلوکِ ملوک است و به چند معنا پایه‌گذار تعلیم پادشاهان، ترغیب آنان به نیکوروشی و تحصیل نیک‌نامی و تحذیرشان از...

ملاّ ادهم قرشی خلخالی فرزند قاضی بیگ خلخالی مشهور به « واعظ » و متخلّص به « عزلتی » از نویسندگان و شاعران و واعظان شیعی مذهب قرن یازدهم هجری است . وی ایّام جوانی را در اصفهان به تحصیل علوم اشتغال داشته است و از محضر شیخ بهایی کسب علوم کرده است . ادهم در مو ضوعات گوناگون اخلاق ، عرفان ، اصول عقاید امامیّه ، پند و اندرز و مکاتیب به تعداد بیش از سی اثر سخن پردازی کرده است . امّا تا کنون تحقیق جامعی درب...

شهرستان ملایر از لحاظ تقسیمات سیاسی جز استان همدان است که از دوره قاجار با نام دولت آباد به عنوان شهر شناخته شده است که به طبع آثار فراوانی از این دوره در شهرستان ملایر باقیمانده است که بیشترین تمرکز آثار باقیمانده را می توان در قسمت مرکزی شهر فعلی دید. بنیانگذار این شهر محمدعلی میرزا دولتشاه فرزند فتحعلیشاه و والی کرمانشاه است که به دستور پدر در کنار قلعه چوبین ملایر شهری در این منطقه بنیان گذ...

استفاده از گیاهان به عنوان دارو از ابتدای تمدن انسان شروع شده و تاکنون ادامه دارد. از جمله گیاهان دارویی مهم، گیاه سیاه دانه (nigella sativa l.) می باشد که انواع متعددی از متابولیت های ثانویه ی گیاهی از جمله ترپن ها را تولید می کند. مونوترپن ها یکی از مهمترین گروه های تشکیل دهنده ترپن ها می باشند که به صورت موادی چون لیمونن، کارواکرول و تایموکینون در گیاه سیاه دانه وجود دارند. یکی از ژن های مهم...

شناسایی، معرفی و بررسی آثار هنری زنان نقاش در دوره های صفویه و قاجار به عنوان دوره های تاثیرگذار تاریخ هنر ایران، می تواند بخشی از تاریخ فرهنگی ایران را روشن سازد. پژوهش حاضر با هدف معرفی زنان نقاش دو دوره صفویه و قاجار و مقایسه این دو دوره شکل گرفته است و در این راستا به بررسی ویژگی های آثار نقاشان هر دوره نیز می پردازد. محور اصلی این پژوهش پاسخ به این پرسش است که در این دو دوره تاریخی چه زنا...