استعاره و هنر تصویرگری یکی از کارآمدترین ابزار هنری است که از دیرباز توجه شاعران و سخنوران را به خود معطوف کرده است. در شعر عاشورایی که شاعر با اعتقاد و ایمان قلبی قیام عاشورا را توصیف و تحلیل می‌کند، زبان خیال‌انگیز استعاره بیانگر شور عشق و احساس او به امام ­حسین (ع) و اهل بیت در زیباترین تصویرهاست. شاعر آیینی از طریق تصویرگری­های شاعرانه یک موضوع را به انحای مختلف بیان می­کند. تکرار یک مفهوم ...

یکی از برجسته ترین نمادهای شیعی، واقعه کربلاست. بازتاب این واقعه در جوامع شیعی، در طول تاریخ به گونه های مختلف رخ نموده است. مردم گیلان به منظور پاسداشت حماسه عاشورا، مضامین این واقعه عظیم را بر دیوارهای بقاع نقش می زدند. شیعیان منطقه، مصایب کربلا را متعلق به خود می دانستند و در پیوندی عمیق با آن، در به تصویر کشیدن مجالس آن همت می گماشتند. نقش زدن بر در و دیوار بقعه، نوعی حرمت گذاری و ارادت به ...

تاریخ بیهقی، یکی از متن­های مهم زبان فارسی است که به جز اهمیت­های تاریخی و جغرافیایی و ادبی و اجتماعی، از نظر شیوۀ نویسندگی نیز اهمیتی خاص دارد. نثر بیهقی ـ که دنبالۀ نثر استادش ابونصر مشکان است ـ ویژگی­هایی دارد که از یک سو با نثر دورۀ سامانی مرتبط است و از سوی دیگر، حلقۀ واسطه­ای است که به نثرهای فنّی می­پیوندد. علاوه بر این، ویژگی­هایی در آن هست که آن را از مشابهات خود ممتاز می­سازد. به جز که...

توجه به ادبیات داستانی معاصر و نقد و بررسی آن به کمک شیوه‌هایی به‌جز نقد سنتی که تا به امروز بیشتر مورد توجه بوده است، دریچه‌های تازه‌ای را بر روی ادب‌دوستان می‌گشاید. در این مقاله، نظریات مکتب فرمالیسم روس و لیچ، زبان‌شناس انگلیسی، مـورد توجـه قرار گرفته است، کـه از دیدگـاه ادبـی و زبان‌شناسی به آثار ادبی نگاه می‌کنند، چند اثر از هوشنگ گلشیری، نویسندۀ معاصر، پژوهش و بررسی شده است.

آغاز نثر فنّی اگرچه مربوط به قرن ششم هجری است. اما بخش عمده‌ای ‏از پیشینه‌ی آن به زمینه‌های موجود در سده‌های پیش‌تر بازمی‌گردد. حشر و نشر ‏ایرانیان با زبان و فرهنگ عربی و اسلامی از طریق مدارس و مطالعات و اعمال و ‏شعائر روزانه، و نیز ترجمه‌ی متون عربی به فارسی از همان نخستین سال‌های ورود ‏اسلام به ایران، به‌طور تدریجی هم بر تغییر سبک خراسانی به عراقی در شعر، و هم ‏بر فرایند شکل‌‌گیری نثر فنّی از د...

چکیده: گستردگی و پیچیدگی دیوان‌ها و تشکیلات درباری درزمان حکومت‌‌های نیمه ‌مستقل سامانی، غزنوی و سلجوقی در ایران پس از اسلام، تاثیر فراوانی در تحول و تطورسبک نثر منشیانه گذاشته است؛ با گسترش دربارها و دیوان ها علی‌-الخصوص دیوان رسالت بر اهمیت و جایگاه دبیران افزوده شد؛ به نسبت افزایش قدر و منزلت دبیران و منشیان، نثر منشیانه و مترسلانه نیز جایگاه ویژه‌‌ای ‌‌یافت. به‌ نظر می-رسد نثر ساده و ...

عاشورا یکی از مهم ترین وقایع مذهبی شیعی است که تاثیر گسترده ا ی در آداب و رسوم ،سنن و سوگواری های شیعیان دارد و این تاثیر مبنی بر ویژگی های بزرگی است که یکی از مهم ترین این ویژگی ها نماد و نماد گونه بودن بسیاری از این آداب و رسوم و سنن است در این رساله توضیحی در مورد نماد و تمثیل شناسی و بعد اشاره مختصری به تاریخ عاشورا و پس از آن نماد های عاشورایی را مورد تحقیق و بررسی قرار میدهیم وبه سوالاتی...

 در مقالۀ حاضر، ضمن گذری بر پیشینۀ تألیف آثار در حوزۀ نثر معاصر فارسی، چهار منبع از درس‌نامه‌های «ادبیات معاصر نثر»، تألیف یاحقی، عبدللهیان، رحیمیان و روزبه مورد بررسی قرار گرفته و در کنار بیان کاستی‌ها و نارسایی‌های احتمالی این کتاب‌ها، نکاتی برای بهترشدن کیفیت مطالب و رفع کاستی‌ها پیشنهاد شده‌است. عمده‌ترین کاستی‌ها و نارسایی‌ها عبارتند از: 1. چَربِش نگاه تاریخی و تاریخ‌ادبیات گونه بر نگرش علمی...

در نیمه دوم قرن نوزدهم، تحولات ژرفی در مفاهیم و ساختار زبانی نثر فارسی و عربی پدید آمد. عواملی چند از جمله اعزام دانشجو به غرب، ترجمه ی آثار نویسندگان غربی، صنعت چاپ، ظهور و شکوفایی مطبوعات و تأسیس مدارس بر اساس الگوهای نوین در دگرگونی شیوه ی نویسندگی معاصر نقش بسزایی داشتند. به دنبال کوشش نویسندگان پیشگام هر دو زبان، شاخه های نثر نوین از قبیل نمایشنامه نویسی، نقد ادبی، داستان نویسی و مقاله نوی...

اراده و بیان هر نوع معنی، قالب مخصوص و کلام ویژه خود را می طلبد و مثلاً زبان شعر، غالباً، گویای مفاهیم و محتوای مربوط به نثر نیست. بنابراین، انتخاب نوع کلام با توجه به مقاصد و اهداف ادیب از تألیف و تصنیف، ضرورت تام و تمام دارد. استفاده از نثر موزون و مسجّع به عنوان کلامی مستقل در زبان و ادبیات فارسی، برای اولین بار در متون عرفانی رواج و شیوعی گسترده یافت. هدف از طرح این بحث، چرایی انتخاب این نوع ک...