چکیده: سلمان ساوجی از قصیده سرایان بزرگ قرن هشتم هجری است.او را خاتم قصیده سرایان پیش از دوره ی بازگشت ادبی می دانند.وی طبق ویژگی بارز سبک عراقی که استفاده ی وافر از صنایع بدیعی و بیانی می باشد از اکثر آرایه های لفظی و معنوی در شعر خود استفاده کرده است.برترین ویژگی شعری اش زیبایی آفرینی با این صنایع است.این رساله در دو فصل بدیع و بیان با نگاهی آماری تدوین شده است.هر یک از آرایه ها تعریف،تب...

با توجه به اینکه سبک هر اثر شیوه بیان نویسنده ی آن اثر محسوب می شود و برای رسیدن به شیوه ی بیان یک شاعر یا نویسنده لازم است که اثر او در سه سطح: زبانی، ادبی و فکری بررسی کنیم تا به نگرشی کلی از شیوه ای که آن شاعر برای خلق اثر خود به کار برده است برسیم. در این پژوهش نیز ما با انتخاب سی قصیده از قصاید ظهیر فاریابی به طور تصادفی، کار بررسی را در این سه سطح آغاز کردیم و به بیان ویژگی های سبکی قصاید...

تشبیه نخستین و رساترین صنعت در عرصه صور خیال است که شاعر با بهره گیری از آن بین عالم ذهن و جهان محسوسات پل می زند و مخاطب شعر را در عین آگاه کردن از ما فی الضمیر خود دچار اعجاب و شگفتی کرده و برخوردار از التذاذ ادبی می کند. در میان ارکان تشبیه توجه اکثر صاحبنظران بیشتر معطوف به اهمیت ماهیت و ذکر یا حذف وجه شبه و بعد از آن ناظر به ذکر یا حذف ادات تشبیه بوده است و دو رکن دیگر یعنی مشبه و مشبه به ...

قلمروشعر وشاعری درکشورامارات بسیارگسترده وپهناوراست.شعرنه تنها دراین کشوربلکه در دیگرکشورهای عرب زبان به دو گونه نبطی(عامیانه)وفصیح تقسیم می گردد.هم اکنون درکشورامارات گروه های مختلف مردم به ادبیات،مخصوصا به دو گونه شعرمذکور توجه بسیار دارند وروزنامه ها ومجله هایی بسیار به بررسی ونقدشعرشاعران این کشور می پردازند.به دلیل توجه گروه فرهیخته وباسواد کشورامارات به شعر فصیح ،آنچه در این گفتار به آن خ...

جوشش و کوشش سالک شوریده، نردبان عروج به قله­های بی­کرانۀ قرب و بندگی و راه دستیابی به عشق الهی است. ناله­های جان سوز و ادبی ابن فارض، این شاعر سوختۀ عشق و مجذوب نور توحید، همان ناله های سوزان محی الدین عربی، مولانا جلال الدین بلخی، فخرالدین عراقی و دیگر عارفان الهی ست. با توجّه به اینکه وی در به کارگیری صناعات بدیعی لفظی و معنوی در اشعارش به افراط گراییده و از این منظر نیز مورد توجّه پژوهشگران نب...

تاریخ جهانگشا یک اثر ادبی - تاریخی است که عطاملک جوینی با استفاده از صنایع لفظی و معنوی و کمک گرفتن از تشبیه و استعاره و کنایه و استشهاد به آیات و احادیث و اشعار فارسی و عربی در تلاش بوده است اثری ادبی بیافریند. در این مقاله یکی از اجزای مهم این اثر ادبی یعنی استشهاد به ابیات عربی مورد بررسی قرار می گیرد. جوینی در کتاب خود برای ادبی تر کردنِ نثر، ابیات عربی بسیاری را به کار برده است. گاهی مصرعی...

محمد حسین نظیری نیشابوری(؟-1021ه.ق) از شاعران فارسی زبانی است که بخش اعظم عمر خویش را در هند گذرانده است. وی در اشعارش از شاعران  نامدار پیش از خود مانند سعدی، حافظ و بابا فغانی استقبال کرده است. یکی از شاعرانی که نظیری در اشعار خویش بویژه قصایدش از وی استقبال وگاهی تقلید کرده و بدین نکته نیز اشاره نموده، انوری ابیوردی است. تحلیل و مقایسه ی  استقبال نظیری از انوری می تواند چگونگی و میزان خلّاقیّت...

چکیده رویکردهای متن محور در بررسی متن ادبی در قرن بیستم تحت تأثیر دیدگاه­های مبتنی بر زبانشناسی شکل گرفتند. در این  میان زبانشناسان روس و مکتب فرمالیسم روسی در تحوّل نقد ادبی قرن بیستم سهم به­­­­­سزایی داشتند. به گونه­ای که در تحلیل متن ادبی معتقد بودند که تمام چیزهای ارزشمند یک اثر در خودش نهفته است و عواملی مانند ظرف تاریخی­، ساخت اثر  یا هدف از آن و زندگی شاعر در درجات بعدی اهمّیّت قرار دارد. ف...

در بررسی و تبیین ساختار قصیده، همواره به بخش‌های مختلف آن توجه شده است. قصیده به‌جز بخش اصلی، بخش‌هایی چون تشبیب، تخلّص و شریطه نیز دارد که همواره توجه اهل ادب را به خود جلب کرده است. تشبیب را باید راه ورود به قصیده و یکی از مهم‌ترین بخش‌های آن دانست که به‌دلیل قرارداشتن در پیشانی قصیده برای ترغیب و تهییج مخاطب نقش مهمی را به عهده دارد و همواره یکی از موضوعات بحث‌انگیز و محل اختلاف اهل فن بوده ا...

یکی از بزرگ‌ترین قصیده سرایان قرن ششم هجری که همگان به عظمت مقامش در شاعری و بلندی مرتبه اش در سخنوری مقرّ و معترفند، خاقانی شروانی است. وی به خوبی توانست در پرتو نبوغ و همّت خود و نیز در سایه تعالیم ارزنده قرآن و حدیث، در علوم ادب و لغت و دیگر علوم و فنون به درجة کمال برسد و در شعر داراى نیرویى خلّاقه گردد. قصیده سرایی در عصر وی به سبب قریحه سرشار و اندیشه مضمون پرور او بود که به درجه ممتاز...