سند چشم انداز بیست ساله کشور موسوم به ایران ۱۴۰۴ با هدف توسعه کشور طراحی گردیده و تاکنون یک برنامه میان مدت پنج ساله را برنامه چهارم سپری نموده و از برنامه پنجم هم بیش از دو سال گذشته است. در تمامی برنامه های توسعه، حتی برنامه های اول تا سوم، موضوع سیاست خارجی کشور، برجستگی خاصی داشته و پیوسته مفاهیم مندرج در سند چشم انداز را نظیر تعامل مؤثر و سازنده در نظام بین الملل با هویت انقلابی و اسلامی و...

رفتارسیاست خارجی دولت ها در سطح نظام بین الملل، بیش از هر چیز بازتاب فرآیند تعقیب منافع ملی آن هاست، بدان گونه که خود تصور کرده اند. به این ترتیب برای فهم رفتار یک دولت خاص نسبت به یک منطقه خاص، بهترین راه شناسایی منافع بلندمدت و کوتاه مدت آن دولت در منطقه مزبور بر اساس ظرفیت ها و محدودیت های آن دولت از یک سو و جاذبه ها و دافعه های منطقه از سوی دیگر است. ما در این مقاله بر ا...

شوروی به عنوان یکی از دو ابرقدرت جهت داشتن توان رقابت استراتژیک با ایالات متحده آمریکا مجبور بود تا بخش قابل توجهی از منابع خود را صرف ماشین نظامی خود کند. به همین جهت، از پاسخ به نیازهای واقعی مردمش واماند. علاوه بر این، به علت گسیختگی کشور از لحاظ قومی، دولت توان بسیج منابع ملی را جهت پاسخ‏گویی به فشارهای سیستمیک نداشت. اما چین به علت خارج ماندن از رقابتهای تسلیحاتی ناشی از جنگ سرد و انسجام ق...

چین در سال های اخیر، رشد اقتصادی بسیار سریعی داشته است. هدف مقاله حاضر، این است که نشان دهد بر خلاف باور عمومی، میزان رشد اقتصادی چین، در مقاطعی از تاریخ، بیشتر از زمان حاضر نیز بوده است و یگانه تفاوت اساسی وضعیت کنونی با گذشته، دوام و پایداری رشد اقتصادی در سال های اخیر است. بر اساس بررسی های ما که مبتنی بر روش اسنادی و تحلیل مقایسه ای بوده است، دلایل اصلی رشد اقتصادی فراوان چین، انجام مجموعه ...

در سال های اخیر منطقه جنوب آسیا و بالاخص هند در سیاست خارجی امریکا اهمیت فوق العاده ای پیدا کرده است. این اهمیت به دلایل گوناگونی بوده است. ایالات متحده سعی کرده تا سیاستی اتخاذ کند که بتواند از هند برای دست یابی به اهداف خود استفاده کند. هند به دلیل رشد اقتصادی سریع و به دلیل نزدیکی به دو کشور چین و پاکستان و همچنین به دلیل نزدیکی به گلوگاه های حساس انرژی، می تواند در دست یابی ایالات متحده به ...

هند و چین دو قدرت آسیایی نگاه ویژه ای به روابط میان خود دارند. سیر جدید روابط میان دو کشور مدیون اندیشه نسل جدید رهبران دو کشور است که به دنبال حل و فصل اختلافات کهن برآمدند و روابط جدیدی را پایه گذاری کردند که سرآغاز فصل نوین همکاری استراتژیک دو قدرت آسیایی شد. ظرفیت بالای هند در زمینه کثرت گرایی به عنوان بزرگترین دموکراسی جهان ابزار قدرتمندی است که در کنار جمعیت زیاد، ظرفیت منابع انسانی و منا...

«امنیت انرژی» یکی از مباحث راهبردی در سیاست جهانی است که همه کشورها به آن توجه ویژه ای دارند. جمهوری اسلامی ایران در کانون منطقه ای با عنوان «بیضی استراتژیک انرژی» قرار گرفته که در تولید و انتقال نفت و گاز جهان نقشی حیاتی دارد؛ به گونه ای که از نظر کارکرد به سان قلب جهان عمل می کند و به همین اعتبار، دارای نقش ژئوپولیتیکی است. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل نقش ژئوپولیتیک جم...

«امنیت انرژی» یکی از مباحث راهبردی در سیاست جهانی است که همه کشورها به آن توجه ویژه ای دارند. جمهوری اسلامی ایران در کانون منطقه ای با عنوان «بیضی استراتژیک انرژی» قرار گرفته که در تولید و انتقال نفت و گاز جهان نقشی حیاتی دارد؛ به گونه ای که از نظر کارکرد به سان قلب جهان عمل می کند و به همین اعتبار، دارای نقش ژئوپولیتیکی است. این پژوهش با هدف بررسی و تحلیل نقش ژئوپولیتیک جم...

به اعتقاد بسیاری از اندیشمندان روابط‌بین الملل، قرن بیست و یکم را باید قرن اوراسیا دانست که تسلط بحری و بری بر آن می­تواند آینده چینش قدرت در ساختار نظام بین‌الملل را تغییر دهد. ضرورت برخورداری از موقعیت سوق الجیشی بکر و وجود منابع مادی فراوان برای تبدیل شدن هر کشوری به یک قدرت جهانی باعث گردیده است تا بسیاری از کشورها با هر میزان قدرت در پی افزایش چیرگی و نفوذ خود در این منطقه باشند. ایالا...

ظهور قدرت های اقتصادی نوین در حاشیه اقیانوس هند این منطقه را تبدیل به عرصه ای از رقابت ها و کنش های ژئوپلیتیک بازیگران منطقه ای و فرا منطقه ای در سده 21 نموده است. در این راستا چین به عنوان قدرت نو ظهور جهانی در رقابت با قدرت های رقیب خود تلاش می کند با سرمایه گذاری در نقاط استراتژیک اقیانوس هند نظیر گوادر پاکستان از تنگناهای ارتباطی و ژئوپلیتیکی رهایی یافته و بتواند به برتری خود در عرصه اقتصاد...