در طول تاریخ تفکر بشر دیدگاه های مختلفی پیرامون جایگاه عقل در کسب اعتقادات دینی وجود دارد. بعضی به عقل چندان بهایی نداده و درباره ی آن راه تفریط را پیش گرفته اند و برخی نیز همچون فلاسفه انتظار زیادی از آن دارند و در مورد قدرت و محدوده ی عقل راه افراط را طی کرده اند. اما حقیقت این است که داوری در مورد نقش عقل در کسب معارف دینی به سامان نمی رسد مگر این که حقیقت و توانایی ها و محدودیت های آن به صو...

در مقالۀ حاضر سعی بر آن است تا در چارچوب صرفِ شناختی، به ویژگی‌های معناییِ تکواژ زایای «کار» به‌عنوان مقوله‌ای چندمعنا پرداخته شود و امکاناتِ طرح‌واره‌های تصوری برای طبقه‌بندیِ صورت‌هایی که این تکواژ در آن به‌کار می‌رود، معرفی شود. این تحقیق نشان می‌دهد که فارسی‌زبان‌ها هنگام مواجهه با بسیاری از واژه‌های حاوی تکواژ «کار»، معنای استعاری آن را درک می‌کنند و طرح‌واره‌های تصوری آن را در ذهن خود می‌سازن...

جایگاه شناخت خداوند در نظریه شناخت اسپینوزا یکی از متمایزترین نظریه های شناخت را فراهم آورده است. شناخت در فلسفه اسپینوزا به گونه خاصی به شناخت خداوند گره خورده است. برای اسپینوزا، روش، تصور و شناخت همگی مبتنی بر تصور و شناخت خداوند هستند. اسپینوزا روش را بر تصور مبتنی می کند: یک روش کامل مبتنی بر تصوری کامل است و کامل ترین روش مبتنی بر کامل ترین تصور یعنی تصور خداوند است. تصور خداوند تنها تصور...

دراین پایان نامه نسبت میان معرفت و اخلاق در اندیشه های امانوئل کانت و اسپینوزا مورد بررسی و پژوهش قرار خواهند گرفت .

فلسفه دین، تفکر فلسفی و عقلانی در باب دین است؛ بدین معنا که گزاره­ها و اعتقادات دینی را تبیین می­کند، ادله و شواهد به نفع و یا علیه را مطرح می­نماید و به درستی و نادرستی و صدق و کذب آن می­پردازد. فلسفه اصول نیز به مبادی تصوری و تصدیقی علم اصول همچون اجتهاد، حکم، عقل و ارزش و انواع آن و یقین و انواع آن و مباحث زبانی و تفسیری می­پردازد. بین این دو علم در مباحث زبان دینی، مباحث تفسیر و هرمنوتیک، ع...

استعاره مقوله­ای است که امروزه بیش از گذشته، نگاه نظریه­پردازان مختلف را بویژه در حیطة شناختی به خود معطوف ساخته است. آنچه در استعاره مهم است، تعیین الگویی است که بتواند در درک معنای آن به وضوح مؤثر باشد. در این پژوهش، استعاره از نگاه نو، با تأکید بر استعاره مفهومی- که نخستین بار جورج لیکاف و مارک جانسون مطرح کردند- بررسی شده است و طرح­واره­های تصوری آن؛ یعنی ساخت­های مفهومی که بر اساس تجربیات ...

معناشناسی مطالعه علمی معانی، کلمات، عبارات و جمله‌هاست که به پیدایش معنا و سیر پیشرفت و دگرگونی‌های آن می‌پردازد و روابط معنایی بین مفاهیم مختلف را شناسایی و شبکه‌ای از معانی مرتبط با هم را استخراج می‌کند. مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی با رویکرد قرآنی- روایی به بررسی طرح‌های تصوری معناشناسی شناختی در قرآن کریم و بیانات امام علی(ع) با تکیه بر مصادر اهل سنت پرداخته و در انتها ...

از لحاظ نظری لاادری‌گرایان مدعی‌ هستند که هیچ تصوری از خدا نداریم بمانند آنچه منون فیلسوف قرون وسطی در مناظره‌اش با سقراط گفته است، انسان راجع به آنچه دانایی و تصوری از آن ندارد، نمی‌تواند تحقیق یا جست‌وجو کند و اگر هم یافت، معلوم نیست همانی باشد که به‌دنبالش بوده است، لذا بنا بر قضیۀ مقبول و بدیهی «اگر چیزی غیرقابل تصور تلقی گردد، بی‌تردید تصدیق آن غیرممکن خواهد بود» نتیجه گرفته‌اند که خدایِ تص...

معرفت شناسی دینی، شاخه ای از معرفت شناسی است که با نگاهی پسینی وتاریخ مند معارف دینی را به عنوان یک واقعیت بشری، مورد بررسی و پژوهش قرار می دهد. بشر در مواجهه با دین، درک و فهمی از آن کسب می کند و می تواند آن را مانند سایر نظام های معرفتی اش، موضوع معرفت پردازی نظام مند قرار دهد. نظریه "قبض وبسط تئوریک شریعت"، با نگرشی معرفت شناسانه نسبت به معرفت دینی بشر در طول تاریخ، به مباحثی پیرامون تحول وت...

منطق معرفت پویا منطق معرفت و عمل است. این تنها یک منطق نیست، بلکه شامل خانواده ای از منطق هاست که قابلیت بررسی جنبه های دینامیک و استاتیک سیستم های فکری عامل ها را دارند. منطق معرفت پویا منطقی است برای استدلال در رابطه با ارتباطات و باورهای صادق. منطق معرفت پویا همانند منطق معرفت، نسبت به منطق صوری کلاسیک منطقی توسعه یافته است. منطق معرفت پویا با افزودن اپراتورهای پویا به منطق معرفت ایچاد می گ...