در منطقه کشکسرای شهرستان مرند در استان آذربایجان شرقی تا دو دهه پیش، تدفین مردگان به شیوه منحصر به فردی بنام تدفین ”امانتی“ انجام می شد. محققان این مقاله با تکیه بر مشاهده مشارکتی و گفتگو با عاملان مناسک ”امانت“ داده­های مربوط را جمع آوری کرده اند. در مناسک امانت، مرده به طور موقتی در اتاقکی در قبرستان قرار می­ گیرد و چندین سال مورد مراقبت است. سپس در فصل پاییز، استخوان­ های باقی­مانده برای تدف...

جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای  فلاح زاده در بیان احکام و مسائل شرعی، به ویژه در احکام حج و مناسک،  چهره‌ای است نام آشنا و سرآمد. او دارای ابتکار و توانایی‌های ویژه در آسان گویی و آسان نویسی در این حوزه است و علاقمندان به آموزش احکام، ایشان را با این ویژگی می شناسند. اکنون توفیق یار شد نشستی صمیمی با ایشان داشته باشیم وپرسش‌هایی ـ بیشتر پیرامون فقه و مناسک ‌ـ بپرسیم:  

ادبیات فارسی- یهودی یا فارسی- عبری یکی از انواع ناشناخته ادبی در ایران است و اگرچه از نظر موضوع، دینی است؛ اما به صورت کلی در حوزه ادبیات عامه قرار می گیرد. به نظر می رسد یکی از دلایل این امر وجود الگویی در کتاب های مقدس یهود، مانند تلمود و میدراش، است که بنابر آن می توان با استفاده از منابع شفاهی و ادبیات عامه روایات رسمی مذهبی و تاریخی را تکمیل و حتی تألیف کرد. به این ترتیب، در منابع مذکور با...

موعودباوری و انتظار برای آمدن منجی تقریبا در همه ادیان و مذاهب به نوعی وجود داشته و باورمندان به این اعتقاد در مذاهب مختلف متاثر از این تفکر کنش هایی را انجام می دهند. این اعتقاد به عنوان یکی از اصلی ترین مبناهای اعتقادی در تفکر شیعه اثنی-عشری شمرده شده و پیوند محکمی با کنش های فردی و اجتماعی شیعیان دارد. بنابراین به عنوان یک پدیده ی فراگیر اجتماعی ظرفیت مطالعه جامعه شناختی دارد. این پژوهش که ...

در این پژوهش ، مجالس مذهبی زنانه را در محله جنت آباد جنوبی تهران معرفی و توصیف کرده ایم و نتایج به دست آمده بیانگر آن است که این مجالس با رفتار زنان و آیین ها و مناسکی که در طی این مجالس انجام می شود چه رابطه ایی دارد و آیا ریشه در اعتقادات ، باورها ، آداب و رسوم زنان شرکت کننده دارد . یکی از ویژگی های مجالس مذهبی زنان به عنوان مهمترین کانون برای مناسک عزاداری و شادی ، آمیختگی آن با حیات اجتماع...

یکی از واجبات حج از نظر فقه شیعه، طواف نساء است که باعث حلیت همسر برای حاجی می شود. تعدادی از فقیهان شیعه برای اثبات وجوب آن، به آیه کریمه «وَ لْیَطَّوَّفُوا بالْبَیْتِ الْعَتِیقِ» استناد کرده اند. از نظر بیشتر مفسران شیعه، مقصود از طواف در این آیه، منحصراً طواف نساء است. اما فقهای اهل سنت دیدگاه های دیگری دارند. در این نوشتار نخست مستندات تفسیر آیه به طواف نساء نقد شده است و سپس به ترتیب اولویت، از تفسیر آیه ب...

روش شناسی تفسیری با تمایزگذاری میان پدیده های انسانی و طبیعی، بر این اصل استوار است که موضوع جامعه شناسی دین، بعد ذهنی و معنایی صورت های تجلی یافته دین در تاریخ، جامعه و رفتار انسان هاست. این الگو، بر خلاف الگوی اثباتی که به منشأ دین و کارکردهای آن در سطح کلان جامعه توجه دارد، به بررسی ماهیت نمادها و اعتقادات دینی و نقش آن ها در معنابخشی به زندگی فردی و اجتماعی می پردازد. پژوهش حاضر با رویکرد ت...

سیدجواد میری « پیامدهای کرونایی تعلیق مناسک جمعی»؛

پرستش و تقدس از دیرباز در میان اقوام مختلف وجود داشته و مناسک، جایگاه ویژه‌ای در بین ادیان و مذاهب، به خود اختصاص داده است. دین اسلام نیز در این خصوص مستثنی نیست و به‌جا آوردنِ مناسک، زیارت قبور، توسّل جستن و شفاعت خواستن از خداوند و ائمه و پیامبران، از مهمترین امور دینی قلمداد می‌گردند. از مهم‌ترینِ این مناسک می‌توان به حج اشاره کرد. حج، آمیزه‌ای از کنش‌های فیزیکی انسان‌ها در جغرافیای کعبه است که...

در این رساله ابعاد مختلف زمان که در دیانت یهود از اهمیت فراوانی برخوردار است مورد کاوش قرار گرفته است: واحدهای زمانی در یهود؛ نگرش خطی یهود نسبت به زمان؛ تجلی خدا در تاریخ؛ آخرالزمان؛ تقویم؛ اعیاد و ایام مقدس مربوط به هر یک از زمان ها. در این تحقیق، نگرش نوین این دین به زمان و تاریخ در قیاس با ادیان ابتدایی و قدیم، اهمیت این مهم در زندگی دنیوی و سرنوشت آن و نیز مسئله تأثیر و تأثرات این فرهنگ از...