آیین‎های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‎سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم‏شناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر می‎کوشد با تکیه به روش مردم‎نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون ...

چکیده بر اساس دیدگاه سنتگرایان و به ویژه حکمای مسلمان، عالم ازسلسله مراتبی تشکیل شده است .مطابق با این سلسله مراتب هنرها نیز سلسله مراتبی دارند. هنر سنتی و دینی (در اینجا اسلامی) به نوعی واسطه ای است که عالم خاکی را به دو عالم بالاتر یا مابعدالطبیعه متصل می کند و به انسان کمک می کند تا مفاهیم مابعدالطبیعه را دریافت کند. قالی یکی از پر ظرفیت ترین هنرهای ایران است که در دوران صفویه و رسمی شدن ...

درخت یکی از عناصر اصلی و قدیمی در نقش پردازی فرش در سراسر جهان است. در مناطق متفاوت ایران نیز درخت با اسامی و اشکال گوناگونی، در طراحی فرش مورد استفاده قرار می گیرد. درخت حیات یا درخت جاودانگی و بی مرگی، به جوهر وجود انسانی در عالم یا به دنیای پس از مرگ اشاره می کند و چنین تعریفی، رایج ترین توصیف استفاده از نقش درخت در طراحی فرش است؛ اما کاربرد درخت سخنگو یا درخت واق با مفهوم درخت دوزخی در فرش،...

استان یزد با مردمانی هنردوست، از جمله استانهای کویری ایران به شمار می رود. این استان در طول دورانهای متوالی و در حیطه های مختلف هنری و خلق آثار ماندگار، در زمینه های نسّاجی دستی(شَعربافی)، معماری سنّتی، زیلوبافی، سفالگری و... نقشی کاملاً برجسته در هویّت هنر ایرانی داشته است. لذا قالی دستباف این منطقه، از این امر نباید مستثنی باشد و باید مورد توجّه و بررسی دقیق کارشناسان این حرفه قرار بگیرد. لذا بررسی...

هنر– صنعت فرش پدیده ای است که از بطن شرایط اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی جامعه برمی خیزد، لذا به عنوان کالایی فرهنگی مطرحمیگردد که ارتباط تنگاتنگ با بافتگاه خود دارد این ارتباط موجب خلق هویت و شناسه برای «بافته» و «بافنده» شده و در رابطه ای دوسویه هریک برای دیگری کسب اعتبار می کند ، زمانیکه اینارتباط قطعگردد آنچه تولید می شود نخواهدتوانست نقش معرّف و شناساننده ی خالق و جامعه اش را ایفانماید در این ز...

صفویان به صنعت فرش و فرشبافی توجهای ویژه داشتهاند و در زمینههای مختلف، اعم از طرح،رنگ و بافت فرشها در حد اعلای قابلیت بودند؛ چنانکه وجود نمونه هایی نفیس از فرشهای صفوی در موزه های داخل و خارج کشور شاهدی بر این ادعاست. اما به دلیل قلیل بودن این دست از فرشها شامل قالیها، پارچهها و سایر دستبافتهها که به طور قطع به یقین مربوط به دوره آغازین حکومت صفویان در تبریز باشد، شناخت و ارزیابی طرحها و نقوش آ...

جستجو برای فهم روش طراحی با توجه به عدم امکان مصاحبه با طراحان مورد نظرِ این پژوهش، از طریق تجزیه و تحلیلِ خطیِ تصاویرِ فرش های هر طراح بر اساس ساختار طرح صورت گرفته است. نتیجه تجزیه و تحلیل 32 تخته فرش از چهار طراح مورد نظر عبارتند از شناسایی نحو? ساماندهیِ هر طرح و شناساییِ ویژگی های طراحیِ هر طراح که پیرامونِ آن ها به تفصیل بحث شده است. همچنین شناساییِ روش در طراحی و روش در نقشمایه پردازیِ مبتنی بر عن...

آیین های سوگواری از جمله مراسمی است که در حوزه فرهنگ یک جامعه قرار می گیرد و جزو آداب و رسومی است که همه ی جوامع با ادیان و فرهنگ های گوناگون به آن توجه دارند. در ایران نیز این مراسم همواره به مناسبت های مختلف و با اهمیت خاصی انجام می شده است. در این نوشتار سعی بر آن است تا به بررسی آیین های سوگواری در قرون نخست اسلامی یعنی پنج قرن اول هجری ، پرداخته شود. مراسم و آیین های سوگواری در این قرون هم...

چکیده آل بویه سلسله ای شیعی بود که ما بین سالهای 321 تا 447 قمری بخش عمده ای از قلمروی عباسیان را به زیر فرمان خود در آورد. این سلسله با توجه به خاستگاه و نیز شوقی که به برپایی شکوه ساسانی از خود نشان می دادند، می رفتند تا آیین های ایرانی را در سراسر حیطه حکمرانی خود، احیاء کرده و حتی المقدور حکومت خود را به فرمانروایی ایران باستان شبیه سازند. علاوه بر آیین های ایرانی، بنی بویه از آنجا که خود ...