با صدور فرمان مشروطه، تلاش برای استقرار نظم جدید که مهم‎ترین مشخصۀ آن تشکیل مجلس شورای ملی بود، آغاز شد. اما تأسیس مجلس نیازمند تدوین نظام‎نامۀ (قانون) انتخابات بود که می‎بایست شورایی خاص، سرپرستی تنظیم و تدوین آن را بر عهده گیرد. این نهاد در تاریخ معاصر ایران به «مجلس عالی» یا «شورای عالی دربار» تعبیر شده است. با عنایت به فقدان پژوهشی مستقل دربارۀ مجلس عالی و وجود ابهامات فراوان دربارۀ ماهیت و...

پیروزی انقلاب اسلامی یکی از دیرپاترین نظام های استبدادی را در ایران ساقط کرد و نظامی مبتنی بر آرای مردم رابیان نهاد. بارزترین نمونه تاثیر رأی مردم، مجلس شورای اسلامی است که یکی از ارکان نظام محسوب می شود. درطول دوره ی سوم مجلس شورای اسلامی در داخل و خارج ایران حوادث مهمی روی داد که مجلس نسبت به هر کدام از آن ها واکنش هائی نشان داد، از جمله این حوادث می توان به حمله ی موشکی ناو آمریکائی به هواپ...

دوره حاکمیت قانون در ایران با تأسیس مجلس شورای ملی در سال1906م/ 1324ق، مصرف تریاک تقابلی با فقه اسلامی نداشت، ولی دولت با توجه به اوضاع جهانی نظامنامه­ی قانون تحدید تریاک را  در مجلس دوم در سال1911م/ 1329ق، تنظیم کرد و این قانون را با تصویب مجلس به اجرا درآورد. قانون تحدید تریاک با واکنش­ها و مخالفت­هایی از سوی طیف­های مختلف جامعه روبرو شد. تاجران و بازرگانان تریاک از جمله گروه­هایی بودند که با...

به دنبال مذاکره های فراوان درخصوص حقوق و حاکمیت کشورها بردریاها، در نهایت سومین کنفرانس بین المللی، پس از نه سال تلاش، در سال 1982 در جامائیکا، موفق به دستیابی به سند نهائی «کنوانسیون حقوق بین المللی دریاها» در 17 فصل و 320 ماده گردید. این کنوانسیون با درج ملاحظاتی توسط نماینده اعزامی دولت ایران به امضاء رسیده اما تاکنون به تصویب مجلس شورای اسلامی نرسیده است . قانون مناطق دریائی جمهوری اسلامی...

با استقرار نظام مشروطه در ایران و تشکیل مجلس، از جمله اولین بحرانهای دامنگیر دولت و حکومت، بحران فزاینده مالی بود که به سرعت موجبات مناقشه دولت و مجلس را فراهم آورد و مجلس در مقابل درخواست استقراض از خارجه مقاومت نموده و پیشنهاد تأسیس بانک ملی را نمود، این کشمکش با به توپ بسته شدن مجلس و شروع دوران استبداد صغیر پایان یافت و حکومت محمد علی شاه جهت مذاکره با روس و انگلیس برای اخذ وام مبسوط الید ش...

علی‏‌محمد فلاح‏زاده1*، یحیی مزروعی ابیانه2**   1. استادیار دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران 2. دانشجوی دکتری حقوق عمومی دانشکده‏ی حقوق و علوم سیاسی دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران   دریافت: 18/4/1395                       پذیرش: 30/10/1395 چکیده بند 2 اصل 158 قانون اساسی به صلاحیت رئیس قوه‌‏ی قضاییه در تهیه‏ی لوایح قضایی اشاره کرده است، با این حال مفاد اصول ...

این پایان نامه با محوریت مواضع مجلس بیست و یکم با تأکید بر تحولات انقلاب اسلامی در پی پاسخ گویی به این سوال است، مجلسی که پس از آغاز نهضت روحانیون و قیام 15 خرداد و تحریم انتخابات از سوی علما برپا شد و در راستای اهداف انقلاب سفید بود چه مواضعی در قبال نهضت اسلامی اتخاذ کرد و متقابلاً مواضع نیروهای اسلامی در قبال این مجلس چه بود؟ بر این اساس با استفاده از روش توصیفی و بهره گیری از منابع کتابخانه...

انقلاب مشروطه ایران و رضایت حاکمیت مطلق به برقراری نظام مشروطه که نهاد آن مجلس بود ریشه در حوادث، باورها و تحولاتی داشت که در دوران سلطنت قاجار شکل گرفت، رشد یافت و به ثمر رسید. در نوشته حاضر تلاش بر این است که ضمن بررسی این روند تاریخی، ساختار سیاسی ایران در دوره قاجاریه و جایگاه مشروعیت سلطان را روشن ساخته و سپس مسائلی که باعث تغییر در این نحوه نگرش شد و نیز نقش و جایگاه گروهها و طبقات مختلف ...

بنیان‌شناسی فقهی نمایندگی مجلس در نظام جمهوری اسلامی با توجه به ویژگی‌های نظام و تفاوت بنیادینِ آن با نظام‌های عرفی اهمیت دارد. در نظام‌های عرفی، چگونگی رابطۀ نمایندۀ مجلس با مردم، از نظر حقوقی تعیین‌کنندۀ جایگاه و نقش نماینده، مسئولیت‌ها و وظایف اوست؛ اما به‌دلیل بنیان فقهی نظام اسلامی ایران، پی بردن به جایگاهِ حقوقی و فقهی نمایندۀ مجلس تنها به بررسی رابطۀ نمایندۀ مجلس با مردم خلاصه نمی‌شود، بلک...

در شرایط نابسامان اقتصادی ایران مجلس برای سرو سامان دادن به اوضاع مالی تصمیم به دعوت از مستشاران مالی را گرفت از جمله این مستشاران مورگان شوستر امریکایی بود که با جدیت وارد عمل شد. اقدامات شوستر به مذاق دولت­هایی که مطامع سیاسی و اقتصادی در ایران داشتند خوش نیامد. با دستور شوستر مبنی بر مصادره اموال شعاع­السلطنه برادر محمدعلی شاه که به دولت بدهکار بود، خشم روسها برانگیخته شد و موجب شد طی اولتیم...