کریپکی (1982) از زبانِ یک شکاکِ فرضی تزِ "شناخت‌گراییِ معنایی" را نقد و رد می‌نماید؛ بر اساسِ تزِ مذکور احکامی که حاویِ اسناد معنا هستند (مثل این حکم که "مریم از عبارت 'میز' میز را مراد می‌کند") بیانگر حالت ذهنیِ باور که یک حالتِ ذهنیِ صدق‌پذیر است، می‌باشند. برایِ استدلال علیه این تز، کریپکی از تزِ دیگری که در ادبیاتِ فلسفی به تزِ "هنجارمندیِ معنا" مشهور است استفاده می‌نماید. بر اساسِ تزِ اخیر معنایِ یک عبارت، ...

زبان‌‌شناسی متن شاخه‌‌ای از تحلیل گفتمان است که به بررسی زبان در سطح جمله و فراتر از جمله می‌‌پردازد. رویکردهای مختلفی برای تشخیص ساختار درونی متون و چگونگی تولید و درک آن‌ها ارائه شده که یکی از آن‌ها رویکرد حل ‌مسئله مایکل هوی است. این رویکرد دارای چهار رکن است: موقعیت، مسئله، پاسخ‌، و ارزیابی. در تحقیق حاضر، سعی بر آن است تا، با استفاده از زبان‌‌شناسی متن، این رویکرد توضیح و به این پرسش‌‌ها پ...

چکیده همة هم و غمِ فوکو در کتاب تولد زیست سیاست پایان‌دادن به بسیاری از بدفهمی‌ها و سوءِتعبیرها از برخی از مفاهیم اندیشۀ سیاسی، برای مثال نئولیبرالیسم، است. آن‌چه فوکو در این کتاب پیش روی ما می‌نهد، بیش از آن‌که توصیف یا تفسیری از سیر تطور مکاتب سیاسی و فکری باشد، شرحی مبسوط از اصولِ کلیِ هستی‌شناختی، معرفت‌شناختی، و روش‌شناختی آن‌هاست. بنابراین، کتاب تولد زیست سیاست را باید در چهارچوب کلی نظریۀ فو...

اندیشه‌ و نظرات «میشل فوکو» فیلسوف سیاسی قرن بیستم، بیشتر در حوزه‌ی فلسفه، جامعه‌شناسی، روانشناسی و حتی سیاست محل بحث و نظر است؛ با این‌حال، برخی رویکردهای وی به‌ویژه آنجا که به بحث عناصر و شاکله‌های دولت مدرن، آن‌هم در فضایی ملهم از اندیشه‌های پست‌مدرنیسم و پوزیتیویسم مدرنِ غالب می‌پردازد می‌تواند در حقوق بین‌الملل معاصر، مورد توجه و واکاوی جدی قرار گیرد. در این مقاله، فارغ از ورود جدی به رویکر...

تاکنون نظریه های گوناگونی در مورد علل تحول نظریه های علمی، از جمله علل تحول اندیشه های اقتصادی ارائه شده است. در این مقاله، با مروری انتقادی بر این نظریه ها نشان می دهیم که هر کدام از این تبیین ها نقاط ضعفی دارد. از سوی دیگر، علوم انسانی، از جمله اقتصاد نیز، با علوم تجربی تفاوت های عمده ای دارد که باید هنگام تبیین علل تحول نظریه های علوم انسانی به آنها توجه کرد. سپس برای نخستین بار در مطالعات ا...

تاریخ گرایی نو به عنوان رویکردی که به ادبیات و تاریخ از منظری نو نگریسته و به رابطۀ متقابل تاریخ و ادبیات توجّه می کند تاکنون مورد استقبال گسترده ای قرار گرفته است، هرچند این استقبال با ابهامات و گاه کج فهمی هایی نسبت به اصول این رویکرد نیز همراه بوده است. از زمان پیدایش این رویکرد در دهۀ هشتاد میلادی تا به امروز برداشت های گوناگون و گاه متناقضی از این رویکرد عرضه شده و به نوعی می توان گفت هرکسی...

برای به کار بردن هر نظریه ای توجه به زمینه های اجتماعی و معرفتی و همچنین مبانی هستی شناختی، انسان شناختی، معرفت شناختی و روش شناختی آن ضروری است. از آنجا که در سال های اخیر نظریه فرهنگی فوکو در ایران مورد توجه قرار گرفته، در این مقاله بر آن شدیم تا با روش تحلیلی ـ توصیفی به بررسی مبانی و زمینه های این نظریه پرداخته و برخی از نقدهای وارد بر آن را مطرح کنیم تا در مراجعه و به کاربردن آن مورد توجه ...

مفهوم قدرت، طبق تعریفی که میشل فوکو، اندیشمند پساساختارگرای قرن بیستم میلادی به دست می-دهد، متشکّل از مجموعه ی پیچیده و به هم پیوسته ای از گفتمان هاست که نحوه ی نگریستن به جهان را در ما تعیین می کند و در هر دوره ی تاریخی، الگوی معرفتی خاص خود را می سازد. فوکو رویدادهای جامعه را محصول روابط «قدرت» و «حقیقت» را محصور در این روابط دانسته است. تاریخ گرایی نوین که از رویکردهای درخور توجّه در حوزه ی اد...

هدف: هدف از پژوهش حاضر، اثربخشی شناخت درمانی گروهی به روش مایکل فری بر کاهش افسردگی و ارتقاء رضایت زناشویی زنان افسرده مراجعه کننده به مرکز مشاوره خانواده بهزیستی شهر ساری بود. روش: در یک طرح تحقیقی نیمه تجربی (نیمه آزمایشی) و با استفاده از نمونه گیری در دسترس، 40 آزمودنی زن با نارضایتی زناشویی که از قبل توسط مصاحبه بالینی و تشخیص روان پزشک مرکز افسرده تشخیص داده شده بودند، پرسشنامه افسردگی بک...

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر بخشی گروه درمانی شناختی به سبک مایکل فری بر کاهش افسردگی زنان زندانیان انجام شد. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی بودکه در آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شد. فرضیه پژوهش عبارت بود از اینکه آیا شناخت درمانی گروهی به سبک مایکل فری بر کاهش افسردگی زنان زندانی موثر است؟ بدین منظور، از جامعه 1200 زندان زنان ندامتگاه مرکزی استان تهران، 14 نفر که بر اساس ...