در این مقاله، بازیابی مؤلفه‏های اساسی حاکمیت سیاسی از نگاه مکتب اعتزال با محوریت دیدگاه قاضی عبدالجبار بررسی می‏شود. براین‏اساس سعی شده با رویکرد توصیفی ‑ تحلیلی از داده‏های مطالعاتی به روش کتابخانه‏ای، ریشه‏های اندیشۀ حاکمیت سیاسی از نگاه مکتب اعتزال با وجود تفاوت و قرائت‏های شکل گرفته در این مکتب از حکومت و جایگاه حاکم را ارائه دهد. افزون بر این، به‏مسئلۀ ویژگی‏های لازم در حاکم و مبانی آن و ه...

  «اومانیسم» مکتبی فلسفی و ادبی است که منشأ پیدایش آن را یونان قدیم می‌دانند. این مکتب بر ارزش و مقام انسان ارج نهاده و او را میزان همه چیز قرار می‌دهد. اوج تجلی اومانیسم در قرون وسطی بود که راهی نو برای تقابل با استبداد کلیساهای قرون وسطی ایجاد کرد. «آزادی»، «خود مختاری»، «خود رهبری»، «خویشتن شناسی» و شناخت ابعاد مختلف استعدادهای انسان از جمله موضوعات مهمّی است که در این مکتب مورد تأکید قرار گ...

راداکریشنان یکی از متفکران معاصر هند است که در اندیشه‌های فلسفی و دینی خود تحت تأثیر مکتب ودانتاست. ولی در آرای او رگه‌هایی از ایدئالسم هگلی، فلسفه وایتهد و شلایرماخر نیز دیده می‌شود. مکتب ودانتا کامل‌ترین و سنتی‌ترین مکتب فلسفی هند است که اکثر متفکران معاصر هند ازجمله رابیندرانات تاگور، اوروبیندو، و ویویکاناندا از این مکتب متأثر بوده‌اند. تعالیم این مکتب در کتاب اوپانیشادها ریشه دارد و این کتا...

یکی از محک ها و معیارهای اساسی برای نقد اشعار شهریار، سنجش آن با اصول مکتب ادبی رمانتیسم است. در اشعار شهریار حضور پررنگ خصلت هایی چون انزواطلبی، پناهندگی به طبیعت و یاد سوزناک ایام شیرین و رویایی کودکی و شکستن حصارهای محدود ساختاری و محتوایی کلاسیک موجب شده است که او مطابق اصول رمانتیسم اشعار دل نشینی را بسراید. در این نوشته پس از ذکر تعدای از اصول و خصوصیات مکتب رمانتیسم، میزان تطابق و هماهنگ...

چکیده: علم نحو به راهنمایی امام علی (ع) توسط ابوالأسود و شاگردانش در بصره تدوین گردید سپس دو مکتب مشهور و متقابل بصری و کوفی مسائل این علم را بسط و گسترش دادند که بصریان بر قیاس و کوفیان بر اصول شنیداری(سماع) تکیه داشتند. آشفتگی های سیاسی عصر دوم عباسی، فعالیت های فکری و ادبی را به بغداد کشانید و در آنجا جدال های فکری میان علماء بالا گرفت، تا اینکه علم نحو از مشرق وارد دیار اندلس گردید که ...

جبر و اختیار همواره یکی از مهم‌ترین مسایل انسان‌شناسی در بین اندیشمندان مسلمان بوده است. این مساله در مکتب عرفانی ابن‌عربی نیز مورد توجه بوده است. ابن‌عربی در قرن هفتم هجری قمری در تصویر رابطه علم پیشینی الهی و اختیار آدمی و نفی جبر با طرح نظریه سرّ قدر و یا همان تابعیت علم نسبت به معلوم رویکردی متفاوت از اندیشه متکلمین را درپیش گرفته است. پژوهش پیش‌رو که با رویکردی توصیفی و براساس مطالعات کتابخ...

ابوسعید ابوالخیر از عارفان مکتب خراسان است که اندیشه‌های این مکتب با اندیشه‌های هندی قرابتی فراوان دارد. سپهری نیز از شاعران بنام معاصر است که درباره شعر او، بویژه اندیشه‌های عرفانی اش سخنانی فراوان گفته شده است. برخی شعر او را دارای مبانی عرفان ایرانی اسلامی، برخی دارای مبانی عرفان هندی و شرقی و برخی تهی از عرفان دانسته‌اند.  گزینش واژگان مدخلی است بر طرز تفکر شاعران لذا پژوهنده یکی از راه‌های...

          این پژوهش به تطبیق ویژگی­های بصری نسخه­ایی از کلیله و دمنه مکتب شیراز آل­اینجو (0707ه.ق - محفوظ در کتابخانه­ ملی بریتانیا)­ و نسخه­ایی از کلیله و دمنه مکتب شیراز آل­مظفر (اواخر سده هشتم هجری- محفوظ در کتابخانه ملی فرانسه) می­پردازد و تحولات روی داده در معیار­های تصویرگری مکتب شیراز سده هشتم هجری را در فاصله زمانی تصویر شدن این دو نسخه کلیله و دمنه تبیین می­کند و در پی یافتن تحولات روی...

رساله «خاستگاه عرفان امام خمینی» به نحو تاریخی درباره اتصال امام به طریقه ها و مکاتب عرفانی و معنوی شیعه بحث و محتوای آثار و آرای او را با طرق و مکاتب اصلی شیعه مقایسه می کند. امام خمینی به واسطه استادانش از دو جریان عرفانی تشیع در دوران معاصر یعنی طریقه اخلاقیون نجف و مکتب تهران بهره برده است. اشتراکات فراوانی در کلیات میان روش سلوکی و آرای امام با مکتب اخلاقیون وجود دارد، اما این اشتراکات به ...

 نظریة عشق الهی در عرفان ایرانی-اسلامی، تحول و تطوری خاص را پشت سر گذاشته و پس از تشکیل‌شدن در بستر جریان‌هایی خاص، تکامل یافته است. جوانب این نظریه در موضوعاتی مانند انواع و مراتب عشق، جواز یا عدم جواز انتساب آن به حضرت حق، رابطة عشق حقیقی با معشوق مجازی و رابطة عشق با هستی‌شناسی عرفانی، به اشکال مختلف و گاه متناقض در متون عرفانی مطرح شده است. مسئلة این پژوهش که به روش تحلیلی-توصیفی صورت گرفته...