فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، تغییرات بنیادینی در ساختار سامانه بین‌المللی پدید آورد. این امر زمینه‌ساز آن شد تا در سال‌های نخستین هزاره نوین، همگان درباره "جهانی شدن" ارزش‌ها و هویت‌ها و بازسازی منافع مشترک در جامعه جهانی سخن گویند. از این رو در دهه 90رهیافت نوین "سازنده گرایی"[1] در ادبیات روابط بین‌الملل شکل گرفت و از منظری جامعه شناختی به مطالعه سیاست جهانی پرداخت. بر این پایه،...

طی دودهه پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پایان جنگ سرد، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) بهبهانهها و برنامههای مختلف به سمت شرق گسترش یافته است. این سرایت حضور و عملکرد پس از حوادث 11 سپتامبر و اشغال افغانستان و عراق، همچنین طرح شعارهای مبارزه با تروریسم و خاورمیانهی بزرگ، در این منطقهی خاورمیانه محسوستر شده است. در چنین فضایی، نوعی همکاری اطلاعاتی و امنیتی بین ناتو و اسرائیل آغاز گشته است...

پایان جنگ سرد و فروپاشی نظام دوقطبی معادلات امنیتی در صحنه بین المللی را بر هم زد. مسئله نقش ناتو در محیط امنیتی جدید که عاری از خطر شوروی کمونیستی شده بود، به یکی از بحث انگیزترین مباحث این دوران تبدیل شد. با فروپاشی نظام دوقطبی گرایش به سمت ایجاد یک همکاری نظامی مشترک امنیتی از سوی اروپا هویدا گشت که در این بین نقش کشورهای بزرگ اروپایی چون انگلیس، آلمان و فرانسه حائز اهمیت می باشد. بعد از جنگ...

بیش از یک دهه از حضور نیروهای ناتو در افغانستان گذشته و در این مدت اعضای اصلی ناتو هر یک سهمی در افغانستان بر عهده گرفته‏اند. در میان مشارکت‏کنندگان در جنگ افغانستان، بریتانیا و ایالات متحده، بار دیگر در کنار یکدیگر قرار گرفتند. مشارکت انگلستان با آمریکا در امور دفاعی- امنیتی تحت عنوان هم کاری ویژه، موضوعی قابل بررسی در حوزه‏های مختلف از جمله جنگ افغانستان است. مقاله حاضر با بررسی روند اشتراک ی...

هدف اصلی این پژوهش تحلیل نقشه های جنگ اتمی امریکا است، که از جنگ جهانی دوم نه تنها به تحول در استراتژی کلان امریکا و ناتو منجر شده، بلکه برنامه تسلیحات اتمی کشورهای دارنده توانایی هسته ای، سیاست های دفاعی ناتو و امنیت جهانی را تحت الشعاع قرار داده است. پرسش های پژوهشی عبارتند از: وجوه اشتراک و افتراق در نقشه های جنگ اتمی امریکا چیست؟ آیا اطلاعات معتبری در مورد نیروهای اتمی امریکا به ویژه در خاو...

به نظر می رسد که آنچه در این لحظ? خاص باعث گسترش حوز? نفوذ ناتو به این خاورمیانه گردیده است علاوه بر اهمیت و جایگاه ژئوپلتیکی و ژئواستراتژیکی خاورمیانه برای قدرت های بزرگ، همچنین می تواند آسیب دیدگی ساختار اقتصاد جهانی و تلاقی آن با آسیب دیدگی ساختارهای سیاسی نظام بین الملل باشد که علی رغم اینکه میتواند به فرصت های بالقو? بسیاری برای قدرت های نوظهور منطقه ای و بین المللی به منظور ایجاد تغییراتی...

امنیت ملی در دوره حکومت‏های پساوستفالیایی از مهم ترین حوزه های موردتوجه به شمار می‏آید. آیین نظامی، چگونگی شرکت نیروهای نظامی در لشکرکشی‏ها، عملیات، نبردها و درگیری‏ها را به طور مختصر بیان می کند. درواقع آیین نظامی، راهنمای اعمال نظامی است و شامل قواعد سریع و تغییرناپذیر نمی شود، بلکه یک چارچوب عمومی برای نیروهای نظامی است که به استاندارد شدن عملیات نظامی و آمادگی نیروها کمک می کند. روسیه در جا...

با قدرت یافتن نیکلا سارکوزی، سیاست خارجی فرانسه در چرخشی آشکار ماهیتی آمریکا‌گرا پیدا کرد. سارکوزی از همان ابتدای کسب قدرت، سیاست همسویی با آمریکا را در پیش گرفت. آتلانتیک­گرایی اهرمی مهم و اجتناب‌ناپذیر در سیاست خارجی سارکوزی قلمداد می­شود و وی با فاصله گرفتن از سیاست­های سنتی گلیستی نقطۀ عطفی را در سیاست خارجی بعد از دوگل رقم زد. این گرایش نوین، جدای از سیاست­های فراآتلانتیکی فرانسه در رابطۀ ...

استقرار سامانه دفاع موشکی ناتو در ترکیه در ابتدای سال 2012 میلادی، واکنش های متفاوتی را در سطح منطقه ای و بین المللی به دنبال داشت. اگرچه در ابتدا هدف اعلامی این طرح به طور مشخص، مقابله با تهدیدات ایران به ویژه از ناحیه موشک های میان برد ایران اعلام شد، اما بسیاری از کارشناسان، استقرار سپر دفاع ‏موشکی را اقدامی برای تضعیف قدرت بازدارندگی روسیه ارزیابی نمودند. با توجه به اینکه ابعاد سیاسی و امنی...

افزایش نفوذ و سیطره بر جمهوری های مستقل آسیای مرکزی و قفقاز به منظور بهره برداری از منابع سرشار طبیعی این منطقه در استرات‍‍‍‍‍‍‍ژی کلان امریکا جای دارد. از این رو، امریکا تلاش دارد از طریق گسترش ناتو به این منطقه، ضمن تحقق این هدف، نفوذ روسیه را در این جمهوری ها کاهش دهد و همچنین مانع اتحاد یا ائتلاف منطقه ای با محوریت روسیه شود. از طرف دیگر، این استراتژی امریکا منافع سیاسی و اقتصادی روسیه ر...