با این همه میراث متقدمان و تجربه به جا مانده ار آنها توام با تنوع و تجربه های سنتی که در نمونه های شگفت انگیز و زیبایی چون مسجد شیخ لطف الله و مسجد جامع اصفهان و ... باقی مانده است اهمیت مسئله نحوه ایجاد پیوند بین معماری داخلی معاصر و معماری داخلی در مساجد ارزشمند گذشته است، که چگونه می توان حس پیوستگی و وحدت را به دوره معاصر انتقال داد. در حال حاضر می بینیم که برخورد با این مسئله به دو صورت می...

مساجد سنتی در معماری اسلامی به گونه­ای طراحی شده­اند که به واسطه‌ی ویژگی سیالیت خود، مرحله به مرحله ناظر را دعوت به تجربه‌ی حرکت از درجات پایین تا به درجات عالی‌تر می‌نماید. بطوریکه مراتب تکاملی انسان در حکمت صدرایی، قابل انطباق با مراحل حرکت در معماری می‌باشد. هدف این مقاله شناسایی چگونگی اثربخشی حرکت در فضای معماری در به کمال رسیدن ناظر آن است. روش تحقیق منتخب از نوع تفسیری است که ارتباط محرک...

قریب به یک قرن حکومت ایلخانی در ایران ناقل چنان نوآوری‌هایی در معماری و شهرسازی دوران اسلامی بوده است که بررسی وجوه مختلف آن کم‌تر موردتوجه کارشناسانه قرارگرفته است. در همین راستا، تبیین فرم معماری مسجد علیشاه در قالب بزرگ‌ترین گونه‌ی معماری مذهبی در ایران، ازجمله موضوعات قابل‌تأمل در معماری مربوط به مساجد قرون میانه در جهان اسلام می‌باشد. تحقیق پیش رو بر آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی و گردآور...

شیخ شهاب الدین سهروردی بنیان­گذار حکمت نوریه است؛ او با ارائه جهان­شناسی مبتنی بر نور، خلقت انوار بی نهایت را، که ناشی از نظم و پویایی خاصی است، تبیین می کند. ایشان بر همین مبنا، «عالم نورانی خیال» را مطرح می کند، موضوعی که نقطة عطفی برای مسائل حکمی و خلاقیت­های هنری به حساب می آید؛ زیرا نور رمزی است که در هویت هنر اسلامی، نقشی اساسی دارد؛ از یک سو بر منشأ هنر، یعنی عالم خیال، تأکید می کند و از...

برای تحقق اصول معماری معرف انقلاب اسلامی و الگوسازی با نگاه ملی و بین‌المللی؛ بایستی شاخصه‌ها و راهبردهای این معماری به ویژه در حوزه مساجد به دقت تدوین و تبیین شوند. لذا سعی شده است با تدوین و تحلیل شاخصه‌هایی برگرفته از بیانات مقام معظم رهبری و سیاست‌های کلی نظام جمهوری اسلامی ایران، راهبردهایی پیشنهاد گردد که پس از استدلال و کارشناسی اولیه، در اختیار گروهی از خبرگان حوزه معماری قرار گرفته و ا...

تجلی متافیزیک نور بر فیزیک بنا، آن را اصلی ترین محور زیبایی­شناسی معماری اسلامی در عرفان و معنا قرار داده است. نور در معماری سنتی و در فرهنگ اسلامی نمادی از خداوند و وحدت الهی است به همین خاطر جایگاهی خاص در معماری فضاها به خصوص فضاهای مذهبی مانند مساجد دارد. هنر مقدس هنری است که در آن حضور حق جاری باشد و دیدن آن، انسان را به یاد خداوند بیندازد و معماری قدسی اسلام بیش از هر چیز در وجود مسجد تجل...

در زمینه های متفاوتی مورد ارزیابی که بررسی قرار گرفته و معماری به عنوان کالبدی برای زندگی انسان می تواند یکی از مهم ترین زمینه های بروز آن باشد. معماری ایران که یکی از غنی ترین نمونه های معماری بومی با دستاوردهای فرمی و نیارشی قابل ذکر در جهان است، در گذر از دوران اسلامی به یکی از نمونه های موفق معماری مفهومی، معناگرا و عرفانی بدل شد. در عین حال تأثیر کالبد و فرم معماری به عنوان ظرف مکانی که مع...

مسجد در بلوچستان ایران از مهم ترین و محوری ترین بنا های یک شهر به شمار می رود. مساجد بلوچستان از قدمت زیادی برخوردار نیستند، که علت اصلی آن نوسازی و بازسازی مداوم مساجد بوده است. مساجد منطقه مذکور از نقطه نظر زیبای-شناختی و تزئینات متفاوت از مساجد دیگر نقاط ایران می باشند. بر این اساس هدف اصلی در این پایان نامه مشخص نمودن عناصر تزئینی مساجد می باشد. از 90 مسجد مورد بررسی قرار گرفته که از شهرستا...

مسجد به عنوان یک مکان مقدس که به صورت روزانه در آنجا به عبادت پرداخته می‌شود. نمودی از فضایی مقدس و معنوی است. همواره معماران در طول تاریخ از صدر اسلام تاکنون به انواع روش‌ها سعی نموده‌اند تا این مفهوم، یعنی تقدس را به روش‌های گوناگون به مخاطب خویش که همانا نمازگزاران می‌باشند القا نمایند. در اینجا برای بیان بعضی ابعاد معماری که نشان‌دهنده ابعاد گوناگون معنوی و مقدس می‌باشند، تا آنجا که ممکن اس...

در ایران استفاده از سازه گنبد، برای پوشش دهنه های بزرگ، پیشینه ای دیرین دارد. کمبود چوب های استوار و کشیده که در حقیقت عنصر اصلی پوشش تخت است، سبب شده است که پوشش طاق و گنبد رواج پیدا کند. گنبد در معماری ایران از جایگاه بالایی برخوردار است. معمار مسلمان ایرانی نهایت ذوق و استعداد خود را در بنای مساجد به کار گرفته و علاوه بر لحاظ کردن مسائل ساختاری و سازه ای به ابعاد زیبایی شناسانه گنبد نیز پردا...