چکیده فارسی: علی محمود طه (1902م-1949م) شاعررومانتیک مصریست که ازبزرگان جماعت آپولو به شمار می رود.اودرطول زندگی کوتاهش ،توانسته باتالیف هشت دیوان وبه تصویرکشاندن گرایش رومانتیکی خود درآن به جایگاه قابل توجهی در میان شعرای عرب دست یابد . در واقع این تحقیق درصدد بررسی موضوعات رومانتیکی وتکنیکهای شعری رومانتیک درآثارعلی محمود طه است وهمچنین قصددارد تاعوامل موثردرشکل گیری این گرایش درعلی محمو...

عنایت از نظر ابن­ سینا به مفهوم احاطه علمی حق تعالی به کل موجودات با بهترین نظام و بنا بر نیکوترین وجه ممکن است. وی علم عنایی را منبع فیضان خیر در عالم هستی می داند و نظامی که بر این اساس صورت می­ پذیرد، نظام احسن می نامد. ابن­ سینا شر را عدم شیء یا عدم کمالی برای موجود می ­داند و موجودات را در دو گروه قرار می ­دهد: خیر محض که از هر شر و فسادی مبری است؛ امری که خیر و منفعت آن با شری عارضی همراه...

هرچند نزد افلاطون نظریة منسجمی دربارة مسئلة شرّ دیده نمی­شود، اما در آثار او پاره­هایی هست که برای افلاطونیان بعدی، دستمایه­ای برای بسط و پرورش چنین نظریه­ای شد. پروکلوس، برجسته­ترین فیلسوف مکتب نوافلاطونی متأخر است که نظریه­اش به دیدگاه مرجع نوافلاطونیان دربارة مسئلة شرّ بدل شد. وی در مواجهه­ای انتقادی با پیشینیانش می­کوشد که شرح و تبیینی وحدت­انگار از اشارات افلاطون به مسئلة شرّ ارائه دهد. بر اس...

هرچند نزد افلاطون نظریه منسجمی درباره مسئله شرّ دیده نمی­شود، اما در آثار او پاره­هایی هست که برای افلاطونیان بعدی، دستمایه­ای برای بسط و پرورش چنین نظریه­ای شد. پروکلوس، برجسته­ترین فیلسوف مکتب نوافلاطونی متأخر است که نظریه­اش به دیدگاه مرجع نوافلاطونیان درباره مسئله شرّ بدل شد. وی در مواجهه­ای انتقادی با پیشینیانش می­کوشد که شرح و تبیینی وحدت­انگار از اشارات افلاطون به مسئله شرّ ارائه دهد. بر اس...

داستان ایاز و محمود موضوع بسیارى از حکایت‏ها و تمثیل‏هاى شیخ عطّار و جلال‏الدّین مولوى است. این دو شاعر براى تبیین نکته‏هاى حکمى و عرفانى از تمثیل‏هاى فراوانى، سود جسته‏اند. در آثار عطّار و مولوى، محمود و ایاز علاوه بر چهره تاریخى داراى شخصیّت تمثیلى و نمادین هستند و شیخ و مولانا براى بیان اسرار صوفیانه از جمله خودشناسى و عبودیت، از سیماى نمادین آنان بهره برده‏اند. در این مقاله ضمن مقایسه دو داستان...

رمان همسایه‏ها نوشته احمد محمود، داستان‏نویس مشهور معاصر است و از آن نظر که به درون‏کاوى شخصیت‏ها و طبقات مختلف جامعه پرداخته در رده رمان‏هاى اجتماعى به حساب مى‏آید. این رمان، بیشتر حول زندگى شخصیت‏هاى فقیر، سیاسى و حزبى سال‏هاى دهه سى مى‏گردد که دغدغه اصلى آنان ملى شدن صنعت نفت بود، در این رمان به طور هنرمندانه‏اى از توصیف، گفتگو، عمل، نام و نماد در پرداخت شخصیت‏ها استفاده شده است. به نظر مى‏ر...

  آیا نظام عالم فعلی- فاعلی است؟ و اگر فاعلیتی در کار است و عالم و مافیها را باید به عنوان فعل نگریست، آیا می‌توان نظام عالم را یک نظام عنایی دانست؟ در یونان باستان دو نظام بزرگ فلسفی توسط ارسطو و افلاطون برپا شد تا بتواند برای پرسش‌های فوق الذکر پاسخی داشته باشد. در عالم اسلام نیز فارابی و بعد از او ابن سینا با پی گرفتن فلسفه فارابی، اولین افرادی بودند که یک نظام فلسفی بنا کردند تا پاسخی بنیاد...

دم غنیمت شمری؛ به معنای پاسداشت لحظه ها، فراموشی تلخی های گذشته وکنارنهادن نگرانی های آینده، پدیده ای است معنایی در شعر خیّام که از نگرشی ژرف به جهانِ سربسته و پر رمز و راز شکل می گیرد و پرسش های وجودگرایانه از ویژگی های بارز آن به شمار می رود. این مفهوم در شعر شاعران معاصر عرب، انعکاسی گسترده دارد، با این تفاوت که گاهی آن را با خوش باشی و لذّت­طلبی اپیکوری اشتباه گرفته و در حد یک کامجوی حسّی کاهش ...

عنایت در اندیشۀ عرفانی عطار موهبت خاصی است که در «ازلُ­الآزال» یا «پیشان» برای انسان رقم خورده است. با آنکه عطار آدمیان را برای رسیدن به کمال روحانی به جهدی مستمر دعوت می­کند؛ اما ازنظرِ وی جهدِ خالی از عنایت بی­ثمر است. مسئلۀ اصلی این مقاله آن است که رابطۀ میان عنایت و جهد در اندیشۀ عرفانی عطار چگونه ترسیم شده است؟ آیا سعادت روحانی انسان از موهبت الهی حاصل می­شود یا از تلاش بنده؟ عطار ازیک‌طرف، ر...