با فروپاشی شوروی در دسامبر 1991‘ ژئوپلتیکی منطقه دچار تغییرات بنیادین گردید. تبدیل کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج‘ ظهور کشورهای مستقل محصور در خشکی‘ نامشخص بودن وضعیت حقوقی دریای خزر و نیاز کشورهای استقلال یافته به بهره برداری از منابع دریا‘ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز دریای خزر و مهمتر از همه خلاء قدرت ایجاد شده باعث گردید تا تمایل جهت پر کردن خلاء قدرت در منطقه بسرعت توسط قدرتهای منطقه ای...

دریای خزر تا مدت ها بدون اینکه اهمیت بین المللی داشته باشد بین ایران و شوروی به صورت مشترک بر اساس عهد نامه های 1921و1940 مورد استفاده قرار می گرفت . پس از فروپاشی شوروی و افزایش کشورهای حاشیه دریای خزر از 2 به 5 کشور، این دریاچه اهمیت بین المللی یافت که علل آن به موقعیت ژئوپولتیک و ژئواکونومیک آن باز می گردد. به دنبال این شرایط رژیم حقوقی دریای خزر نیاز به بازبینی مجدد پیدا کرد و با توجه به چ...

ژئوپلیتیک زیست‌محیطی، گفتمانی از ژئوپلیتیک انتقادی است که به مطالعه تغییرات بو‌م‌شناسی و جغرافیای تهدید‌ات زیستی در قالب سیاست‌های امنیتی جهان صنعتی در تخریب محیط زیست‌ و به‌‌طور‌کلی تأثیرات نظام جهانی بر محیط زیست، درقالبگفتما‌ن‌هایسیاسی می‌پردازد. در مطالعات انتقادی محیط زیست، حکومت‌ها وسازما‌ن‌هادراستفاده نامطلوبازمنابعتجدید‌پذیر و تجدیدناپذیر زیستی بیشترین نقش را دارند. ازاین‌حیث شواهد حاکی...

در این مقاله، به بررسی غلظت فلزات سنگین نظیر آلومینیم، کادمیوم، مس، سرب، نیکل و روی ناشی از فعالیتهای صنعتی و اقتصادی در رسوبات ساحلی در طول سواحل ایرانی دریای خزر پرداخته شده است. بدین منظور تعداد چهارده ایستگاه نمونه برداری با فواصل تقریبی 45 تا 55 کیلومتر از یکدیگر در طول سواحل انتخاب و نمونه برداری از رسوبات ساحلی در تابستان سال 1384 صورت گرفته است. نمونه ها پس از انتقال به آزمایشگاه خشک و ...

با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و پیدایش نفت در دریای خزر و ظهور کشورهای تازه استقلال یافته‌ در حاشیهء آن،کشورهای نوخاسته،خواهان مشخص شدن وضعیت مالکیت و تعیین حدود خود برای استخراج‌ منابع بستر و زیر بستر دریای خزر به‌طور مستقل گردیده‌اند.مبنای حقوقی دریای خزر به دنبال پدید آمدن‌ سه کشور دیگر در حاشیهء آن در چندسال اخیر،به‌عنوان منطقه‌ای حیاتی و اقتصادی و یکی از مهم‌ترین‌ مناطق راهبردی جهان،باعث ب...

محیط زیست دریای خزر در اثر بهره برداری عظیم انسانی و تخلیة مقادیر زیادی از فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی تحت فشار بسیار زیاد است. مواد زاید ناشی از فعالیت انسانی به دریای خزر ریخته شده و محیط زیست دریایی و اکوسیستم دریای خزر را تهدید می کنند. ورود مقادیر عظیم آلاینده ها به دریای خزر به لزوم شناخت فیزیکی شیمیایی آب این دریا اهمیت خاصی می دهد . در این مقاله خصوصیات ph در مجاورت ایران و در آبها...

ماهی‌گیری یکی از زیربخش‌های مهم کشاورزی قلمداد می‌شود. در این زیربخش بیش از 100 میلیون تن از انواع آبزیان در هر سال تولید می‌شود که در تغذیه و رفاه نوع بشر نقش مؤثری دارد و وسیلة امرار معاش بیش از 200 میلیون نفر را فراهم می‌سازد. در زمان حاضر در صید ساحلی دریای خزر الگوی بهره‌برداری تعاونی وجود دارد که به تعاونی‌های پره مشهورند. استان گیلان با بیشترین شاغل در بخش صید ساحلی و کمترین میزان میانگی...

چکیده مقدمه: سلامت و بهداشت آب دریا و دریاچه با کیفیت آب رودخانه ها و آلاینده های منتهی به آن ارتباط مستقیم دارد. اغلب منابع آب های سطحی در حاشیۀ دریای خزر، بر اثر دفع نامناسب فاضلاب های شهری، کشاورزی، صنعتی و غیره، دارای آلودگی بیش از حد مجاز هستند. هدف: تعیین میزان بارآلودگی میکروبی آب شناگاه های تابستانی نوار ساحلی دریای خزر در استان گیلان مواد و روش ها: در این مطالعۀ توصیفی، از شش منطقۀ نوا...

ماهی کفال پوزه باریک (liza saliens) یکی از گونه های اقتصادی دریای خزر محسوب می گردد. در طی سال های 1930 تا 1934 این گونه از دریای سیاه به دریای خزر معرفی گردید. در این تحقیق، به منظور بررسی ساختار ژنتیکی ماهی کفال پوزه باریک در سواحل جنوبی دریای خزر از استان های گلستان (مناطق تالاب بین الملی گمیشان و میانکاله) مازندران (سواحل بهشهر، بابلسر و چالوس) و گیلان (سواحل بندر انزلی و آستارا) در مجموع 2...

در نواحی ساحلی دریای خزر و منطقه ترکمن صحرا بهطور اعم، و گمیشان بهطور اخص، گونه هایی از معماری مسکونی درمیان اقوام ترکمن دیده می شود که نمونه ای ارزنده از دانش بومی در ساخت مسکن روستایی را نشان می دهد، چنانکه گونه ایهمسازی و همگونی بین معماری و شرایط زیست محیطی و در عین حال، اقتضای جغرافیایی و مکانی این مناطق را شکل می دهد . اینامر خاصه در گمیشان با به کارگیری مصالح بوم آورد و خلق تکنیک های ویژ...