در اواخر سال 2010م تحولاتی در مناطق شمال افریقا و خاورمیانه روی داد که تأثیر بسیاری بر محیط بین المللی نهاد. این تحولات در کشورهایی رخ داد که عموم مردم آنها مسلمان هستند و گرایشهای مذهبی دارند. پس از قیام مردم تونس و گسترش آن به کشورهای عربی و اسلامی دیگر، پدیده انقلابهای عربی و بیداری اسلامی همچون دومینو، نظامهای پادشاهی منطقه خاورمیانه را با مسائل جدی روبه رو کرد. نظامهای حاکم برای جلوگیری از...

تغییرات سریع و غیرقابل پیش بینی در منطقه خاورمیانه و شمال افریقا موسوم به «بهار عربی» یا «بیداری اسلامی» چالش های عظیمی را پیش روی سیاست های امریکا در منطقه قرار داده است. در طول چندین دهه ، ایالات متحده امریکا درصدد بود که جهان را برای دموکراسی امن سازد، درحالی که در همان زمان به دلایل امنیت ملی و منافع اقتصادی اش از رژیم های سرکوبگر و غیردموکراتیک در منطقه حمایت می کرد؛ امری که منجر به شکل گی...

مادۀ عزم حامل مفهوم تعیین‌کننده در حیطه‌های مختلف فرهنگ اسلامی از عقاید، اخلاق، احکام و اندیشۀ سیاسی است که در 9 آیه از قرآن کریم دیده می‌شود و به نظر می‌رسد، مطالعۀ ریشه‌شناختی و تحلیل واژگانی دربارۀ آن در برداشت‌های قرآنی سبب افزایش دقت می‌شود. در کتب تفسیر و لغت تشتت آشکاری در توضیح این ماده دیده می‌شود که تا حدی برخاسته از دورشدن از زبان عصر نزول و تا حدی مربوط به تعدد خودِ ریشه‌ها در سابقۀ ...

در این مقاله چگونگی تصویرپردازی از مؤلّفه‌های فرهنگ ایرانی ـ اسلامی در فیلم‌های ایرانی برنده‌شده در جشنواره‌های بین‌المللی بررسی شده است. روش بررسی، تحلیل‌محتواست و جامعۀ آماری، 20 فیلم بلند داستانی را شامل می‌شود. یافته‌ها نشان می‌دهد در دو فیلم بادکنک سفید و باد ما را خواهد برد، مؤلّفه‌های فرهنگ ایرانی ـ اسلامی پررنگ‌تر بازنمایی ‌شده و در سایر فیلم‌ها،‌ نمایش این مؤلّفه‌ها، کم‌رنگ‌تر بوده اس...

نوشتن کلمات مقدس و مورد احترام در یک متن، در سفیدی صدر یا حاشی? سمت راست اسناد، سنّتی کهن در سندنویسی دور? اسلامی ایران است. زمان پیدایش، سیر تحول، نوع کلمات و نام این سنّت، موضوع اصلی مقال? حاضر است. ریشه‌های غیر ایرانی و تأثیر فرهنگ ایرانی ـ اسلامی بر آن و سبکهای مختلف این سنّت از دیگر نکاتی است که در این مقاله بدان پرداخته می‌شود. - واژه‌های کلیدی: ممتازنویسی، سندشناسی، فرهنگ مغولی، سنّت‌های ...

الفبای عربی که به تعبیری مادر رسم الخط زبان های فارسی، ترکی، اردو، کردی، پشتو و... است، قرن هاست که در شمار مطرح ترین حروف الفبای جهان به شمار می رود و ازسوی شماری از اقوام مسلمان به عنوان رسم الخط برگزیده شده است. در این مقاله، به عمده ترین استدلال های طرفداران تغییر و تبدیل رسم الخط عربی زبان های ترکی، فارسی و... اشاره شده است. نارسایی و عدم تناسب الفبای عربی، صعوبت الفبای عربی، بیگانگی، پالا...

پژوهش حاضر پس از برسی نوروز و نفوذ آن در شبه جزیره عرب ، چالشهای بوجود آمده بدنبال مواجه شدن دین مبین اسلام با فرهنگ نوروزی و نیز سیاستهای خلفای راشدین ، اموی و عباسی را در ارتباط با نوروز در عصر اسلامی مورد تحلیل قرار داده است . تداوم فرهنگ نوروزی در پیچ و خم های تحولات تاریخی در دوره اسلامی به عنوان گوناگون اعتقادی ریال اقتصادی و سیاسی مربوط بود . این عید باستانی به خاطر برورداری از پیامهای ...

توجه به مفهوم ارتباطات سنتی و پژوهش دربارة نقش آن در تحولات اجتماعی ‌ـ سیاسی شیعه می‏تواند، ضمن بازشناسی هویت اجتماعی شیعه، ما را به شناخت عمیق‏تر ابزارهای ارتباطی سنتی و کارکردها و قابلیت‌های آن در جوامعی با فرهنگ شفاهی، به‌ویژه جامعة ایران، رهنمون سازد. این مقاله می‏کوشد با توجه به منابع و مآخذ حوزة فرهنگ و ارتباطات، ضمن پرداختن به چگونگی نقش‌آفرینی و جایگاه ظرفیت‏های ارتباطات سنتی تاریخ اجتم...

آثار ادبی بطور نامحسوس و غیرمستقیم، آرمان ها، تفکرات و شیوه زندگی هر ملّت را در طول تاریخ نشان می دهد و تصاویری هنرمندانه از واقعیات اجتماعی عرضه می دارد. نگاه جامعه شناختی به ادبیات می تواند وضعیت اجتماعی، سیاسی و فرهنگی هر دوره را تا حدودی نمایان سازد. یکی از مهم ترین ویژگی های ادبیات و شعر مشروطه، تأثیرپذیری آن از جریانات اجتماعی و سیاسی است که تحت تأثیر اوضاع و شرایط حاکم بر جامعه، شعر وارد ...

عبدالمعطی حجازی و محمدرضا شفیعی کدکنی به عنوان دو شاعر پرآوازه ادبیات معاصر عربی و فارسی، پرچمدار مکتب ادبی رمانتسیم و نئو کلاسیسم بر شمرده می‌شوند. رمانتسیم و نئو کلاسیسم با محورهای معکوس شدت و ضعف در شعر این دو شاعر آشکار است. عبدالمعطی حجازی شاعر مشهور مصری است که اشعار وی شباهت نزدیکی به اشعار م. سرشک(محمدرضا شفیعی کدکنی) شاعر و ادیب توانمند کشور...