در این رساله که بررسی سیر تحول تزئینات وسایل روشنایی در ایران در طی سده های 5 تا 11 هجری می باشد سعی گردیده است کاوش و بررسی عمیق، دقیق ، علمی و اصولی در مورد نقوش این اشیا به ویژه خط نگاره ها و کتیبه های آن صورت گیرد تا بدین وسیله بتوان علاوه بر سیر تحول این اشیا در سده های فوق با سیر تحول تزئینات و نقوش این اشیا خصوصا سیر تحول هنر خوشنویسی و خطاطی چه از جهات فرمی و ظاهری و رسم الخط و چه از جن...

این رساله در پی ارائه و یافتن ویژگیهای طراحی به مفهوم عام و کلی آن در نگارگری ایران و چین و بررسی و مقایسه و تطبیق این ویژگیها است که در مرحله اول نقش زیربنایی فرهنگ و نظر تطبیقی در مورد آن مطرح می شود. در مرحله بعد فضا به عنوان ظرف اصلی هنر نگارگری در هر دو فرهنگ تصویری مطرح شده و به صورت تطبیقی نقش خلا در هنر چین و فضای خیال در هنر ایران مقایسه می شود. در بخش بعدی ویژگیهای خط، طراحی و حرکت در...

محمد بن موسی خوارزمی ریاضی‌دان بلندآوازة ایرانی در قرن سوم هجری علمی را برای نخستین‌بار صورت‌بندی و تدوین کرد که خود آن را «جبر و مقابله» نامید؛ علمی که تمام شرایط یک دانش واقعی را داشت، یعنی همان‌که ارو‏پاییان از آن به «ساینس» تعبیر می‏کنند. این ریاضی‌دان با استفاده از این دانش نو‏پا توانست همة‏ معادلات درجه دوم زمانش را حل و راه را برای حل معادلات درجة‏ بالاتر هموار کند. بر اساس الواح بابلی...

رسوبات مطبق موجود در یخ از موادى که بخشى از آن بوسیله آب (به لحاظ اندازه دانه‏ ها) رسوب نموده و و بصورت نامنظم مطبق گردیده، درکنار یخ در حال ذوب تشکیل یافته است. رسوب گذارى مى‏ تواند بر روى، در مقابل، یا در زیر منطقه نهایى دورریز رودخانه یخ اتفاق بیفتد و احتمالاً ممکن است غیرمنظم و انفرادى باشد. یخ احتمال دارد از زیر رسوبات جمع شده در تماس با یخ ذوب شود یا از موقعیت نگهدارنده کنار آنها، که منجر ...

هنر جواهرنشانی در ایران و هند پیشینه‌ای دیرینه دارد. در برخی منابع به ظروف جواهرنشان صفوی اشاره شده ولی متأسفانه نمونه‌های اندکی از آن دوران باقی مانده است. هم‌چنین در برخی مستندات به تأثیرپذیری گورکانیان از این هنر در عصر صفوی اشاره شده است. در این مقاله ظروف جواهرنشان دو کشور به‌ویژه از قرن دهم قمری/ شانزدهم میلادی تا دوران معاصر از لحاظ فرم، جنس، کابرد و شیوه ساخت مورد تطبیق قرار گرفته است. ...

اقتصاد سیاسی به عنوان علم بررسی قوانین مربوط به تولید و توزیع درآمد و ثروت و آثار آن در مراحل مختلف رشد و توسعه جوامع بشری و نیز بررسی تأثیر مؤلفه‌های اقتصادی بر شاخصه­های اقتصادی، مفهومی است که نخستین بار توسط پیروان مکتب مرکانتیلیسم در قرن شانزدهم میلادی مطرح و در ادامه توسط پیروان مکتب کلاسیک- و به طور خاص آدام اسمیت- توسعه یافت. در ادامه نیز مکاتب مختلف اقتصادی هریک به فراخور دیدگاه­ها و مب...

از آنجایی که اسطوره در ادبیات اروپا پیشینه‌ای طولانی دارد و بخش مهمی از این ادبیات را تشکیل می‌دهد، می‌توان با شناخت هرچه دقیق‌تر آن به اثرگذاری‌اش بر ضمیر انسان‌ها پی‌برد. اسطورة «وحشی شریف»(1) نیز، که با کشف قارة آمریکا در قرن شانزدهم به وجود آمد، همواره برای به چالش کشیدن دنیای غرب و جامعه به ظاهر متمدن اروپایی حضوری پررنگ داشته است. از دیرباز بسیاری از اندیشمندان بزرگ فرانسه در این باره قلم...

ظهور دجال یا ضد مسیح که در همه چیز با مسیح مخالف است، در مسیحیت از نشانه‌های ویژۀ آخرالزمان به شمار می‌آید. باور به دجال در قرون اولیۀ مسیحی با الهام از کتب مکاشفه‌ای عهد عتیق توسط پدران کلیسا مورد توجه قرار گرفت، در قرون وسطی بسط یافت و از قرن شانزدهم میلادی به بعد مصادیق زیادی برای آن در نظر گرفته شد. در کتاب مقدس آیاتی چند به دجال اشاره دارد. حاکمیت او اهریمنی و جهانی است و براساس مکاشفۀ یوح...

دولت مفهومی جدال برانگیز، دالی واحد با مدلول‌های متنوع و متکثر، و نیز پدیده‌ای مناقشه برانگیز با مشکلات بیشمار در معنا، مفهوم و کاربرد است. درحالیکه، برخی دولت را پدیده‌ای متأخر می‌دانند که پیشینه آن به قرن شانزدهم میلادی بازمی‌گردد، برخی دیگر دولت را گونهای ویژه از حکومت میدانند که هر نظم اجتماعی نیازمند آن است. در ایران باستان، مفهوم دولت و حکمرانی تنها با مفهوم نهاد شهریاری معنا و مفهوم می‌ی...

تفکرات سیاسی شیعه در قرن شانزدهم میلادی با ظهور دولت صفوی و شرایط جدید پیش­رو، خود را با پرسش های بسیاری روبه­ رو دید که مهم ترین آن حضور سلطان شیعه اما غیرمعصوم بر مسند قدرت بود. روضه الانوار عباسی اثر محقق سبزواری از جمله آثاری است که در تلاش برای پاسخ به این پرسش­های جدید نگاشته شده و حاوی مهم ­ترین نظریات محقق سبزواری در مورد طبیعت انسان، جامعه و چگونگی اداره آن است. این مقاله بر آ...