کشف ساختار یک اثر، نقشی برجسته در دستیابی به مضمون و محتوا و لایه‏های پنهان معنایی آن دارد. بسیاری از اساطیر، افسانه‏ها، قصه‎های پریان و روایاتی با درونمایة نمادین، دارای ساختارهایی نظام‎مند و نمادین هستند که اعدد و اشکال و نگاره‏ها در آنها کاربردی برجسته دارند. از جملة این متون، منظومة خسرو و شیرین نظامی است که روایتگر داستانی تاریخی است که به افسانه‏ها پیوسته و از این روی دارای مضامین و مفاهی...

خلیل مطران در سال 1872 میلادی در بعلبک به دنیا آمد. پدرش عبده مطران از تاجران بزرگ و ثروتمند ومسیحیان کاتولیک و مادرش ملکه صباغ با اصالتی فلسطینی بود. مطران تحصیلات خود را از دانشکده شرقی زحله آغازکرد. پس از اتمام دروسش در این دانشکده،به دانشکده بطریرکیه رفت و زیر نظر خلیل یازجی و ابراهیم یازجی به تحصیل پرداخت. مطران یک شاعر انقلابی بود و سعی می کرد که بوسیله شعرش از وضع جامعه انتقادنماید. از م...

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های متغیر و بارز عرفان و آثار عرفانی و آثار منثور غنایی، کهن‌الگوی قهرمان است. سیر قهرمان نیز از مهم‌ترین مسائل عرفان و آثار منثور غنایی است تا آن‌جا که کهن‌الگوی قهرمان با سیری بغرنج به تکامل شخصیتی نزدیک می‌شود. تکامل شخصیتی قهرمان به اشکال گوناگونی در آثار عرفانی و آثار منثور غنایی به‌ویژه مقالات شمس تبریزی نمود می‌یابد. قهرمان عرفانی در مقالات شمس همچون قهرمان ژانر حما...

در بسیاری از داستان های اساطیری، روایت های عامیانه و قصه های پریان، تولد قهرمان ابعاد اسطوره ای و افسانه ای چشمگیری دارد. زمینه های تولد قهرمان و چگونگی آن ها بر زندگی پسین او اثر می گذارد و موجب شگفتی های بسیار در آینده اش می شود. در بیشتر داستان هایی که خویشکاری تولد در آن ها برجسته است، موانعی در تولد قهرمان پدید می آید که کهولت والدین یا ناتوانی آنان برای داشتن فرزند ازجملة آن هاست. نکتة در...

چکیده رضا امیرخانی از نویسندگان جوان و موفق معاصر است که آثار او از سبک ویژه ای نزدیک به پست مدرن مایه می گیرد. این آثار که بارها موفق به تجدید چاپ شده اند مملو از دستمایه های جنگ و جبهه اند و در اغلب موارد به رنج ها و تفکرات رزمندگان در دوران پس از جنگ و برخورد افراد جامعه با آنها می پردازند. در این پژوهش رمانهای ارمیا، من او، از به، بیوتن و مجموعه داستان های کوتاه ناصر ارمنی از دیدگاه عنصر ...

منظومه های داستانی نظامی از حیث وجود شخصیت های قوی و ماندگار برجستگی قابل توجهی دارند. هدف این پژوهش بررسی شیوه هایی است که نظامی در شخصیت پردازی به کارگرفته است. بدین منظور سه تن از شخصیت های داستانی او: خسرو، بهرام و اسکندر – که در مقام شهریاری نقطه اشتراک دارند- انتخاب شده اند. تعمد در انتخاب سه شهریار، به منظور رسیدن به این نکته بوده که آیا نظامی در پرداخت شخصیت قهرمان داستان های خود یک الگ...

چکیده « گفتگو» در یک اثر ادبی، به معنای مکالمه و صحبت کردن با یکدیگر، مبادله افکار و عقاید است که در داستان منظوم، داستان و نمایشنامه به کار می رود. امروزه گفتگوها به عنوان یکی از عناصر اصلی داستان محسوب می شوند که پیرنگ را گسترش می دهند و خلق و خوی شخصیت ها را به نمایش می گذارند. در واقع نویسنده به یاری گفتگوها، ضوابط و معیارهای داستانی را به گونه ای واضح به نمایش می گذارد و این عامل آن چنا...

سینما در مقایسه با سایر هنرها سهمی انکار ناپذیر در تجلی، ایجاد و حیات اسطوره­های امروزین دارد. این مقاله با مطالعۀ چهار فیلم­نامۀ مرز، دو چشم بی‏سو، آژانس شیشه‏ای و اتوبوس شب به روش تحلیل روایت، بر آن است که بخشی از بازنمایی قهرمان مظلوم در سینمای دفاع مقدس را شرح و تحلیل کند و برای این منظور نظریه سطوح بازنمایی واقعیت بودریار را به عنوان چارچوب خود انتخاب کرده است. این مقاله در جستجوی یافتن ما...

تراژدی در مسیر تکامل خویش دستخوش تغییرات گوناگون گشته و معانی مختلفی به خود دیده است. ارسطو در کتاب بوطیقا ماهیت تراژدی یونانی قرن پنجم قبل از میلاد را مطرح و تحلیل نموده است. آن طور که از شواهد بر می آید، مبحث درام مدرن بیشتر با مدلهای تراژدی و قهرمان پروری تراژیک یونان باستان در آمیخته تا با انواع دیگر تراژدی. در عصر مدرن مقیاس و شکل تراژدی دستخوش تغییر گشته است. بر خلاف تراژدی های یونان باس...

نوستالژی اصطلاحی است که از روان شناسی وارد ادبیات شده است و به طور کلی حالتی است که در آن شاعر یا نویسنده، در اثر خویش، خاطرات گذشته یا سرزمینی را که یادش را در دل دارد، از روی حسرت و درد ترسیم کند. در پژوهش حاضر، آثار داستانی صادق چوبک، نویسنده ی معاصر، از دیدگاه نوستالژی با استفاده از مولفه های زبانی، بیانی و انعکاس رنگ ها بررسی شده است. نوستالژی رایج در آثار چوبک فردی و در بیشتر موارد مستمر ...