گشودگی ذهنی غالباً در صدر فهرست فضایل عقلانی جای دارد که معرفت‌شناسان فضیلت‌گرا عرضه می‌کنند. این فضیلت دست‌کم در سه سطح ارزش اخلاقی- عقلانی خود را آشکار می‌کند؛ در سطح نخست، می‌تواند برای رفع تعارض‌ها و اختلاف‌های عقلانی مؤثر باشد. در سطح دوم، ارزیابی و سنجش دعاوی عقلانی را صورتی بهتر می‌بخشد و در سطح سوم، برای فهم دعاوی عقلانی ضروری است. باورنده‌ای که به این فضیلت عقلانی آراسته باشد، می‌تواند ...

ازدواج و رابطه ی زناشویی، منبع حمایت، صمیمیت و لذت انسان و رضایتمندی زناشویی، محصول سبک های شناختی زوجین و سوگیری های شناختی آنهاست. هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی مداخله ی مبتنی بر رفتار درمانی عقلانی- هیجانی در افزایش صمیمیت و رضایت زناشویی بود. بدین منظور، طی یک پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل، 30 زن متاهل به شیوه ی نمونه گیری در دسترس انتخاب و به شیوه ی تصادفی در ...

در آیة 81 سورة زخرف چنین می‌خوانیم که «قُلْ إِنْ کانَ لِلرَّحْمنِ وَلَدٌ فَأَنَا أَوَّلُ الْعابِدینَ: اگر خدا فرزند داشت، من نخستین عابدم». بیش‌تر مفسران بر این باورند که این آیه حاوی استدلالی است که می‌توان آن را در قالب یک قیاس استثنایی بیان کرد. اما، با وجود پیشنهادهای مختلف برای صورت‌بندی این استدلال در قالب این قیاس، تقریباً هیچ‌یک از صوری‌سازی‌های مزبور تصویر کاملی از مفاد آیه را به‌دست نمی‌دهند و صدق و اعتبار آ...

روش ابن خلدون در مطالعات تاریخی در اصل بر پایه نقد و ارزیابی روش های تاریخ نگاری اسلامی شکل گرفته است. او بعد از نقد همه جانبه و به خدمت گرفتن برخی سنّت های فکری نهفته در تاریخ نگاری اسلامی، روش ابداعی خود را در نقد و ارزیابی اخبار تاریخی، یعنی انطباق اخبار تاریخی با واقعیات تاریخی مطرح می کند. وی در این روش برای رسیدن به شناخت تاریخی منظم و منطقیِ منطبق با واقعیات تاریخی، با پیوند دادن استدلال ...

خرافه یک اعتقاد غیرمعقول یا غیرعلمی که از دنیای تخیلات ریشه گرفته، با فرهنگ آمیخته و توسط اعضاء اجتماع به عنوان یک امر طبیعی پذیرفته شده است. خرافات نه تنها سد راه فرایند توسعه است بلکه آثار منفی متعددی نیز دارد. هدف اصلی این پژوهش «بررسی عوامل اجتماعی مؤثر بر گرایش به خرافات در بین دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد اردبیل» است. در این بررسی پیمایشی از بین 10592 نفر از دانشجویان این دانشگاه بر...

در این تحقیق رفتار مدیران با توجه به مولفه های عقلانیت در سند تحول راهبردی نظام تربیت رسمی و عمومی جمهوری اسلامی ایران در افق چشم انداز و مجموعه مصوبات شورای عالی آموزش و پرورش و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران که شامل: تعقل و تفکر، خلاقیت و ابتکار، منطقی بودن، اقتدارگرایی، انتقاد پذیری، گفتگو، و استدلال کردن است، توسط دبیران ارزیابی گردیده است، تا معلوم گردد رفتار آنان با وضعیت مطلوب چقدر فاصل...

چکیده این رساله در صدد است تا بیان دارد که اندیشه ی سیاسی در قرون هجده و نوزده مبتنی بر متافیزیک و مابعدالطبیعه بود و درکالبدشکافی تئوریک خود؛ مشهورات سیاسی و ایدئولوژیک خویش را مشروط به شاخص های معرفت شناختی و متافیزیکی می کرد. خود مدافعان اندیشه ی سیاسی نیز این تقدم مابعدالطبیعه بر اندیشه ی سیاسی را قبول داشته و رعایت می کردند. تا این که در پایان قرن نوزدهم این اندیشه پیش آمد که تأسیس و قوا...

پژوهش حاضر به بررسی جایگاه "نقد اندیشه" در تعالیم دینی " اسلام" می-پردازد. هدف از این پژوهش، شناخت و بررسی آیات و روایاتی است که به سه پرسش مهم، ضرورت نقد و ارزیابی اندیشه از دیدگاه اسلام، روش های پرورش قوه ی نقادی، و موانع نقادی اندیشه می پردازد. در این پژوهش با نگاهی به تاریخچه ی نقادی در زندگی انسان و تاریخچه ی نقادی در غرب و اسلام، به سه پرسش فوق پاسخ داده شده است. مطالعات بدست آمده ح...

در میان ادیان مختلف جهان، اعم از الهی و غیر الهی هیچ آیین و جریانی را نمی‏توان یافت که به اندازه مکتب مترقی اسلام بر به کارگیری عقل و راه‏های آن، تأکید و ترغیب کرده باشد. ترغیب به عقلانیت و راهروی راه عقل، از ظاهر و باطن دین متعالی اسلام مشهود است به نحوی که تأکید بر بکارگیری راه عقل از لابه لای آیات قرآنی و روایات پیشوایان دین کاملاً هویدا است به شکلی که کم‏ترین کوتاهی در این باره صورت نگرفته ا...