مسئله ی علیت اگرچه از مسائل مهم و دیرینه ی تفکر بشری به شمار می رود، اما در میان فلاسفه بر سر تفسیر علیت و اقسام آن اتفاق نظر نیست. در این میان مقایسه ی دیدگاه ابن سینا، فیلسوف مشائی مسلمان و لایب نیتس، فیلسوف غربی عقل گرا درباره ی علیت و اقسام آن مورد نظر است. پژوهش حاضر به روش مطالعات تطبیقی و با هدف دست یابی به شناخت بهتر این مسئله در پرتو مقایسه ی نگرش دو فیلسوف مزبور انجام یافته است. اهم ن...

این رساله یک نگاه معرفت شناسانه به کتاب وزین نهج البلاغه دارد.اولین مطلبی که مورد بررسی قرار گرفته ، تبیین ماهیت شناخت است. از دیدگاه امام علی (ع) شناخت همچون حقیقت نور است. مطلب دیگر ، بحث امکان شناخت است. محور دیگر بحث ، مبانی شناخت است.همچنین اقسام بحث شناخت مورد بررسی قرار می گیرد. محور دیگر بحث در مورد منشا خطای در ادراک است. مبحث دیگر تبیین شناخت حضوری و ماهیت آنست.همچنین مبحث دیگر مورد ب...

هدف این مقاله بررسی مسئله صدق در علم اقتصاد است. موضوع صدق با موضوع معرفت‌شناسی و روش‌شناسی پیوند می‌خورد. به همین جهت تحولات روش‌شناختی در علم اقتصاد با نگاهی معرفت شناسانه دنبال خواهد شد. پیشرفتی که در فلسفه علم در قرن بیستم اتفاق افتاد این امید را در دل اقتصاددانان برانگیخت تا با استفاده از این روش‌شناسی‌ها که عمدتا مبتنی بر مدل فرضیه‏ای-قیاسی است، رشته اقتصاد را به معیارهای علمی نزدیک‌تر کن...

نظریه ی ارجاع علم حصولی به علم حضوری ریشه در دیدگاه فیلسوفانی همچون ملاصدرا دارد و در آثار متفکران متاخر همچون مصباح یزدی پرورانده شده است. هدف این مقاله وضوح بخشی معرفت شناسانه به این دیدگاه با ابتناء به آثار ملاصدراست. این منظور با طرح چهار پرسش و پاسخ به آن ها انجام خواهد شد. این چهار پرسش متمرکز به چهار ویژگی اساسی اولیات و پیدا کردن ریشه ی آن ها (سه ویژگی از این چهار ویژگی) در متن علوم حضو...

هستی و مراتب آن از دیدگاه عزیز نسفی [1]     احسان رئیسی [2]   سید علی اصغر میرباقری فرد [3]   محسن محمدی فشارکی [4]   حسین آقاحسینی [5]     تاریخ دریافت:23/2/92 تاریخ تصویب:20/8/92 چکیده   بعد از تحول عمیقی که در سدۀ هفتم هجری در عرفان اسلامی پدید آمد، هستی شناسی نیز به دو رکن دیگر معرفت عرفانی، خداشناسی و انسان شناسی، افزوده شد. بر این اساس در سنت دوم عرفانی، شناخت هستی صرفاً یک شناخت نظری نیست...

هدف: مقاله در پی توضیح این نکته است که توجه به اهمیت مهندسی و ارتباط فقه با آن، می تواند از یک سو خطای معرفتی پیشین را تصحیح کند و از سوی دیگر، جایگاه و نقش تازه و حائز اهمیتی را برای این حوزه ارائه کند. روش: روش مورد استفاده در مقاله، تحلیل اسنادی است. یافته ها: 1. اگر فقها بخواهند به نحو مؤثری فعالیت خود را پیش ببرند، باید نظیر مهندسان، معرفت خود را در بارۀ مسئله- موقعیت های خاص که در زمرۀ ام...

مدیریت در معنای مصطلح جدید و علمی آن از دانش های نسبتا جوان بشری به شمار می آید.این دانش البته همچون هر معرفت دیگری درگذشته های تاریخ فکر بشر سابقه داشته است که در جای خود قابل بررسی است؛ چرا که آدمی موجودی است مدنی بالطبع که برای ظهور و بروز بسیاری از رفتار های مدنی خود محتاج مدیریت و رهبری است.  اما موضوع بحث در این مقاله نه خود مدیریت به عنوان یک علم بلکه نگاهی درجه دوم به علم مدیریت از منظر...

نوشتار حاضر تأملی است معرفت شناسانه در سخنان حکماء مشاء درباب قاعده « موضوع کل علم مایبحث فیه عن عوارض الذاتیه » . سخن در این مقام مانند تحلیل فیلسوفان و منطقیون نیست بلکه بحث در تبیین مبانی معرفت شناختی و لوازم و توابع منطقی این قاعده می باشد. در اینجا آشنایی اجمالی از مفاد قاعده و تصور روشن از مفاهیم مندرج در آن که از مبهم ترین مفاهیم فلسفی ، منطقی اند ، مفروض ماست . به همین جهت تنها در مقام ...

زبان، به تعبیری، غریزه ای است که در علوعم شنأختی از آن به "عضو ذهنی ، یک استعداد یا" یک شیوه " تعبیر می شود، مهارتی پیچیده، تخصصی است که به طور همزمان از ابتدای تولد انسان، بدون هیچ تلاش أگاهانه یا آموزش صوری و رسمی، درو جود کودک حضور دارد. از آنجا که این امر با دانش رو ان شناسی و اعصاب شناختی تعامل دارد، برای دانش پژوهان علوم انسانیواجد اهمیت بسیار است." زبان " بدو ن به کارگیری آگاهی از من...