درست هذه الورقة العلمیة معتمدة على المنهج الوصفی ـ التحلیلی، مصطلح الکرونوتوب (الزمکانیة) الأدبی خلال الإشارة إلى المصطلح نفسه فی حقل علم الفیزیاء لدى العالم الکبیر ألبرت أینشتاین؛کما درست کیفیة انتقال هذا المصطلح إلى الأدب على وجه العام والروایة على وجه الخاص بید الناقد و اللغوی الروسی الشهیر میخائیل باختین؛ هذا وإنّ مصطلح "الزمکانیة" أو "الکرونوتوب" یطلق على فضاء ناتج عن حرکة الزمن (الاسترجاعی...

تعدّ ظاهرة الانزیاح من الظواهر الألسنیة الحدیثة التی تحاول کسر الرتابة وهدم اللغة المعیاریة عبر الإنتاجات الأدبیة وتهتمّ بالنص الأدبی وطرائق توظیف اللغة،ومن ثمّ یعتبر ضربًا من انحراف الکلام عن نسقه المعهود الذی یتبلور ضمن ترکیب الکلام وصیاغته التی تخضع لمبدأ الاختیار الذی یخلق من الدالّ دلالات مختلفة تخترق القانون حیث یشکّل للدلالة الأولی إمکانیة تعدد المدلولات. بناء علی ذلک، لیس الانزیاح أداة للتواص...

قوّه ی وهم از نظر ملاصدرا قوّه ای مجرّد است که ذاتاً استقلالی از سایر قوا ندارد بلکه همان قوّه ی عقل است که تعلّق و اضافه به خیال یافته است. این قوّه رئیس و فرمانروای قوای حیوانی و جزئی است و تمام افعال قوای جزئی، اعمّ از ادراکی و تحریکی را می توان به این قوّه نسبت داد. ملاصدرا وهم را بین حیوان، انسان و شیطان مشترک می داند و در نظر او این قوه، ذومراتب است. اما آنچه ملاصدرا را واداشته است که در باب این ق...

من المیزات اللسانیهلشعرأمل دنقل هی المفارقه الفنیه التی یتشکل من خلال ها المفاکهه و التناص. العامل الأساس لهذه المفارقه الفکهه المره، هو ظروف السیاسیه التی حاول الشاعر أن ینقد ها و یردّ ها بشمّه السیاسی القوی. تلک الظروف التی أدت إلی الخیبه المتزایده للمصریین و العرب فی العقدین الستین و السبعین للقرن العشرین المیلادی؛ و إن کانت جذور مفارقته فی ماضی حیاته السیاسی المتحول و المتغبر، لکن فی جانب ذلک...

السماوی أحد الشعراء العرب المعاصرین الذین استأثرت تجربتهم الشعریة بقدر کبیر من الاهتمام والاحتفاء فی استخدام الرمز بوعی واستهداف. فالرمز لدیه عبارة عن فواصل من التجلیات والتداعیات یملأ بها الشاعر ما یفیض لدیه من الصور والمعانی المتدفقة والمفاهیم المزدحمة ضمن السیاق الذی یسیر فیه مجری القصیدة. اجتمعت لدی السماوی حصیلة کبیرة من الرموز فی مسیرته الشعریة الطویلة، وکانت أبرز هذه الرموز هی موجودات ال...

ماهی سنگ لیس پارسی، Garra persica Berg, 1913، از کپورماهیان بومی ایران است که در حوضه‌های آبریز هرمز، مکران، جازموریان، سیستان و کرمان ساکن می‌باشد. ساختارهای استخوانی ماهیان از صفات بیولوژیکی مهمی می-باشند که اطلاعات مفید و ارزشمندی در زمینه‌های زیست‌شناختی و بوم‌شناختی فراهم می‌کنند. از آنجایی که اطلاعات اندکی در مورد ماهی سنگ‌لیس پارسی (G. persica) در دسترس می‌باشد و بخصوص این که اطلاعات در ...

إنّ من أبرز الظواهر الفنیة فی التجربة الشعریة الجدیدة هی الإکثار من استخدام الرموز ذات الدلالات العدیدة ولاشـﻚ أن استخدامها لیس مقصوداً لذاتها أو لمجرد التجریب أو المحاکاة وإنما جاءت تعبیراً عن أفکار الشاعر ورؤاه بصورة أکثر تأثیراً وفاعلیة. ومن هذه الرموز التی عُنی بها الشعراء عنایة بالغةً لاسیّما شعراء المقاومة الفلسطینیة حیث استخدموها أداة للتعبیر عن مقاومتهم ضد الاحتلال الصهیونی، رمز «الزیتون» الذﻱ...

لاشکّ أن لجبران أسلوبه الفرید الذی یقع بین لغة النثر ولغة الشعر، ویتنافس الشعرَ من حیث الصورةُ والقدرةُ البیانیة. إن جبران حتی فی غلواءه الرومانسیة، قد تخلّی عن ضبابیة الرومانسیین وعزلتهم، وعن إطار الحدود البیانیة، واختطّ لنفسه أسلوباً یستمدّ قدرته من صوره الموحیة، ومن رموز تسهم فی نقل معاناة الإنسان، مشوبة بالإبهام والتعقید الفنی اللذین یصلان عالم الذات بالواقع، مبتعدۀً عن غموض الرمزیة الغربیة. إن رمزی...