تبارشناسی نظری، اندیشمندان متأخر نشان می‌دهد که هنوز جنبه‌های مختلفی از اندیشه‌های کلاسیک‌ها زنده است. مارکس یکی از این کلاسیک‌ها است که هنوز ردپای او را در حوزه‌های مختلف علوم انسانی از جمله نظریه‌های جدید جنبش‌های اجتماعی می‌توان مشاهده کرد. کارل مارکس و همکارش فردریش انگلس در تبیین پدیده‌های اجتماعی از روابط دیالکتیکی، پیش گزاره‌های هستی اجتماعی شروع می‌کنند. به عقیده آن‌ها بنابر منطق حاکم ب...

در تاریخ تفکر مارکسیسم، لوکاچ متفکری بسیار اثرگذار بود. وی آثار مارکس را به شیوه خود قرائت کرد. بنا به خوانش او مارکسیسم نه یک نظریه تحلیلی که بیشتر یک روش برای مشاهده، فهم و تغییر جهان بود. او روش مارکس را در تلاش برای فهم و دستیابی به کلیت تعریف می­کرد. وی کلیت را در دست کم پنج معنای متفاوت به کار می برد که عبارت بودند از: بیانگر، مرکز زدوده، هنجاری، طولی و عرضی. او روش دیالکتیک را به معنای ق...

عصر توسعه آغازی داشته است و باید پایانی نیز داشته باشد. تقریباً دو دهه است که با گسترش انتقادات فلسفی، فرهنگی و اجتماعی از اندیشه مدرنیسم، اندیشه توسعه نیز زوال پذیرفته است، به گونه ای که در توصیف شرایط حاضر از مفاهیمی نظیر «پایان توسعه» و «پسا توسعه» استفاده می شود. مبنای این تغییر در نظریه ها، تذکار پیامدها و اثرات مخرب توسعه بر فرهنگ و طبیعت است. اندیشه توسعه غیرمدرن، پسا غربی و غیردولتی با م...

عصر توسعه آغازی داشته است و باید پایانی نیز داشته باشد. تقریباً دو دهه است که با گسترش انتقادات فلسفی، فرهنگی و اجتماعی از اندیشه مدرنیسم، اندیشه توسعه نیز زوال پذیرفته است، به گونه ای که در توصیف شرایط حاضر از مفاهیمی نظیر «پایان توسعه» و «پسا توسعه» استفاده می شود. مبنای این تغییر در نظریه ها، تذکار پیامدها و اثرات مخرب توسعه بر فرهنگ و طبیعت است. اندیشه توسعه غیرمدرن، پسا غربی و غیردولتی با م...

لیبرالیسم، مهمترین اصل فکری و فلسفی نظام سرمایه داری مبتنی بر ماتریالیسم است که با داشتن مبانی و آموزه هایی در ارتباط با افراد، آزادی، عدالت، دولت، اخلاق، اقتصاد وغیره؛ البته در شاخه های مختلف آن بی شک نقش غیر قابل انکاری در برنامه ریزی شهرها در جهان داشته است به گونه ای که ریشه بسیاری از نهله های فکری در پارادایم برنامه ریزی شهری را می باید در لیبرالیسم جستجو کرد.امّا مسئله این است که در مجموعه...

با نگاهی به ادبیات فارسی و انگلیسی، به نظر می‌‌رسد شباهت‌هایی میان جوانان ایرانی‌ چون محمدرضا میرزاده عشقی ‌در دوره شکست پس‌از انقلاب مشروطه و جوانانی چون پرسی بیش شلی در دوره وحشت در انگلیس پس‌از انقلاب فرانسه وجود دارد و مطالبی‌ را که در دوره شکست و وحشت در این دو سرزمین مطرح می­شود می‌توان مقایسه‌ کرد. این پژوهش دوره شکست و وحشت حاکم بر ایران و انگلیس پس‌از دو انقلاب و نیز مقاومت و واکنش روش...

اسب جایگاهی بس ارزنده‌ و نقش بسیار پررنگی در میان تیره‌های هندی‌ایرانی داشته است. این جایگاه ارزندۀ اسب در متن‌های دینی هندیان و ایرانیان یعنی وداها و اوستا بازتاب و نمود چشمگیری داشته است. این بازتاب را در متن‌های کهن همچون ریگ‌ودا و نیز یشت‌های کهن می‌توان دید. افزون بر این، در میان سکاها نیز اسب اهمیت فراوانی داشته چنانکه سکاها با خاکسپاری‌های پر زرق ‌و برقِ درگذشتگان‌ خود همراه با اسب‌های سپ...

در تاریخ تفکر مارکسیسم، لوکاچ متفکری بسیار اثرگذار بود. وی آثار مارکس را به شیوه خود قرائت کرد. بنا به خوانش او مارکسیسم نه یک نظریه تحلیلی که بیشتر یک روش برای مشاهده، فهم و تغییر جهان بود. او روش مارکس را در تلاش برای فهم و دستیابی به کلیت تعریف می­کرد. وی کلیت را در دست کم پنج معنای متفاوت به کار می‌برد که عبارت بودند از: بیانگر، مرکز زدوده، هنجاری، طولی و عرضی. او روش دیالکتیک را به معنای ق...

یکی از رهیافت­های جوان و بدیع در حوزۀ روش‌شناسی­های جدید، رهیافت سازه‌انگاری است. طی پنجاه سال گذشته سه رهیافت بر رشته روابط بین‌الملل غالب بوده است؛ نخست، رهیافت لیبرالیسم و رئالیسم (که در منازعه نئولیبرالیسم و نئورئالیست‌ها بررسی می‌شود) و با عنوان نظریه‌های عقلانیت‌گرا معروف هستند؛ دوم، نظریه‌های هنجاری، فمنیستی، جامعه‌شناختی که به نظریه‌های بازتابی یا بازتابی معروف می‌باشند؛ سوم، سازه‌انگار...