شمال¬غرب ایران در عصر آهن دارای محوطه¬های فراوان و شاخصی است که هر کدام از این محوطه¬ها در بازسازی جوامع عصر آهن در فلات ایران جایگاه خاصی را به خود اختصاص داده¬اند. در این میان استان آذربایجان¬غربی به عنوان یکی از مناطق کلیدی حوزه¬ی شمال¬غرب ایران به مثابه¬ی کانون تلاقی فرهنگ¬ و تمدن¬های فلات ایران، بین¬النهرین شمالی، قفقاز و آناتولی سهم چشم¬گیری را در مطالعات باستان¬شناسی ایران ایفا می¬کند. ب...

تپة سگزآباد از جمله اوّلین محوطه هایی است که طی سلسله پژوهشهای باستان شناس دانشگاه تهران در دشت قزوین مورد کاوش قرار گرفته است؛ نتایج این پژوهشها حاکی از وجود استقراری مداوم از اواخر هزارة سوم تا اواسط هزارة اوّل ق.م. می باشد. اما طی کاوش اخیر دانشگاه تهران در مهر و آبان سال 1387، تپة سگزآباد تاریخ گذاری مطلق شد. براساس نتایج به دست آمده، استقرار محوطه در حدود 1700 ق.م. شروع شده و نیز جنوب تپه، ح...

با وجود انجام فعالیت های باستان شناختی متعدد طی سده ی اخیر در استان خوزستان، توجه چندانی به بخش های شرقی این استان، از جمله شهرستان بهبهان نشده است. شرایط جغرافیایی و زیست محیطی مناسب، از جمله رودخانه های دائمی، دشت حاصلخیز و موقعیت ارتباطی و تجاری این شهرستان و در مقابل نبود و فقر اطلاعات باستان شناختی جامع از ادوار مختلف فرهنگی، انجام یک مطالعه و بررسی روشمند بر روی یکی از محوطه های بزرگ و شا...

چکیده بررسی سطحی روشمند محوطه های باستانی روشی نوین در مطالعات باستان شناسی است که در دو دهه اخیر کاربرد فراوانی یافته است. از میان روشهای گوناگون نمونه برداری سطحی محوطه ها، نمونه برداری روشمند طبقه بندی شده، مناسب ترین روش و با کارایی بالایی است که از نظر مطالعات آماری نیز بهترین نتیجه را بدست می دهد. در این روش به دلیل دقت نسبتاً بالا در جمع آوری مواد فرهنگی، انتخاب نقاط جهت کاوش یا گمانه ز...

فلات مرکزی ایران در جنوب رشته کوههای البرز قرار گرفته است و از غرب و شمال غرب به کوههای زاگرس و از شرق به کویر مرکزی ایران محدود می شود.فلات مرکزی ایران از ادوار بسیار کهن نقش موثری را در ارتباط میان شرق و غرب و با شمال و جنوب فلات ایران ایفا کرده است. گزینش محل به دو عامل مهم بستگی دارد : یکی زیست بوم نسبتا مناسب و دیگری دسترسی به مراکز اجتماعی، فرهنگی . قرارگیری بر سر راه باستانی ( راه جنوب...

ازآنجاییکه محوطه خوروین، بر اساس مطالعاتی که تا کنون در آن انجام گرفته یک محوطه صرفا گورستانی است  ,گاهنگاری  ارائه شده در این رابطه بطور عام متکی بر مطالعات گونه شناسی مقایسه ای سفال ها و دیگر اشیاء بدست آمده از قبور عصر آهن آن می باشد. از سوی دیگر بر اساس یک سنت رایج در مطالعات عصر آهن ایران، بویژه داده های حاصل از گورستان های این دوره، عموما مطالعات گونه شناسی مقایسه ای بر پایه لایه نگاری و ...

کتاب کفسازی در بناها و محوطه های تاریخی که بر اساس اسناد و تجارب میدانی نویسندگان در حفاظت و مرمت تنظیم شده، تلاشی است برای متحول کردن درک و دانش خوانندگان از موضوع کفسازی. در این راه، با تکیه بر جایگاه انکارناپذیر کف به مثابه بستر ابنیه و حریم محوطه های تاریخی، نکات ارزشمند فنی دیگری از قبیل ارزش و قابلیت های مصالح باستانی، نقوش باستانی و فنون قدیمی و بعضاً از یاد رفته نیز مرور می شوند؛ اما محص...

چکیده: در محدوده ی شهرستان رودبار جنوب، وابسته به حوزه ی درون فرهنگی هلیل رود، تپه ها و مکان های باستانی بسیار زیادی متعلق به دوره های گوناگون فرهنگی از دوره های پیش از تاریخ تا دوره ی اسلامی، وجود دارد. یکی از این مکان ها، تپه ی باستانی موسوم به تمب خرگ واقع در روستای مختارآباد می باشد که در فاصله ی حدود 25 کیلومتری غرب شهر اسلام آباد، مرکز شهرستان رودبار جنوب، قرار دارد. مطالعه ی داده های س...

در طی دو فصل حفاری در محوطه باستانی تپه ژالیان، در سال های 1342 و 1343، تعداد 20 قبر کف شد که متأسفانه گزارش آن چاپ نشده باقی مانده و امروز، پس از گذشت چندین دهه، به جز چند پاراگراف، اطلاعات خاصی در مورد آن منتشر نشده است. این قبور سنگی دارای مشخصات قبور کشف شده از استان لرستان منطقه پشت کوه می باشند که در نیمه هزاره سوم پیش تز میلاد تاریخ گذاری شده اند؛ سفال های بدست آمده از این قبور نشان دهند...

در دیباچه شاهنامه، این بیت: ز نام و نشان و گمان برتر است/ نگارنده برشده گوهر است، نهاده شده که مفسّرانِ شاهنامه از «برشده گوهر» در مصراع دوم، تعبیرهایی چون آسمان، انسان، آفریدگار و جان داشته اند. نوشتار پیش رو، با توجّه به این که باید اندیشه و باور فردوسی را در دو حوزه ایرانی و اسلامی سنجید، بر آن است که «برشده گوهر» را با در نظر گرفتنِ دیدگاه اسماعیلیان و همین طور باورهای موجود در فرهنگِ باستانیِ ای...