گرایش به بیان غیر مستقیم – به جای تعبیر واضح - از بارزترین ویژگی های شعر معاصر عربی است. شاعر معاصر برای دست یافتن به این هدف از ابزارهای گوناگونی بهره می برد و تکنیک نقاب یکی از آنهاست. قصیدة «المسیح بعد الصلب» سیاب از نخستین نمونه های این تکنیک نوین ادبی به شمار می رود. از آنجا که فن نقاب بر پایة عناصر درام و داستان شکل می گیرد و دو عنصر تعارض (درگیری:conflict)و پویایی(dynamism) – به عنوان دو...

‏ ‏یمکن أن ترجع النهصةالشعریة فی سوریة - لبنان ألی أیام حعرب العالمیةالأولی. ففی هذه الفترة تبلورت الخطوط الأساسیة للمسیرة الشعریة. و ظهر شعراء کثیرون أبدعوا و أعادواالشعر إلی عهد ازدهاره. و لم یتقیدالشعراءالعرب باتجاه شعری واحد، فنراهم کلاسیکیین و رومانسیین و رمزیین فی آن واحد. ‏کما ان الشاعر منهم فی العصرالحدیث ینظم علی الأبحرالخلیلیة أو التفعیلة الواحدة. أو یخرج أحیانا عن الأوران. و هو فی کل...

نام میرفندرسکی بی‌درنگ یادآور قصیدة معروف اوست. بر این قصیده شرح‌هایی نگاشته شده و همان‌گونه که خود میرفندرسکی این قصیده را به تبع شاعرانی چون ناصرِ خسرو سروده است، شاعرانی نیز آن را تقلید کرده و بر همان قالب قصاید مشابه‌ای سروده‌اند. این قصیده به توسط عده‌ای دیگر از شعرا تضمین و تخمیس هم شده است. قصیده یائیه علی‌رغم شهرتی که دارد، تاکنون مورد تحقیق و تصحیح قرار نگرفته است. بدبختانه نسخه‌ای به خ...

إنّ أسطورة طائر العنقاء أو ققنوس من أهمّ الأساطیر الّتی استخدمها الشّعراء المعاصرین فی أشعارهم. ومن أولئک الشّعراء؛ نیما یوشیج رائد الشّعر الحر فی الأدب الفارسی الحدیث، وخلیل حاوی. ونحن نحاول فی هذا المقال أن نجیب على هذا السّؤال: هل الشّاعران نجحا فی توظیف هذه الأسطورة فی قصیدة ققنوس وعصر الجلید وبعد الجلید؟ وبعد دراسة الأسطورة فی القصیدتین المذکورتین سنرى أنّ الشّاعرین وظفا هذه الأسطورة لکی یصوّرا أجواء...

یعد المدیح فناً أصیلاً وموضوعاً بارزاً له أهمیته ومکانته بین موضوعات الشعر منذ العصر الجاهلی حتی عصرنا الراهن وکان الشعراء یتخذونه وسیلة للإشادة بمناقب قبائلهم وساداتهم و من یحبونها. وقد تحول فی عصر صدر الإسلام لیکون مدحاً وإشادة بالقیم والمثل والمبادئ الإسلامیة التی خلعها الشعراء على ممدوحیهم، فإنه مالبث أنه عاد فی عصر بنی أمیة والعصر العباسی لیصبح أداة للتکسب والتزلف للخلفاء والوزراء والولاة. لکن ...

قصیده عینیّه، منظومه علمى سرشار از عناصر شعرى و ظرایف ذوقى در بیان احوال نفس است که نمودى برجسته از فلسفه باطنى ابن‏سینا به‌شمار مى‏رود. وى با دستمایه‏اى از معرفت شهودى و اشراقى و حکمت ذوقى، به آفرینش این چکامۀ شگرف همّت گمارد تا مگر نفس را پس از هبوط، از وضع رقّت‏بار زمینى رهایى بخشد و به جایگاه بلند آسمانى‏اش بازگرداند، مشروط بر اینکه به زیور علم و عمل آراسته شده باشد. نویسنده در این مقاله مى‏کو...

متنبی نامدارترین شاعر عرب در337 ه با راه یافتن به دربار سیف الدوله پربارترین سالهای عمر خویش را سپری ساخته‘ دشمنان زیادی پیدا کرد. هنگامی که سعایت حاسدان علیه متنبی در سیف الدوله اثر کرد‘متنبی با سرودن قطعه ای ضمن ستایش از سیف الدوله ‘ ازبی مهری وی گلایه کرد و لیکن سیف الدوله به او اعتنایی نکرد. از این رو متنبی با حالتی پریشان از پیش سیف الدوله برفت و برای مدتی بازنگشت. در زمان غیبت‘قصیده عتابی...