ادب محلّی منطقۀ بویراحمد، یکی از غنی ترین گنجینه های فرهنگ مردمی فرهنگ ایران است. ترانه­های پژوهش حاضر از لابه لای سروده­های محلّی مکتوب و شفاهی استخراج شده است. ترانه­ها و سروده­های بویراحمدی نشان حضور پررنگ زنان در در مراسم و اعیاد و اجرای بخش اعظم مراسم توسط ایشان بوده­است. زنان خود آفرینندۀ بخش اعظمی از ترانه های لری بویراحمدی بوده اند. زن در این ترانه ها، دارای چهره ای ارزشمند و صاحب منزلت ا...

سیمین دانشور و احمد محمود دو تن از نویسندگان نامی معاصرند که در آثارشان به عناصر فرهنگ مردم ایران و ادبیات شفاهی بسیار توجه کرده اند؛ به گونه ای که حتی نام برخی از آثار دانشور مثل سووشون و بخت گشایی برگرفته از مضامین فرهنگ مردم است. البته در آثار هر دو نویسنده مضامین مشترک فرهنگی فراوانی وجود دارد که با روشی متفاوت بیان شده­اند. دقت در شیوۀ زندگی، جنسیت، تحصیلات و آگاهی و به طورکلی، شخصیت های م...

کم‌پیدایی زنان مسلمان در تمدن اسلامی از آغاز تاکنون معلول عوامل گوناگون است. این نوشتار در پی بررسی تحقیر زنان به‌عنوان دلیل این حضور کم و ناپیدا است. تحقیر زنان از جانب مرد مسلمان در پی تقابل فرهنگ دینی مردمحور با آموزه‌های انسان‌محور دین اسلام است. فرهنگ دینی مردمحور در ادامه فضای زیست تک‌جنس محور تاریخی که در آن مردان محور زندگی و اندیشه بودند، آموزه‌های انسان‌محور اسلامی را در خود حل و هضم ...

   در این نوشتار، کارکردهای گوناگون عناصر فرهنگ عامه در اشعار اخوان ثالث بررسی شده است. اخوان که شاعری است ملی‌گرا و شیفته‌ی فرهنگ اصیل کشورش، اشکال متنوع فولکلور را از ادبیات شفاهی گرفته تا آداب و رسوم، باورهای عامیانه و خرافی، دانش عامیانه، بازی‌ها و... به طرزی گسترده، به انحاء مختلف و با مهارتی بی‌نظیر در سروده‌هایش به کار گرفته است. مطالعه‌ی دقیق اشعار او بیانگر آن است که علاوه بر استفاده‌ی...

فرهنگ عامه به شناخت عادات، رسوم، حکایت­ها، باورها، سرودها، مثل­ها و گفتار شفاهی مردم می­پردازد و امروزه در حوزه­های مختلف علوم انسانی، ازجمله جامعه­شناسی و شاخه­های آن، تاریخ، روان­شناسی، ادبیات، هنر و حتی ادیان بررسی می­شود. ادبیات در مفهوم خاص و در شاخه­های مختلف، سرشار از عناصر فولکلور است و توجه ویژه به آن در حوزه مطالعات میان­رشته­ای، نگرشی نو است. سفرنامه نوعی گزارش است که سفرنامه­نویس در...

مطالعه و تحلیل علمی جلوه های گوناگون ادبیات عامه موجب درک شایسته تر ماهیت، عناصر سازندة درونی و عوامل تأثیرگذار در پردازش فرهنگ شفاهی می گردد. قصه گویی یکی از کهن ترین اشکال ادبیات شفاهی است. در روزگاران کهن، قصه گوها تاریخ، سنت، مذهب، آداب، قهرمانی ها و غرور قومی را از نسلی به نسل دیگر منتقل می کردند. اصولا قصه زمانی شکل می گیرد و عینیت می یابد که از زبان راوی نقل شود. قصه گو یا راوی خواه ناخو...

تعبیر خواب یکی از ژانر‌های فولکلور تاجیک است و یکی از نمود‌‌های تعبیر خواب نیز متن‌های شفاهی است که در بین مردم و فرهنگ بومی آن‌ها بسیار رواج دارد. تعبیر خواب با تصورات و جهان‌‌بینی و شرایط زندگی مردم ارتباط دارد و تجربة غنی آن‌ها را که در طول صدها سال خلاصه شده‌اند، در‌بر‌می‌گیرد. خواب به عقیدة مردم، منبع خبر و معلومات از غیب است که در گذشته معبّران حرفه‌ای تعبیر و تفسیر می‌کردند. در این مقاله،...

این مقاله برگرفته از تحقیقی میدانی است که به‌صورت کمّی- کیفی در سال تحصیلی 92-91 در شهرستان رضوان‌شهر استان گیلان با جامعة آماری 25 معلم و 99 دانش‌آموز پسر و دختر مقطع اول ابتدایی(50 نفر فارسی زبان و 49 نفر دوزبانه) انجام شد. نمونة آماری به‌صورت انتخابی، هدفمند و تمام‌شماری در نظر گرفته شده است. ابزارهای پژوهش، شامل پرسشنامه ویژة معلمان، و آزمون شفاهی علوم برای دانش‌آموزان بوده است. و هدف تحقیق ...

  این مقاله پس از بیان اهمیت و لزوم مطالعه ،ثبت و ضبط بازی ها و نمایشهای بومی و سنتی، به ورزا جنگ(verza jang) در استان گیلان می پردازد. به نظر می رسد به تناسب پیشرفت های تکنولوژی بازیها و نمایش های سنتی نقش کمتری در زندگی روزمره ایفا می کنن.در این مقاله پیشینه تاریخی جنگ انداختن گاوهای نر، انواع ورزاهای معروف،ارتباط ورزا جنگ با نهادهای اجتماعی و نیز ورزا جنگ در آیینه باورداشتها ، فرهنگ عامیانه...

یکی از شاخه های فرهنگ عامیانه، ادبیات عامه یا ادبیات شفاهی است که شامل آداب و رسوم، افسانه ها ، ضرب المثل ها ، لالایی ها و چیستان هایی است که به طور شفاهی از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. پژوهش حاضر با هدف گرد آوری ادبیات عامیانه منطقه ی هرسین در پنج فصل تنظیم شده است.عناصر ادبیات گردآوری شده شامل ضرب المثل ها،سروده ها،لالایی هاو چیستان ها این منطقه می باشد. روش گردآوری این عناصر به شیوه ی ...