منطقه گرایی پدیده ای است با سابقه طولانی که در عرصه جغرافیای سیاسی و روابط بین الملل مفهومی متعارف دانسته می شود، موضوعی که در خلال حداقل دو دهه گذشته دستخوش تحول و از استقبال تصمیم گیرندگان سیاسی و دانشگاهیان برخوردار شده است. هدف این مقاله کنکاشی بین ساختار منطقه ای در جغرافیای سیاسی و صلح سازی است، و سؤال بنیادین این است که آیا منطقه گرایی می تواند دارای نقش عمده ای در روند ایجاد صلح جهانی د...

کشور ما از جمله کشورهایی است که بر اساس سیستم متمرکز اداره می شود. در این نظام، مولفه های سیاسی- اقتصادی و اجتماعی بیشترین نقش را در نظام برنامه ریزی فضایی و توسعه کشور ایفاء می کنند و چون این مولفه ها در نقاط مختلف کشور به صورت هماهنگ ظاهر نمی شوند و لذا منابع و امکانات مورد نیاز مردم هم به طور یکسان در تمام نقاط جغرافیایی توزیع نمی شوند، در نتیجه نابرابری های منطقه ای افزایش یافته، باعث شکل گ...

شروع اعتراضات سوریه از مارس 2011 پس از دومینوی انقلاب های عربی، اگر چه با خواسته های مردمی همراه بود، اما با فاصله ای اندک صحنه سیاسی سوریه را شاهد اغتشاشات و ناآرامی هایی کرد که متأثر از حمایت ها و دخالت های خارجی بود. با شکل گیری بحران سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه ای مطابق مقدورات و محذورات خود، همچنین با تبعیت از آموزه های رئالیستی حاکم بر سیاست خارجی خود که مبتنی بر آموزه های واقعگرایانه ...

یکی از واکنش های کشورها برای مقابله با پدیده جهانی شدن، همگرایی های اقتصادی و منطقه ای است. امروزه، هم زمان با جهانی شدن، بحث همگرایی اقتصادی و منطقه ای در مناطق مختلف جهان رونق گرفته است. کشورهای اسلامی نیز با تکیه بر مزایای نسبی و توانایی های مختلف اقتصادی می توانند شرایط و فضای مقابله با روند جهانی شدن را کسب کنند و با کسب تجارب متفاوت از همگرایی های مختلف اقتصادی- منطقه ای توان خود را برای ...

امروزه جهانی شدن فرآیندی رو به گسترش است که همه عرصه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی را در برگرفته است و تمامی کشورهای جهان به گونه ای با آن درگیر هستند اما ایران در نیم قرن گذشته به دلایل مختلف به ویژه مسائل سیاسی و جنگ از این روند تاثیر کمتری پذیرفته است. این در حالی است که ادغام روز افزون اقتصاد کشورهای جهان در پرتو جهانی شدن، فرصت های بیشماری را فرا روی اقتصاد این کشورها جهت رشد و توسعه قرار ...

بیکاری و کمبود فرصت­های شغلی به عنوان  مشکل اصلی روستاهای کشور، ضمن راندن بخش قابل ملاحظه ­ای از نیروی انسانی مناطق روستایی، آثار نامطلوبی بر ساختارهای جمعیتی، اجتماعی و اقتصادی شهر و روستا تحمیل کرده است. وضعیت بخش کشاورزی حاکی از این واقعیت است  که در آینده، افزایش اشتغال در نواحی روستایی نیازمند توسعه بخش­ های صنعت و خدمات است و لذا یکی از راهبردهای اصلی حل مشکلات روستایی، متنوع سازی ساختاری...

برقراری عدالت از بزرگ ترین اهدافی است که انسان در پی تحقق آن در جامعه بشری بوده است؛ اما تحقق این خواست فطری نیاز به نگرشی در بستر جامعه و محیط طبیعی دارد. هدف اصلی این پژوهش پاسخ به این سئوال است که براساس مباحث مربوط به عدالت اقتصادی از منظر اسلام چه حد از عدم توازن های منطقه ای پذیرفته می باشد. و به طور کلی سطح بهینه عدم توازن های منطقه ای را با چه معیارهایی می توان برآورد کرد؟ برای پاسخ به...

یکی از اهداف اصلی آمایش سرزمین و برنامه­های کلان توسعه کشور تأکید برگسترش فعالیت­های صنعتی در فضای جغرافیایی و تخصص­یابی منطقه­ای برای شکل­گیری تقسیم کار فضایی است. اما در عمل و در برنامه­های توسعه قبل و بعد از انقلاب، هدف­های آمایش سرزمین تحقیق نیافته است. تمرکز فعالیت­های صنعتی در چند نقطه خاص کشور و توزیع نامتوازن آنها در پهنه­ی سرزمین به یکی از مهم­ترین چالش­های، فراروی سیاست­گزاران کشور تب...

با رشد جهانی­شدن و تغییرات سریع در فضای جهانی، موضوع رقابت‌پذیری منطقه‌ای از اهمیت فزاینده‌ای برای شتاب بخشیدن به توسعه منطقه‌ای برخوردار شده است. یکی از پیامدهای جهانی­شدن، ظهور اقتصادهای منطقه‌ای قدرتمندی است که تولید ناخالص منطقه‌ای برخی از آن‌ها زیادتر از تولید ناخالص ملی بیشتر کشورهاست. از این رو، از دهه 1990 میلادی، مفهوم رقابت‌پذیری منطقه‌ای در محافل عمومی کشورهای توسعه‌یافته و برخی کشور...

جهانی سازی و پیشرفت های اطلاعاتی و ارتباطی، سبب تغییر جهت رویکردهای سیاسی و طرح الگوواره های » مزیت های رقابتی « به » مزیت های نسبی « کشورها و مناطق، از تکیه بر شده است. رقابت پذیری، انگاشتی که پیش از آن تنها در سطح » رقابت پذیری قلمروئی «واحدهای فعالیتی معنادار بود، از اواسط دهة 1990 میلادی و هم زمان با افزایش تحرک نیروی انسانی و سرمایه و سپس اهمیت مکان، از ترجمان فضایی برخوردار شده و به گفتما...