حسینعلی عطار بیدگلی از شخصیت های گمنام معاصر کاشان است که زندگی نامه ای به خط خود بر جای نهاده است. وی این زندگی نامۀ خود نوشت را به سال 1341 قمری در نوش آباد نوشته و به کوتاهی، از نسب، پیشه، گرایش مذهبی و گرفتاری ها و حوادث غم انگیز دوران زندگی خود که یکی از مهم ترین دوره های تاریخی مربوط به کاشان معاصر است، سخن گفته و از برخی حوادث مانند غائلۀ ماشاالله خان کاشی و سیل ویرانگر نوش آباد به سال 1...

چکیده تذکر هالاولیاء، تنها اثر عطار نیشابوری است که به نثر نوشته شده است و عطار در آن به شرح احوال و کرامات هفتاد و دوتن از بزرگان دین و مشایخ صوفیه پرداخته است. بازتاب شرایط سیاسی، اجتماعی و ادبی دوران زندگی عطار را در آثار وی م یتوان به خوبی مشاهده کرد. علاوه بر این، تصوف و تأثیر آن بر ادبیات فارسی در نوشته های عطار به زیبایی، ژرف نگری و رسایی انعکاس یافته است. اما برای یافتن جنبه های نمایشی ...

مقالة حاضر بیانگر دلیل توجه ویکتور هوگو به عرصه ادبی ایران است. در این مقاله سعی شده است با تکیه بر مضمون عرفان، تشابهات و مشترکات فکری و اعتقادی موجود میان او و شیخ عطار روشن شود. پیام اصلی در این گفتار، توبه است که به رهبری آن، ارتقای معنوی برای قهرمانان شیخ عطار و ویکتور هوگو میسر می شود.کمال و بلوغ شخصیت انسان که با فروغ خدایی و بینایی و آ گاهی و صفای باطنی او همراه است، اساس کار تلقی می شو...

قرن ششم هجری در ایران، از نظر رواج و رشد عرفان اهمّیّت چشم گیری دارد. از این قرن به بعد عرفان سیری صعودی طی کرد و در دوره ی مغول ها به اوج رسید. در این دوره مباحث عرفانی بیش از پیش در ادبیات راه پیدا کرد. شاعرانی چون سنایی، عطّار و مولوی با سرودن مثنوی های عرفانی، رمزی و تمثیلی، در به اوج رسیدن ادبیات عرفانی فارسی نقش مهمّی ایفاکردند، منطق الطّیر سرمشق بسیاری از شاعران پس از عطّار قرار گرفت. این کتاب...

چکیده ندارد.

منظومه های عاشقانه یکی ازگونه های شعر غنایی است. این نوع منظومه سرایی در ایران رواج بسیار زیادی یافت چنان که بیش از یکصد داستان از زوجهای ادبی با ده ها نظیره از این داستان های عاشقانه و تنها به نظم در دست است. در مطالعات ساختاری این منظومه ها در می یابیم صرف نظر از نام ها و برخی تفاوت های اندک، تمام این منظومه ها بر یک شیوه و ساخت بنا شده اند. در این مقاله پس از آشنایی با چگونگی منظومه های عاشق...

شعر تعلیمی، یکی از گسترده ترین و دراز آهنگ ترین انواع شعری ادب فارسی است. اشعار و آثار تعلیمی گاهی به صورت مستقل و جداگانه است همانند منظومه ها و داستان ها و قطعاتی که منحصراً به تعلیم و پند و حکمت و اخلاق می پردازد و گاهی هم در میان دیگر آثار ادبی پراکنده است. بدان گونه که گاهی مفاهیم و مضامین اخلاقی، حکمی، مذهبی و پندیات در منظومه های غنایی و حتی حماسی و یا قصاید مدحی به کار رفته که نه تنها جن...

در سلسله روایاتی که از پهلوانی های رستم در دوران جوانی اش به دست ما رسیده است با دو روایت منظوم روبه رو می شویم که به «ببر بیان» و «داستان پتیاره» اشتهار دارند. موضوع این دو منظومه که تاکنون پیرایش و تصحیح نشده اند، چنین است که رستم برای نبرد با اژدهای مخوفی به سرزمین هندوستان می رود و با تدبیری که می اندیشد آن اژدها را از بین می برد. با وجود آنکه این دو منظومه از نظر مضمون مانند یکدیگرند، می...

منظومه های دینی یکی از حوزه های میراث پربار ادب فارسی است که با وجود شمار قابل توجه شان، پژوهش گران کمتر به آن ها پرداخته اند و بسیاری از آن ها ناشناخته و در حدّ همان نسخه های خطی باقی مانده اند. این منظومه ها درباره موضوعات مختلف دینی و اغلب یکی از بزرگان مذهبی سروده شده اند و از دو جنبه تاریخی و زبانی درخور مطالعه و بررسی هستند. «حماسه های دینی» عنوانی است که در پژوهش های پیشین به این منظومه ه...