: از مهم‌ترین و پر کاربردترین قواعد فقهیه، قاعدة «لاضرر» است که با توجه به منشأ روایی آن، از دیرباز مورد توجه و استفادة فقهای عظام شیعه و سنی بوده است. اما نحوة استفاده و دایرة شمول این قاعده مورد اختلاف فقیهان است. امام راحل با دقت نظری بدیع و با نگرشی متفاوت با سایر فقیهان به روایت نبوی نگریسته و به استنباطی متفاوت دست یافته است که بر اساس آن، حدیث لا ضرر شامل خس...

: قاعدة اتلاف که در شمار قواعد فقهی مطرح می‌شود در زمینة اتلاف مال‌الغیر و مسئولیتهای آن صحبت می‌کند و مفاد قاعده  این است که هرکس مال دیگری را بدون اجازه او تلف یا مصرف کند یا مورد بهره برداری قرار دهد، ضامن صاحب مال است.  ضمن این قاعده غالباً از اتلاف بالمباشره و اتلاف بالتسبیب سخن گفته می‌شود، به نحوی که تسبیب در اتلاف نیز یکی از مصادیق اتلاف قلمداد شده است. اما...

حقوق اساساً پدیده‌ای اجتماعی است، بنابراین در ارتباط کامل با علوم اجتماعی دیگر است. برای فهم یک قاعدة حقوقی، باید آن را تفسیر کرد و برای تفسیر نیز ناگزیر از استدلال خواهیم بود. بنابراین رابطة میان استدلال، تفسیر و حقوق پیوندی ناگسستنی است. در کنار این امر سه مقولة مبنا، منبع و هدف قاعدة حقوقی شاکلة هر نظام حقوقی تلقی می‌شود. آنچه محل اشکال است، آن است که اگر در حقوق در پی اجرای عدالت اجتماعی...

هدف این پژوهش بحث و بررسی هدف‎گذاری تورم در چارچوب قاعدة بهینة سیاست پولی است. این مطالعه مدل بهینة اقتصادی را برای اقتصاد ایران طراحی می‎کند و حالات مختلف هدف‎گذاری تورم داخلی (WPI) و تورم شاخص قیمت مصرف‎کننده (CPI) را در دو حالت‌ـ هدف‎گذاری انعطاف‎پذیر و چسبنده‌ـ مقایسه می‎کند. در راستای این امر، قاعدة بهینة سیاست پولی با استفاده از سه قید منحنی فیلیپس نئوکینزی، رابطة تقاضای کل، و رابطة تورم ...

توابع منطقی ریاضی در حوزة مدیریت منابع آب کاربرد فراوان دارد. در این تحقیق، از برنامه‌ریزی ژنتیک منطقی (LGP)، با ادغام این‌گونه توابع، برای استخراج قاعدة جیره‌بندی مخزن در بازه‌های بهره‌برداری در شرایط پایه و تغییر اقلیم استفاده شد. بهترین مقادیر رهاسازی از مخزن در کل بازه بر اساس آب موجود استخراج می‌شود. تابع هدف به ‌صورت کمینه‌کردن نسبت کمبود بلندمدت (LSR) است. نتایج استخراج قاعدة جیره‌بندی د...

قاعدة «التعزیر لکل عمل محرم» یکی از قواعد مهم فقهی- حقوقی است که چگونگی اجرای آن از حیث مجری و مصادیق اِعمال، مورد اختلاف فقها و دارای اثر مستقیم اجرایی در نظام حقوقی اسلام و جمهوری اسلامی ایران می‌باشد و دو سؤال اساسی مطرح در مورد آن عبارت است از: یک، مجری این قاعده و حق یا تکلیف بودن نسبت به مجری آن و دو، چگونگی اجرای آن. در مورد مجری تعزیرات، عملاً دو گزینة حاکم و قاضی در مظانّ بحث می‌باشند که...

انصاف به عنوان بخش دوم حقوق در نظام کامن لا از تاریخ و ویژگی های مهم و قابل توجه برخوردار است. تقابل اولیة این بخش از حقوق با کامن لا و تلاشی که در ابتدا هر یک برای عقب راندن دیگری به عمل آورد، سبب شد تا حقوق انگلستان به نوعی میان این دو تقسیم گردیده و هر یک متکفل بخشی از حقوق در نظام کامن لا گردیدند. انصاف در طول مدت حضور خود قواعد متعدد را پایه گذاری کرده است که مبنای تشخیص و رسیدگی آن به دعا...

فیلسوفان مشائی عموماً نظریه ای را در باب عالم موجودات مجرد تام (عقول) پرورش داده اند که می توان آن را «نظریه عقول» نامید. آنان در تبیین نحوه صدور عقول، به قاعده مشهور «الواحد» متوسل شده اند که بر اساس آن، از علت واحد، تنها معلول واحد صادر می شود و صدور کثیر از واحد ممتنع است. از سوی دیگر در فلسفه مشائی تحت تأثیر کیهان شناسی کهن، تناظر عددی میان تعداد عقول با تعداد افلاک نه گانه برقرار می شود و ب...

اثارت بعض الروایات المتعلقة بنزول القرآن جدلا واسعا ، خاصة روایات التی توحی بنزول القرآن علی سبعة احرف ، حیث احرف ، حیث اصبح فهمها و استجلا معناها میدانا للصراع بین آرا المحققین من علماء الاسلام ، کما تعرض لها المستشرقون ایضا ، و توصلوا – علی ضوء روایات اهل سنة – الی نتیجة مفادها ان القرآن یشوبه الاضطراب. هی ان القرآن لم ینزل علی سبعة احرف – کما یتوهم بعضهم – و انما هو قرآن واحد ، نزل الی حرف ...

مسأله‌ی صدور کثرت از وحدت، ازجمله مباحث مهم و حیاتی و بحث‌برانگیز در میان فیلسوفان اسلامی است. ابن‌سینا با تمسک به قاعده‌ی الواحد سعی کرده است این مسأله را برهانی کند. در دیدگاه وی جهات و حیثیاتِ موجود در عقل اول، سبب ایجاد دو موجود دیگر یعنی عقل دوم و فلک اول می‌شود. وی در کلامی تفصیلی، به سه جهت در عقل اول قائل می‌شود که بر اساس آن، پس از ایجاد عقل دوم، جهت دوم نفس فلک و جهت سوم جرم فل...